Gümüşhane’deki Torul Baraj Gölü’nde her bahar ve yaz mevsiminde su seviyesinin yükselmesiyle birlikte göl yüzeyi çöplüğe dönerken, sonbaharda da su seviyesinin düşmesiyle çölü andıran görüntü vatandaşları isyan ettiriyor.
Gümüşhane’nin Vauk Dağı’ndan doğarak il merkezi, Torul ve Kürtün ilçelerini derin vadiler oluşturarak aşan, Giresun’un Doğankent ilçesinden Tirebolu’ya ulaşarak 160 kilometre sonra Karadeniz’e dökülen ve Türkiye’nin en hızlı akan çaylarından birisi olan Harşit çayı üzerinde enerji üretmek amacıyla yapılan Torul Barajı son yıllarda çevre kirliliğiyle gündeme geliyor.
Harşit çayının doğduğu yerden itibaren geçtiği tüm köy, belde, ilçe ve il merkezinde kenarlarına ve çevreye atılan çöplerin yağmur yağışlarıyla birlikte taşınarak su seviyesi en üst noktaya ulaşan Torul Baraj gölünde birikmesi sonucu baraj gölünün etrafındaki sahil bandı, tarım arazileri, bahçelerin bitişikleri ve koylar çöplerle doluyor.
Özellikle Torul ilçesinin Çamlıca ve Köprübaşı Mahallesini etkileyen olay çevre felaketi boyutlarına ulaşırken mahalle sakinleri her yıl baraj gölünden başta plastik atıklar olmak üzere tonlarca çöp topluyor.
Geçtiğimiz yıllarda enerji santrali özelleştirilen baraj gölünün su seviyesi en üst noktaya ulaşınca Çamlıca ve Köprübaşı mahallelerini birbirine bağlayan tarihi köprü de sular altında kalarak iki mahalle arasındaki ulaşımı kesiyor.
Yaz aylarında çöplüğe, sonbahar ve kış aylarında da su seviyesinin enerji üretimi nedeniyle en dip seviyeye düşmesi sonucu baraj gölü havzası çölü andırırken, yöre halkı bu duruma tepki gösteriyor.
“Biz burada 10-12 yıldır her yaz mevsiminde tonlarca çöp topluyoruz”
Çamlıca Mahallesi sakinlerinden gazeteci-yazar Turgay Bostan, baraj yapılacağı zaman havzada sulak alanları olacak diye sevindiklerini fakat umdukları gibi olmadığını belirterek, “Burası çöplük alanına döndü. Biz burada 10-12 yıldır mahalle sakinleri olarak her yaz mevsiminde tonlarca çöp topluyoruz. Ben yaz tatillerimde memleketimi gezmeye geldiğimde buraya çöp toplamaya geliyorum. O kadar çöp birikiyor ki burada bazen kamyonlarca çöp yakıyoruz veya belediyeden istediğimiz kamyonlarla çöp götürüyoruz” dedi.
“Sonbahar aylarında burası çöle dönüşüyor”
Sonbahar mevsimine doğru şuan çöplük olan göl yüzeyinin su seviyesinin yaklaşık 50 metre düşmesiyle birlikte çatlayan balçıklarla olacağını ve çöplerin havzaya yayılacağını aktaran Bostan, “Sonbaharda da burası pis kokulu, sinekli bir ortama dönecek. Burası 1-2 ay bu vaziyette kalıyor. O da çöplü olarak kalıyor. Daha sonra bir çöle dönüşüyor burası. Suyun belli bir seviyenin altına düşmemesi lazım. Biz Çamlıca mahallesi olarak çevre felaketi yaşıyoruz. Burada genelde plastikler var. Denizlerimiz, göllerimiz plastikle dolu. Çağımızın büyük bir çevre sorunu bu plastik. Harşit havzasından gelen bütün çöp rüzgarla bu koyda birikiyor. Birkaç yer var böyle körfez ve koy olan yer. Rüzgar bu çöpleri getirip oraya biriktiriyor” diye konuştu.
“Gümüşhane’nin ve Torul’un ne kadar dere kenarına atılan çöpü varsa şuanda baraj gölü ve etrafında yüzüyor"
Torul Barajı’nın faaliyete geçtiği günden beri aynı sorunlarla iç içe yaşadıklarını kaydeden Torul Belediye Başkanı Evren Evrim Özdemir ise “Gümüşhane’nin ve Torul’un ne kadar dere kenarına atılan çöpü varsa şuanda baraj gölü ve etrafında yüzüyor. Çok eski yerleşim yeri olan Çamlıca ve Köprübaşı Mahalleleri arasındaki tarihi köprümüzde sular altında kaldığı için iki mahalle arasında bir geçiş yok. Tarihi köprünün arkasında bir tersip bendi yapılıp üzerinden araba yolu geçirilerek bu iki mahallenin birbiriyle ulaşımı sağlanabilir. Bu bent kafesli yapılarak baraj gölüne gelecek pisliğin temizlenmesi de kolay olacak” şeklinde konuştu.
“Burada biriken çöpler temizlensin ve buradaki güzellik ortaya çıksın”
“Torul baraj gölü Kürtün baraj gölünü korumak maksadıyla mı yapıldı?” sorusunu yönelten Özdemir “Bizim baraj adeta o barajın arıtmasını yapıyor. Pisliği, kumunu burada topluyoruz. Su seviyesi çekildikten sonra şu güzellik ortadan kalkacak. Biz bu baraj gölünde suyun belli bir seviyede tutulması taraftarıyız. Burada çok sayıda insanımız, çiftçimiz yaşıyor. Baraj gölü çekildikten sonra baraj gölünün etrafında kalan bütün alüvyonlar ortaya çıkıyor. Kuvvetli bir rüzgar hakim olduğu için buradaki insanlar tozdan evlerinde duramıyor. Buranın temizlenmesi de gerek. DSİ yetkililerimizin barajda faaliyet gösteren şirketle beraber temasa geçip her yıl burada biriken çöpleri temizlesin ve buradaki güzellik ortaya çıksın. Eğer böyle bir şey olmayacaksa talep ettiğimiz tersip bendini yaparak buradaki çoğu sorunu çözebiliriz” diye konuştu.
Torul Baraj gölünün su seviyesinin belli bir seviyede tutularak turizme de kazandırılabileceğinin altını çizen Başkan Özdemir, “Burayı turizme açmak istiyoruz. Şu güzelliğin üzerinde teknemiz, restoranımız olsa, insanlar 13 kilometrelik baraj bölgesinde hem tekneyle yolculuk yapsa hem de üzerinde yemeğini yese güzel olmaz mı? Göletlerde bu yapılabiliyor ama bu doldur boşalt barajların dezavantajı bu” ifadelerini kullandı.
