Almanya, 20. federal hükümeti seçmek için sandık başına gidiyor. Federal Seçim Kurulu’na göre yaklaşık 60 milyon 400 bin kayıtlı seçmen, 85 bin sandıkta oy kullanacak. Almanya’da yaşayan ancak Alman vatandaşı olmayan 11,4 milyon kişinin ise oy kullanma hakkı bulunmuyor. Yerel saatle 08.00'de başlayan oy kullanma işlemleri saat 18.00'de sona erecek.
Seçimlerde iki oy kullanacak olan Almanlar, ilk olarak parlamentonun alt kanadı olan ve 598 milletvekilinin bulunduğu Federal Meclis (Bundestag) üyelerini belirlemek üzere oy verecek. Seçmenler, kendi seçim bölgesinden Federal Meclis'e göndermek istediği milletvekili için oy kullanacak. Seçim sonuçlarına göre bir seçim bölgesinde en fazla oyu alan aday bölgenin vekili olacak. Seçmen ikinci oyunu ise bir partiye vererek, partilerin eyalet listesini oluşturmasını sağlayacak. Seçmenin kullandığı oyların yüzde 5’ini alan parti meclise girebilecek.
Türk kökenli adaylar
Mevcut Başbakan Angela Merkel’in 16 yıllık başbakanlık görevini sonlandıracak seçimde Türk kökenli adaylar da bulunuyor. Sosyal Demokrat Parti (SPD), seçimde en çok Türk kökenli milletvekili adayı gösteren parti oldu. Toplam 14 Türk kökenli SPD’li aday, bugün rakiplerine karşı yarışıyor. Türk kökenli adayın en fazla bulunduğu ikinci parti olan Sol Parti’nin ise 12 Türk adayı bulunurken, Yeşiller Partisi’nden Türk kökenli 5 aday, Merkel’in partisi Hristiyan Demokrat Birliği’nde (CDU) ise 3 Türk kökenli aday seçimde mücadele ediyor.
Almanya’daki seçim sistemi bir partinin tek başına iktidar olmasını zorlaştırıyor. Yüzde 5 barajının bulunduğu ülkede favori partiler olarak Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU), Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller Partisi öne çıkıyor.
SPD’nin adayı Olaf Scholz
Almanya’nın en eski partilerinden Sosyal Demokratların sendika ve işçilere yakınlığı bugün de devam ediyor. 1890 yılının Ekim ayında kurulan partinin 419 bin 340 kayıtlı üyesi bulunuyor. SPD, 1969-1974 yılları arasında başbakanlık yapan Willy Brandt, 1974-1982 yıllarında başbakanlık yapan Helmut Schmidt, 1998-2005 yılları arasında ülkeyi yöneten Gerhard Schröder gibi isimlerin görev yaptığı bir parti olarak kayıtlarda yer edindi.
Partiler arasında ilk başbakan adayını açıklayan SPD’nin adayı 62 yaşındaki Olaf Scholz oldu. Scholz, Merkel hükümetinin Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak görev yapıyor. Hamburg’un eski belediye başkanı olan Scholz, korona virüs salgını sırasında iyi bir kriz yöneticisi olarak öne çıktı. 1975’ten beri parti üyesi olan Scholz’un siyasi çizgisi SPD’nin muhafazakar kanadında görülüyor.
CDU/CSU’nun adayı Armin Laschet
“Birlik” olarak anılan partiler CDU ve CSU, Almanya'nın en güçlü siyasi yapısına sahip. 26 Haziran 1945’te kurulan CDU/CSU’nun 544 bin 946 üyesi bulunuyor. Katolik sosyal doktrinine, muhafazakarlığa, kural ve yasalardan oluşan düzenleyici bir çerçevenin devlet tarafından sağlandığı serbest bir piyasa ekonomisinin savunuculuğuna dayanan partinin önemli isimleri arasında 1949-1963 yıllarında başbakanlık yapan Konrad Adenauer, 1963-1966 yılları arasında başbakanlık yapan Ludwig Erhard, 1966-1969 yılları arasında başbakanlık yapan Kurt Georg Kiesinger, 1982-1998 yıllarında başbakanlık yapan Helmut Kohl, 2005-2021 yılları arasında başbakanlık yapan Almanya’nın ilk kadın Şansölyesi Angela Merkel yer alıyor.
Almanya’nın en büyük nüfuslu eyaleti olan Kuzey Ren-Vestfalya’nın başbakanı olan Armin Laschet, CDU ve CSU’nun adayı olarak seçimde yarışıyor. CDU, Bavyera dışında tüm eyaletlerde, buna karşılık CSU da sadece Bavyera’da seçime giriyor. 59 yaşındaki Laschet, uzlaştırıcı ve dengeleyici bir politikacı olarak görülüyor. Üç çocuğu olan Laschet, politik çizgi itibarıyla Angela Merkel gibi Avrupa Birliği’ni merkeze alan bir yaklaşımı savunuyor. Laschet, 1999’dan 2005’e kadar Avrupa Parlamentosu üyeliği yaptı.
Yeşiller, Annalena Baerbock’u seçti
Federal Meclis’e ilk kez 1983 yılında giren Yeşiller, eski Federal Dışişleri Bakanı Joschka Fischer’in Hessen eyaleti Çevre Bakanı olması ile ilk kez 1985’te bir eyalet hükümetinde yer aldı. Eyalet yönetimi düzeyinde Yeşiller şimdiye kadar AfD dışındaki tüm partilerle hükümet koalisyonları oluşturdu. Yeşiller, sol, orta merkez partisi olarak görülüyor.
Yeşiller’in adayı 41 yaşındaki Annalena Baerbock, 2013’ten beri Federal Meclisi üyesi ve eski Schleswig-Holstein Çevre Bakanı Robert Habeck ile birlikte 2018’den beri Yeşiller’in önemli isimleri arasında yer alıyor. Yeşiller ilk kez başbakan adayı çıkarırken, Baerbock Angela Merkel’den sonra Almanya tarihinde başbakanlığa aday gösterilen ikinci kadın siyasetçi oldu. Baerbock, politik çizgisi itibarıyla Yeşillerin ılımlı kanadında görülüyor.
Mehmet Koca
