‘21 Eylül Dünya Alzheimer Günü’ kapsamında farkındalık oluşturmak adına Türkiye Hastanesi’nde ‘Geriatri Günleri Unutkanlık Semineri’ gerçekleştirildi. Seminerde Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Adile Özkan, Beslenme ve Diyet Uzmanı Esra Kurt Mutlu ve Psikiyatri Uzmanı Dr. Zeynep Şenkal, önemli bilgi paylaşımlarında bulundular. Uzman doktorların sunumları ile başlayan seminer, hasta ve hasta yakınlarının sorularıyla devam etti.
“Önemli olan hastalığı erken evrede tanımak”
Alzheimer hastalığında erken tanının önemine vurgu yapan Doç. Dr. Adile Özkan, “Erken, orta ve ileri olmak üzere üç evre bulunmakta. Sinsi olan bu hastalık başlangıçta kendini oldukça gizleyebilir. Basit unutkanlıklar gibi durumlar hastalığın ilk belirtileri olabilir. Hasta yakınları veya hasta eğer kendinde unutkanlık gibi bir semptom hissediyorsa, muhakkak bir hekime başvurmalı ki basit unutkanlık ya da yaşlılığa bağlı hafif kognitif bozukluklardan ayırt edici bir tanı yapılabilsin” dedi. Hastalığın evrelerini anlatan Dr. Özkan, şöyle devam etti: “Erken evrede genellikle unutkanlık, hafıza problemleri, dil problemleri yaşanırken; orta evrede daha çok davranışsal problemler ortaya çıkar. Hasta kendi başına yaşamını sürdüremez hale gelebilir. İleri evrede ise artık hastalık iyice ilerlemeye başlar. Hasta yatağa bağımlı hale gelir. Bu durum yaklaşık 8-10 yıllık bir süreç” dedi.
“Kadınlarda daha sık görülür”
Tedavi edilebilen unutkanlıklara da değinen Dr. Özkan, “Bazı horman eksiklikleri, vitamin eksiklikleri, kansızlık, elektrolit eksiklikleri tespit edildiğinde bu hastalıklardan geri dönüş mümkündür. Bunlar unutkanlık nedenleri arasında ise, hastayı tedavi edebiliriz” dedi. Kadınlarda daha sık görülen bu hastalığın iki hipoteze bağlandığını dile getiren Dr. Özkan, “Kadınların daha uzun yaşaması ya da kadınların menopozda östrojen eksikliğine maruz kalmaları bu hastalığın daha çok onlarda görülmesine neden oluyor” diye konuştu.
“Alzheimer’dan korunmak için gülün”
Hastanın eşyaları koyduğu yeri unutması, yapacağı, planladığı bir takım şeyleri unutması, yeni tanıştığı insanların isimlerini unutması gibi basit görülen unutkanlıkların önemli bir belirteç olduğunu söyleyen Dr. Özkan, hastalıktan korunmak için şu tavsiyelerde bulundu: “Dilde bir takım problemler olabilir. Hastalar kullandıkları aletlerin isimlerini unutabilirler ve yön duygusunda azalma olabilir. Bunlar önemli belirteçlerdir. Ancak hastalıktan korunmak için gülmek, hayata pozitif bakmak, stresle baş edebilmek ve depresyondan korunmak gerekiyor. Bunun dışında her gün düzenli olarak egzersiz yapmak, yeni hobiler edinmek ve şiir ezberlemek gibi beyni sürekli çalıştıracak, aktif ve ayakta tutacak eylemlerde bulunmak çok önemli. Beynimizi sürekli çalıştırarak beslememiz lazım” ifadelerinde bulundu.
Alzheimer sadece hastayı değil çevresini de ilgilendiriyor
Alzheimer’ı psikoloji açısından ele alan Psikiyatri Uzmanı Dr. Zeynep Şenkal, hasta yakınlarının da bu sürece dâhil olduğunu ve bunun sadece hastayı ilgilendirmediğini söyleyerek, hasta yakınlarının da bu süreçte öncelikle kendi ruh sağlığını korumak için bir takım önlemler almaları gerektiğini kaydetti. Bu kişilerin hastalık hakkında bilgi sahibi olarak, bu sürecin nasıl ilerlediğini bilmesi gerektiğini de ifade eden Dr.Şenkal, “Hastalık yalnız bir süreç olabileceğinden hasta yakınları bu süreci iyi tanımalı. Ayrıca unutmasınlar ki Alzheimer hastası olan kişi hala aynı kişi. Bunu bilerek onlara yaklaşmalılar. Çünkü bazen hasta yakınlarında, davranışlar ve beceriler yönünden eski anne ve babayı göremediklerinde öfke ve sabırsızlık gözlüyorum. Onlara insan olarak karşılarında aynı insanın durduğunu hatırlamaları ve eskiden nasıl iletişim kuruyorlarsa aynı şekilde iletişim kurmalarını öneriyorum” dedi.
Yanlış beslenme Alzheimer’a etken
Alzheimer hastalığında beslenmenin önemli bir rol oynadığına dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Esra Kurt Mutlu ise, özellikle unutkanlıktan dolayı B12 vitaminine çok dikkat edilmesini ve eksikliğin önce doktor tarafından tespit edilip, daha sonra besinler ile bu desteği sağlamak gerektiğini söyledi. Besinlerde kırmızı et, yumurta, süt ve yoğurdun mutlaka tüketilmesi gerektiğini ifade eden Diyetisyen Mutlu, “ Hasta bunun çok farkında değilse hasta yakını dikkat ederek hastayı beslemeli” dedi.
Yenilmemesi gereken gıdaları da sıralayan Diyetisyen Mutlu, “Mono Sodyum Glutamat olan hazır gıdalar tüketilmemelidir. Çünkü yağlı yiyecekler, kızartmalar bu hastalıkla beraber gelişen şeker, tansiyon ve kalp hastalığının hızla ilerlemesine neden oluyor. Bunun için doğru beslenmemiz şart. Bununla birlikte beyne dost dediğimiz yiyecekler var. Bu yiyeceklerden balığı haftada mutlaka 2 defa tüketmeliyiz. Bunun yanı sıra günde 2-3 tane ceviz ve 8-10 tane kadar fındık tüketilmeli. Bunların miktarları da önemli. Bu besinlerin miktarlarını aşmadan tüketmek gerekir. Ayrıca magnezyumdan dolayı muz tüketimi de çok önemli. Bunun dışında su tüketimi az olduğunda vücutta toksit birikimi oluşur. O yüzden de su tüketiminin arttırılması gerekir. Nitekim kesinlikle şeker ve tuz da azaltılmalı” diyerek sözlerini tamamladı.
Etkinliğin ardından katılımcılar doktorların elinden “ Türkiye Hastanesi Geriatri Günleri Unutkanlık Seminerine Katılım Belgesi” aldılar.
