EKONOMİ - 12 Haziran 2021 Cumartesi 12:16

Avrupa’nın gözdesi ‘kara elmas’, Türkiye’de bu yöntemle üretilecek

A
A
A
Avrupa’nın gözdesi ‘kara elmas’, Türkiye’de bu yöntemle üretilecek

Avrupa’da açık arttırma yoluyla binlerce Euro’ya satılan, halk arasında ‘kara elmas’ ismiyle tanınan trüf mantarı, Düzce’de fındığa aşılanarak üretilecek. Uzmanlar, trüf mantarı veriminin yüksek olduğu takdirde çiftçiye iyi bir gelir kaynağı olabileceğini söyledi.

Düzce Üniversitesi Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Araştırma ve Uygulama Merkezi (DÜGETAM) tarafından, fındığa ek gelir sağlayacak yeni bir proje geliştirildi. DÜGETAM Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Kaya ve öğretim görevlisi Selime Semra Erol tarafından 2018 yılında Düzce’nin Cumayeri ilçesinde fındık bahçesinden toplanan trüf (Tuber spp.) örneklerine ait miseller, DÜGETAM Tıbbi Mantar AR-GE Laboratuvarında Biyoteknolojik yöntemler kullanılarak üretildi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi Şemsettin Kulaç tarafından geliştirilen ticari fındık aşılı Türk Fındığı ile DÜGETAM'da üretilen Trüf miselleri aşılanma ön çalışmaları başlatıldı.

Değerli bir gıda maddesi

Ekonomik değeri yüksek bir tür olan trüf mantarları, Türkiye’nin içinde bulunduğu Akdeniz iklim kuşağında doğal olarak yetişiyor. İtalya ve Fransa’da değerli bir gıda maddesi olarak bilinen trüf ile ilgili son yıllarda yapılan çalışmalar hız kazandı. Trüf mantarları meşe, fındık, çam, ıhlamur gibi ağaçların kökleriyle ektomikorizal ortaklık meydana getiriyor.

Ek besin maddelere ulaşım sağlanıyor

Bitkilerle birlikte faydalı bir ilişki içine giren trüf mantarının bu sayede köklerinde mikoriza oluşuyor. Aynı zamanda hem trüf mantarı yetiştiriciliği yapılıyor, hem de mantarda bulunan hifler yardımıyla bitki köklerinin ulaşamayacağı ek besin maddelerine ulaşım sağlanıyor.

Avrupa’nın gözdesi ‘kara elmas’, Türkiye’de bu yöntemle üretilecek

“Tek kök fındıklara aşılanacak”

Düzce Üniversitesi Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından üretilen trüf miselleri, Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi’nin geliştirdiği tek kök fındıklara aşılanacak. Bu sayede fındık alanları için ayrı bir gelir ve ürün çeşitliliğine katkı sunulacak. Mantarların, tüm dünyada ilgi uyandıran canlılar olduğunu kaydeden DÜGETAM Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Kaya, bazılarının tıbbi amaçlı kullanıldığı, bazılarının ise gıda tüketildiğini vurguladı.

“Avrupa mutfaklarında tanınıyor”

Kaya, nadir bulunan ya da üretilemeyen bazı mantar türlerinin, çok ciddi rakamlara satıldığını belirterek, “Bunlardan bir tanesi, mantar denilince en egzotik olan ve akla ilk gelenlerden birisi trüf mantarı. Trüf mantarının dünyada farklı çeşitleri var. Avrupa mutfaklarında çok iyi tanınıyor ve henüz kültür ortamında direkt olarak yetiştirilebilmiş değil. Aşılamayla trüf ormanları yapılarak, doğa ortamında yetiştirilmesi şeklinde bir yetiştirme tarzı var. Bunun ülkemizde de dünyada da farklı örnekleri oldu. Çok fazla verimli değil ama üretim teknikleriyle en azından belli yerlerde belli ormanlarda yetiştirilmesi mümkün olabiliyor. Normalde toprak atında çıkan bir mantar” dedi.

Avrupa’nın gözdesi ‘kara elmas’, Türkiye’de bu yöntemle üretilecek

“Müzayedelerde açık artırma ile satılıyor”

Trüf mantarının çok değerli olduğunun altını çizen Kaya, şu ifadeleri kullandı: “Ekonomik değerinden dolayı halk arasında ‘kara elmas’ olarak biliniyor. Ülkemizde nadiren yetiştiği biliniyor, bazı örnekleri var. Avrupa mutfaklarının vazgeçilmezlerinden ve bazen müzayedelerde açık arttırmayla satılabiliyor. Özellikle büyük olanlarının ekonomik değeri çok fazla olabiliyor. Çok az yetiştiği için iyi bir pazarı var. Ülkemizde çok iyi tanınmıyor. Özellikle bu işle ilgilenen amatörler tanıyabiliyor. Onun dışında pek fazla tanınmıyor, pek fazla tüketilmiyor. Trüf mantarının Düzce yöresinde yetiştiğini fark ettik. Cumayeri ilçesindeki fındık tarlalarından kendi yetişen numuneleri temin ettik. Bu numunelerle aşılama işlemlerine başladık.”

“Fındık ile birlikte önemli bir gelir olacak”

Fındık tarımına hiç zarar vermeden, fındık ağaçlarının köklerinin aşılanması yoluyla trüf hasadının yapılmasının da mümkün olabildiğini kaydeden Prof. Dr. Ertuğrul Kaya, “Dünyadaki örnekleri de bu şekilde. Avrupa’da en çok fındığa aşılama yapılmasına rağmen bizim ülkemizde hiç fındığa aşılama yapılmamıştır. Biz kendi yöremizden topladığımız trüf mantarlarını hem de en popüler olanlarından biri olan kara elması, farklı bir teknik kullanarak aşılama işlemlerini yaptık. Düzce yöremizin fındıklarına aşılama işlemlerinin pilot çalışmalarına başladık. Şu anda aşılamaları yaptık ve aşılamanın tutması için beklenen süreçteyiz. Burada önemli olan verim miktarı eğer verim yüksek olursa kazancı çok yüksektir” dedi.

Avrupa’nın gözdesi ‘kara elmas’, Türkiye’de bu yöntemle üretilecek

“Binlerce Euro’ya satılıyor”

DÜGETAM Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Kaya, trüf mantarının da farklı türleri olduğunu, özellikle büyük olan türünün fiyatının da çok pahalı olduğunu söyledi. Kaya, “Büyüklüğüne göre de fiyatı çok değişiyor. Avrupa’da müzayedelerde inanılmaz rakamlara binlerce Euro’luk fiyatlarla satılabiliyor. Tabii bu istisnai bir durum açık arttırmaya çıkan büyük ürünlerde oluyor.

Ülkemizde üretilen ve bizim ürettiğimiz ‘kara elmas’ ismiyle tanınan trüfün yaklaşık olarak satış fiyatları Türkiye fiyatıyla 3 bin lira civarında. Tabii burada verim çok önemli. Bir çiftçi tarlasında iyi verimi tutturabilirse, şartlar uygun olursa ki Düzce şartları nispeten buna uygun doğal olarak da yetiştiğini görüyoruz. Verim yüksek olursa çiftçiye iyi bir gelir kaynağı olabilir. Bu kadar ekonomik değeri olan bir ürünün muhtemelen ihracat potansiyeli için üretimi yapılır diye düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

Avrupa’nın gözdesi ‘kara elmas’, Türkiye’de bu yöntemle üretilecek

Alternatif değil, ek gelir

Trüf mantarının fındığa alternatif değil, sadece ek gelir getirmesini istediklerine dikkat çeken Kaya, sözlerini şöyle noktaladı: “Fındık devam edecek, hiçbir şey değişmeyecek. Fındık tarlalarında normal fındık hasadına ilaveten ayrıca trüf de üretilebilecek. Bu ek gelir olacak. Zaten ‘fındığa alternatif’ dediğimizde bu çok iddialı bir yaklaşım olur. Bunun pazarının çok iyi kurulması gerekir, üretim tekniklerinin çok iyi stabilize edilmesi gerekir. Bu daha zor ama bunun yerine zaten mevcut fındık üretimi devam ederken, fındığa ilaveten ek gelir sağlayacak bir üretim düşünüyoruz” dedi.

Ali Yıldız-Enes Bektaş

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Ankara Orman yangınlarıyla mücadelede kullanılan yapay zeka sistemi uluslararası ödüle aday Tarım ve Orman Bakanlığının orman yangınlarıyla mücadele çalışmalarında kullandığı Karar Destek Sistemi, Birleşmiş Milletlere bağlı Uluslararası Telekomünikasyon Birliğince “Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi Ödülleri”ne aday gösterildi. Bakanlığa bağlı Orman Genel Müdürlüğünün (OGM) 2022’den beri kullandığı yerli ve milli imkanlarla geliştirilen Karar ve Destek Sitemi, pek çok alt sistemin bir araya geldiği bir yazılım olma özelliği taşıyor. Sistemle meteorolojik veriler, ORBİS verileri, İHA ve uydu görüntüleri bir araya getirilerek orman yangınlarıyla mücadeleye büyük güç katıyor. Karar Destek Sistemi ile meteorolojik veriler doğrultusunda orman yangını çıkma ihtimali ve meydana gelen orman yangınının sebebiyle ilgili tahminde bulunulabiliyor. Ayrıca bir orman yangını durumunda anlık meteorolojik ve coğrafik şartlar analiz edilerek en doğru müdahale şekli belirlenmesine yardımcı olup, yapılan müdahale simüle edilebiliyor. Değişen şartları sürekli olarak analiz eden yapay zeka destekli Karar Destek Sistemi, yangının anlık olarak davranışını ve ilerleyişini öngörebiliyor. Bu tahminler sonucu ekipler yangına daha etkili müdahalelerde bulunabiliyor. Ayrıca yangının ilerleyişi ve tehlikesi dikkate alınarak tahliye edilmesi gereken yerleşim birimleri zamanında boşaltılabiliyor. Sistem yine mevcut verileri sürekli analiz ederek, anlık olarak kayıt altına alabiliyor. Böylece bu bilgi havuzu sayesinde yangınla mücadele çalışmalarında sistemde sürekli iyileştirmeler de yapılabiliyor. Bakan Yumaklı: “Vatandaşlarımızın desteğini bekliyoruz” Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yerli sistemin orman yangınlarında alevlerle mücadele eden ekiplere büyük destek sağladığını belirtti. Sistemin uluslararası bir ödüle aday gösterilmesinden duyduğu memnuniyeti ifade eden Yumaklı, “Tüm vatandaşlarımızın internet üzerinden yapılan oylamada Bakanlığımıza destek vermelerini bekliyoruz. 31 Mart’a kadar sürecek oylama sonucunda milletimizin de desteğiyle hak ettiğimiz ödülü alacağımıza yürekten inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu. Oylama internet üzerinden yapılabilecek Vatandaşlar, https://www.itu.int/net4/wsis/stocktaking/ adresi üzerinden 31 Mart 2024 tarihine kadar oy kullanabilecek. 18 kategoride yapılacak olan oylama sonucunda her kategoride en fazla oy alan projelerin sahiplerine ödülleri, 27 - 31 Mayıs tarihlerinde Cenevre’de yapılacak olan törenle verilecek.
Bursa (Özel) Bisikletli bağımsız belediye başkan adayı kahve kahve gezip oy istiyor Bursa’nın İznik ilçesinde ’makam aracım’ dediği bisikletiyle kahve kahve dolaşıp oy isteyen bağımsız belediye başkan adayı seçileceği taktirde alacağı maaşı da üstün zekalı çocukların okuması için harcayacağını söyledi. Bir yandan oyun oynayıp bir yandan da bağımsız başkan adayının seçim vaatlerini dinleyen kahvehanedekiler Harun Doğru’nun vaatlerini duyunca alkış yağmuruna tuttu. Türkiye pazar günü ülke genelinde yapılacak yerel seçimlere odaklanırken; siyasi partilerin belirlediği adayların yanı sıra bağımsız olarak seçimlere katılacak bazı belediye başkan adayları da renkli kişilikleri ile dikkat çekiyor. Bağımsız adaylar ilginç seçim vaatleriyle de bir çok yerde kendilerinden söz ettiriyor. Bursa’nın İznik ilçesinde Bağımsız Belediye Başkan adayı Harun Doğru, başında Osmanlı Alplarının taktığı börkü, altında da ’makam aracım’ dediği bisikletiyle kahve kahve gezip oy istiyor. Daha çok iftardan sonra ilçe merkezindeki ve yakın mahallelerdeki kahvehanelere giderek konuşma yapan Doğru’yu görenler öce şaşırıyor. Seçim vaatlerini duyunca sevip alkışlıyor. İznik’e gelen doktorların çok durmadan görev yeri değişikliği isteyip ilçeden gittiğini, ilçede bir tane kalp doktoru olmadığını belirten Doğru en büyük seçim vaadi olarak ilçe hastanesine kalp doktoru getireceğini belirtiyor. Ayrıca Başkan adayı Harun Doğru’nun doktorlar için lojman yapmak, doktorlardan lojman kirası almamak, yaş sebze ve meyve alım satım kooperatifi kurmak, tam teşekküllü bir hastane yapmak, tüm resmi daireleri tek çatı altında toplamak, kurban bayramı öncesi hayvan kesim yerleri açmak da seçim vaatlerinin arasında yer alıyor. "En büyük hedef olarak "insanların gönül bahçesine girip çiçek açtırtacağım” diyen bağımsız belediye başkan adayı Doğru, konuşmalarının ardından kahvehanedekilere çay ısmarlıyor.
Adana Adana’da sevgililer kamyonet çaldı Adana’da bir kadın 8 yaşındaki çocuğu ve sevgilisiyle park halindeki kamyoneti çaldı. Olayın ardından kadın ve sevgilisi tutuklandı. Olay, 21 Mart günü Seyhan ilçesine bağlı Tellidere Mahallesi’nde meydana geldi. İddiaya göre, Aykut T. (29), sevgilisi Arzu Y. (44) ve oğlu H.Y (8) ile birlikte dışarı çıktı. Bir süre sonra şüpheliler, park halindeki Raha H.’in kamyonetini çalmaya karar verdi. “Kadın direksiyona geçti, oğlu ve sevgilisi aracı itti” Arzu Y. kamyonetin camını kırıp kapısını açarak direksiyon başına geçerken oğlu H.Y ve sevgilisi Aykut T. aracı itmeye başladı. Çaldıkları yerden aracı uzaklaştırdıktan sonra Arzu Y. araca düz kontak yaptı. Şüpheliler çaldıkları kamyoneti daha sonra Mithatpaşa Mahallesi’nde bırakıp kaçtı. Bu anlar güvenlik kameralarına yansıdı. İşe gitmek için aşağı inen Raha H. aracının çalındığını fark edince durumu polise bildirdi. Olay yerine Asayiş Şube Müdürlüğüne bağlı Hırsızlık Büro Amirliği ekipleri sevk edildi. Bölgeye gelen ekipler güvenlik kameralarını incelemeye başladı. Oto hırsızlık polisleri kamyoneti çalanların Arzu Y. ve Aykut T. olduğunu tespit etti. Aykut T. evine yapılan operasyonda gözaltına alındı. Sevgilisi Arzu Y.’nin de bir süre önce başka bir suçtan yakalanıp tutuklandığı belirtildi. “Bir yere gideceğiz, bu aracı çalalım” Emniyetteki sorgusunda kendisini savunmak için sevgilisi Arzu Y.’yi suçlayan Aykut T., ”Arzu’nun evinde içki içerken, sokaktaki kamyoneti gösterip, ‘Bir yere gideceğiz, bu aracı çalalım’ dedi. Sonra direksiyona geçip, aracı da itmemizi istedi. Aracı park edip, bir eve girdi. Ben de evime döndüm” dedi. Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen Aykut T. çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.