Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, İleri, Verimli, Milli Endüstri (İVME) Finansman Paketi’nin detaylarını açıkladı. 3 kamu bankası Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank’ın öncülüğünde oluşturulan paket ile ihracata katkı sağlayan sektörler desteklenecek.
Söz konusu paketin detaylarını paylaşan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, konuşmasına “Göreve geldiğimiz ilk günden itibaren ekonomide kapsamlı değişim hedefimizi her platformda ifade ettik. Bu hedef doğrultusunda; stratejilerimizi sizlerle paylaştık. YEP’te cari açığın düşürülmesi amacıyla ilaç, petrokimya, kimya, enerji, makine teçhizat ve yazılım sektörlerini öncelikli yatırım yapılabilir alanlar olarak belirlemiştik.
Malumunuz geçtiğimiz ay açıkladığımız Yapısal Dönüşüm Adımları paketimizde de kredilerin belirlenen bu stratejik alanlara yönlendirileceği ile alakalı stratejimizi ifade ettik. Bu ifade ettiğimiz dönüşüm stratejimizin en önemli ayaklarından birini gerçekleştiriyoruz” sözleriyle başladı.
Bahsi geçen finansman paketi ile ürün odaklı finansman yaklaşımını benimseyerek sadece sektör bazında değerlendirme yaparak değil, dış ticaret açığına pozitif katkı sağlama potansiyeli olan ürünlere finansman sağlanacağının altını çizen Albayrak, “Bu sayede ilgili ürünlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücü artırılarak stratejik ürünlerin ihracat potansiyelleri de ortaya çıkarılmış olacaktır” dedi.
Hammadde ve ara malları imalatı alanı destekleri
Paket ile 3 kamu bankasının katılımıyla bu yıl sonuna kadar yaklaşık 30 milyar liralık finansman sağlanacağını açıklayan Berat Albayrak, “Hammadde ve ara malları imalatı, makine imalatı ve tarım alanıyla önceliklendirdik. Hammadde ve ara malı ithalatında bu alanda sağlayacağımız iyileşme ile cari dengeye olumlu yönde çok önemli katkılar sağlayacağız. Bu alanda kimyasal, medikal eczacılık ürünleri, plastik ve kauçuk ürünleri, suni ve sentetik iplikler, kağıt, karton ve mukavva sektörleri olmak üzere 4 ana alt başlık belirlendi. 21 alt başlıkta hammadde ve ara malı üretimi desteklenecektir. Hammadde ve ara malı üretiminde 2 yıla kadar ana para geri ödemesiz azami 10 yıla kadar olmak üzere 150 milyon liraya kadar yatırım kredisi ve 1 yıla kadar ana para geri ödemesiz azamı 5 yıl olmak üzere 30 milyon liraya kadar işletme kredisi verilecek” ifadelerini kullandı.
Makine imalatı alanı destekleri
Desteklenecek ikinci faaliyet alanın makine imalatı olacağını söyleyen Bakan Albayrak detayları şu şekilde verdi: “Makine imalatı finansmanında 2 yıla kadar ana para geri ödemesiz azami 10 yıl olmak üzere 150 milyon liraya kadar yatırım kredisi, 1 yıla kadar ödemesiz azami 5 yıl olmak üzere 30 milyon liraya kadar işletme kredisi verilecek.”
Tarım destekleri
Desteklenecek son faaliyet alanın da tarım sektörü olacağını açıklayan Bakan Albayrak, “Bu alanda seracılık, soya, mısır, ayçiçeği üretimi, hayvancılık yem bitkisi üretimi, başlıkları bulunuyor. Tarım sektöründe sağlanacak kredilerin vadesi seracılıkta işletme kredileri için 14 ay, yatırım kredileri için de 84 ay olarak belirlendi.
Seracılık dışındaki tarım alanlarından da işletme kredileri için 12 ay, yatırım kredileri için de 60 aya varan vade sağlanacak. İşletme giderlerinin tamamına kadar, modern basınçlı sulama sistemi yatırımlarının yüzde 100 yatırım kredisi var. Seracılık ve mekanizasyon yatırımlarının da yüzde 75’ine kadar yatırım kredisi olarak uygulanacak. Tarım alanında verilecek tüm bu kredilerin faiz oranları yüzde 0 ila yüzde 14,25 arasında değişecek” diye bilgi verdi.
Kredi paketlerinde faiz seçenekleri
Bakan Albayrak, söz konusu pakette 2 farklı faiz seçeneği belirlendiği belirterek şunları söyledi: “Tüm bu kredi paketlerinde 2 farklı faiz seçeneği sunulacak. Bunlarda biri enflasyona endeksli kredi seçeneği olacak. Kredi kullandırım tarihi itibariyle yıllık TÜFE oranları baz alınarak belirlenecek kredi vadesi süresince kredi kullandırım tarihinden itibaren yılda bir kez olmak üzere 0-2 yıl vadede kullandırılan kredilerde TÜFE artı 2 puan, 2 ila 10 yıl için kullandırılan kredilerde ise TÜFE artı 3 puan olarak güncellenecek. Enflasyonda özellikle önümüzdeki aylarda sağlanacak düşüş göze alındığında bu finansman paketinin faizinin anlamlı bir şekilde düşmeye başladığını, paketin avantajlarını çok daha artacağını görüyoruz.
DİBS Endeksli faiz seçeneği
Diğer bir opsiyon ise Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) Endeksli faiz seçeneği olacak. Yine kredi kullandırım tarihinden itibaren yılda bir kez 0-2 yıl vadeliler için DİBS artı 1 puan, 2 ila 5 yıl için DİBS artı 2 puan, 5 ila 10 yıl arası için de DİBS artı 3 puan olarak güncellenecek. “
“Haziran ayında cari fazla öngörüyoruz”
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, İVME Finansman Paketi lansman toplantısında Türkiye ekonomisine dair önemli açıklamalar da yaptı. Bakan Albayrak, Haziran ayından itibaren Türkiye’nin cari fazla vereceğinin öngörüldüğünü kaydetti.
Bakan Albayrak, “2018 yılı Mayıs ayı itibariyle yaklaşık 58 milyar dolarla geçtiğimiz yıl en yüksek seviyeye ulaşan cari açık 2019 yılı Mart ayında 13 milyar doların altına düşmüştü. Türkiye ihracatta yakaladığı ivme ile cari dengede geçtiğimiz aylarda çok önemli bir tempo ortaya koydu. Bu başarılı performansın sürmesiyle birlikte Haziran ayından itibaren Türkiye’nin cari fazla vereceğini öngörüyoruz” dedi.
Albayrak, “Bu istikamet bu yıl böyle devam edilirse 2019 yılı 70’li yıllardan bugüne kadar hesaplanan cari denge içerisinde belki de tarihimizin en yüksek cari fazlasını verdiğimiz yıl olacak. Birilerinin ekonomiyi ne kadar bildiğini ne kadar vakıf olduğunu geçmişte batırdığı kurumlardan, ülkeyi getirdiği ve davet ettiği IMF komiserleriyle nasıl yol yürüdüklerini tüm Türkiye biliyor. Onların tek dertleri milletimizin moralini, psikolojisini negatif etkilemek. Bizler buna izin vermeyeceğiz” diye konuştu.
Bütçe alanında ikinci çeyrekten itibaren dengelenmenin çok rahat görüleceğini belirten Albayrak, “Yılın ikici yarısından sonra atacağımız adımlarla, alacağımız tedbirlerle 2019 yılını bütçe anlamında da daha rahat yöneteceğiz” şeklinde konuştu.
İşsizlikte en kötünün geride kaldığının altını çizen Albayrak, “Ocak ve Şubat hem mevsimsellik kaynaklı hem geçtiğimiz yıl sonu ve yılbaşı itibarindeki süreçle birlikte en kötü dönem olarak geride kaldı. Özellikle Mart ve Nisan aylarına baktığımızda 500 bin üzerinde SGK girişi görüyoruz. Bununla birlikte Mayıstan sonra Haziran, Temmuz aylarında turizm ve benzeri sektörlerimizin de etkisiyle bu rakamın 1 milyonun üzerine çıkacağını ve işsizlikte trendin aşağı yönlü bir şekilde hızla gittiğini görmeye başladık” ifadelerini kullandı.
Bakan Albayrak son olarak, “Türkiye’yi küçültmek isteyenleri üzmeye devam edeceğiz. Milleti korkutmaya çalıştıkları bütün şeyler kursaklarında kalacak. Yurtdışı finansman konusunda da rahat konumumuzu koruyoruz. İkinci yarıdan itibaren büyüme tarafında daha pozitif gelişmeleri görmeye başlayacağız. Türkiye’yi 2023 hedeflerine taşıyacak yolcuğumuzda geri dönmeyeceğiz” diye konuştu.
Ali Canberk Özbuğutu - Murat Ergin
