Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile bir araya geldi. Dışişleri Bakanlığı Resmi Konutu'nda basına kapalı bir görüşme gerçekleştiren ikili, daha sonra basın açıklaması düzenledi. Bakan Çavuşoğlu, görüşmede ikili ilişkilerin tekrar gözden geçirildiğini kaydederek, ''İkili ticaret hacmimizde 2018’de bir düşüş oldu. Bunu tersine çevirmemiz gerekiyor. Birçok alanda ekonomik iş birliğimizi güçlendirmek konusunda liderlerimizin aldığı kararlar vardı. Bunların takibi için neler yapmamız gerektiğini değerlendirdik'' ifadelerini kullandı.
''İran'a yönelik yaptırımlara karşı olduğumuzu her zaman açıklıyoruz''
Türkiye'nin bölgede istikrar ve barışın olmasını istediğini belirten Bakan Çavuşoğlu, ''Terörle mücadele ve sınır kontrolü konusunda bir iş birliğimiz var. İran'a yönelik yaptırımlara karşı olduğumuzu her zaman açıklıyoruz. Bu tür yaptırımlar esasen İran halkına zarar veriyor. Bu tür adımlar bölgenin istikrarını, barışını, ekonomik kalkınmasını da riske atıyor. Biz Türkiye olarak bölgemizde istikrar ve barışın olmasını istiyoruz'' şeklinde konuştu.
''Devrim Muhafızlarının terör listesine alınması son derece yanlış bir karardır''
İran'a yönelik dışlayıcı politikaların doğru olmadığını belirten Çavuşoğlu, Suriye'de siyasi bir çözüm için alınan İran ve Rusya'yla iş birliği kararının faydalı olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
''İran'a yönelik dışlayıcı politikaların doğru olmadığını düşünüyoruz. Biz Suriye konusunda İran'la birçok konuda aynı konuda değildik ancak Suriye'de siyasi bir çözüm için İran ve Rusya'yla iş birliği yapma kararı aldık ve bunun faydasını gördük. Bununla ilgili olan Anayasa Komisyonunun kurulması için de samimi gayretlerimizi tüm dünya görmektedir. Suriye’de istikrar ve barışın geri gelmesi için insani yardımlar konusu da dahil birçok alanda çalışmaya devam edeceğiz. İran’ın nükleer anlaşmaya bağlı kalması, ilgili kurumların nükleer anlaşmasına taraf olan AB’nin ve AB ülkelerinin İran’ın bu süreçte şeffaf davrandığını söylemesi bizleri memnun etmektedir. ABD'nin bu anlaşmadan geri çekilmesini doğru bulmadığımızı başından beri söylemiştik. Devrim Muhafızlarının terör listesine alınması son derece yanlış bir karardır. Bir ülkeyle ilişkiler kötüleştiği zaman o ülkenin resmi kurumlarını terör listesine almak çok tehlikelidir.''
''Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Suriye'yle ilgili bir rapor sunacağım''
İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, akılcı ve yasalara uygun bir şekilde Amerika ambargolarına karşı çıkmasından dolayı Türkiye'ye teşekkür ederek, ''Biz de Türkiye gibi bütün siyasi ilişkilerde uluslararası hukukun temel alınmasından yanayız. Maalesef Amerika bunu görmezden geliyor. Devletlerin birbirleriyle anlaşamadıkları konular olabilir ancak birbirleriyle uluslararası güveni sağlamak için çalışabilirler. Biz Astana sürecinde bunu başardık. Türkiye ve Rusya’yla birlikte Suriye’deki çabalarımıza devam edeceğiz. Anayasa komisyonunun kurulması adına oradaki insanların dertleri adına Türkiye ve Rusya'yla bu çabalarımızı sürdüreceğiz. Geçen iki günde Suriye'deydim. Orada bazı yetkililerle görüştüm. Bununla ilgili Çavuşoğlu'na bir rapor sundum. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da bir rapor sunacağım. Umarım iki ülke bu bölgede daha güzel ilişkiler kurabiliriz'' açıklamasında bulundu.
''ABD’ye önümüzdeki süreçte de bu ambargoların yanlış olduğunu anlatmakta devam edeceğiz''
Çavuşoğlu ve Zarif, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Çavuşoğlu, ''ABD’nin ambargolarını göz önünde bulundurarak ve Türkiye'nin bu ambargolara karşı çıkmasını göz önüne alarak, dün Türkiye Cumhurbaşkanı sözcüsü Amerika'ya bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaretlerde Türkiye'nin bu ambargolardan muaf tutulmasının devam etmesinin istendiği söyleniyor" dedi.
Bakan Çavuşoğlu, "Türkiye’nin İran’la ilişkilerini sürdürme konusunda ve belirlenen 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşma konusundaki düşünceleri nelerdir?'' sorusuna, ''30 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine ulaşmak için beraber çalışmaya devam etmemiz gerekiyor. Bunun için yeni mekanizmaları nasıl kurabiliriz ve ticaretin önündeki engelleri nasıl kaldırabiliriz diye değerlendirmede bulunduk. Samimi şekilde çalışırsak bu hedeflerimize ulaşabiliriz. ABD’ye önümüzdeki süreçte de bu ambargoların yanlış olduğunu anlatmakta devam edeceğiz. Hazine ve Maliye Bakanımız Trump’la da bir görüşme gerçekleştirdi. Bu konudaki endişelerimizi ve düşüncelerimizi Amerika’daki muhataplarına iletmiş oldular. Önemli olan bizim kendi aramızdaki dayanışmamız'' yanıtını verdi.
''ABD’nin tek taraflı aldığı kararları tanımıyoruz ve tanımayacağız''
Çavuşoğlu, ''İran, Türkiye ve Suriye’nin iş birliklerini geliştirmesinde hangi yöntemler etkili olabilir? Türkiye’nin ABD’nin tek taraflı yaptığı davranışlar konusundaki yaklaşımı nedir?'' sorusu üzerine ise, ''Bugün Irak'ta ve Suriye’de DEAŞ’ın kontrol ettiği bir alan yoktur. Fakat DEAŞ ve benzeri terör örgütlerine karşı dikkatli olmaya devam etmemiz gerekiyor. Bu tür terör örgütlerinin barış dini olan İslamı suistimal etmelerine izin vermememiz lazım. Bunların İslamla bir ilgisinin olmadığını anlatmamız lazım. Terör örgütlerinin hepsine karşıyız. Tüm terör örgütleriyle mücadelede kendi aramızdaki iş birliği önemlidir. ABD’nin tek taraflı aldığı kararların uluslararası hukuku tahrip ettiğini defalarca söyledik. Biz bu tür kararları tanımıyoruz ve tanımayacağız'' dedi.
Suriye'de Beşar Esad'la da görüşen Zarif ise, Erdoğan'a Suriye'den bir mesaj olup olmadığı sorusunu şöyle yanıtladı: ''Beşar Esad’la uzun bir görüşme yaptım. Bu konuşmanın bir raporunu Erdoğan’a sunacağım. Biz bölgedeki ve komşumuz olan bütün ülkelerin birbirleriyle çok iyi ilişkileri olmasını istiyoruz. Hiçbir zaman ülkelerin iç meselelerine ve uluslararası ilişkilerine müdahale etmeyiz ancak oradaki isteklerimiz belirtiriz.''
''Bütün dünya ABD’nin politikalarına karşı durmalıdır''
Zarif, ''Türkiye ve bazı ülkeler, Amerika'ya uygulanan ambargodan muaf tutuldular. Bu muafiyet dönemi bitmek üzere. Bu dönem bittikten sonra neler yapılacak?'' sorusuna, ''ABD diğer ülkelerin ilişkilerini kontrol altına alamaz. Geçen yıl İran’ın birçok ülkeyle ekonomik ilişkileri azaldı ama ABD, İran'a satışa devam etti. Bu da ABD’nin ikiyüzlü siyasetini gösterir. Bizim ABD’li firmalarla ticaret konusunda herhangi bir sıkıntımız yok. İki ülke arasındaki ve ülkeler arasındaki ilişkilerin devam etmesi birden çok mekanizma bulunmaktadır. Bütün dünya ABD’nin politikalarına karşı durmalıdır. Çünkü ABD yasa dışı bir işlem yapıyor'' cevabını verdi.
Seda Kahramantürk - Nurullah Geylani - Ömer Çetin
