Cumhuriyet’in 100. yılında Ay’a gönderilecek insansız uzay aracında kullanılması planlanan hibrit motor teknolojisi ile geliştirilen Sonda Roket Sisteminin (SORS) uçuşlu testleri başarıyla tamamlandı. Bakan Varank, SORS’un Sinop’ta yapılan fırlatma testine katıldı. Adım adım Ay misyonuna yaklaştıklarını kaydeden Bakan Varank, insansız uzay aracının tasarımına başladıklarını açıkladı.
Bakan Varank, hibrit roket teknolojileri ile yapılan çalışmaları yerinde görmek üzere Sinop’ta temaslarda bulundu. Varank, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığının iştiraki olan Delta V Uzay Teknolojileri AŞ'nin geliştirdiği SORS’un fırlatma testleri için Sinop Test Merkezi’ni ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 9 Şubat’ta ilan ettiği Milli Uzay Programındaki hedeflere ilişkin çalışmalar aralıksız sürüyor. Programın en önemli kısa vadeli hedefi ise 2023 yılında milli ve özgün teknolojileri kullanarak Ay’a bir uzay aracıyla sert iniş gerçekleştirmek. Türk mühendislerinin bu amaç doğrultusunda gece gündüz demeden çalıştığı belirtilirken, uzayda ateşlenecek roketlerin motorları dahil tüm ayrıntılar üzerinde de titizlikle durulduğu ifade edildi.
Ziyarette Varank’a Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Sinop Valisi Erol Karaömeroğlu, AK Parti Sinop Milletvekili Nazım Maviş, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, KOSGEB Başkanı Hasan Basri Kurt, Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu ve SSTEK Savunma Sanayi Teknolojileri A.Ş Genel Müdürü Ahmet Çağrı Özer eşlik etti. Varank, fırlatma öncesinde test alanını inceledi. SORS’un montaj ve uçuş öncesi hazırlık aşamaları hakkında bilgi aldı.
“Uzay aracımızın tasarımına başladık”
Milli Uzay Programı’nın hedeflerinden birinin 2023’te Ay’a sert iniş gerçekleştirmek olduğunu anımsatan Varank, “Şu an da uzay aracımızın tasarımına başladık. Buradaki nihai hedef hibrit motorlu roketlerle beraber 100 km dediğimiz uzay sınırını aşabilmek. Bu motoru biz test edebilirsek uzayda buna bir tarihçe kazandırabilirsek bu hibrit motorlarla uzay alanında önemli bir açılım yakalamış olacağız. Bu alanda Türkiye bir adım öne çıkmış olacak. Adım adım aya yaklaşıyoruz. Ay misyonundaki hedeflerimize yaklaşıyoruz” dedi.
Varank, Milli Uzay Programındaki diğer bir hedef olan Türk uzay insanını uzaya göndermek konusunda da süreci hızlandıracaklarını belirterek bu göreve verilen ilginin farkında olduklarını aktardı. TUA Başkanı Yıldırım da Milli Uzay Programı’ndaki 10 hedefin tamamında ilerleme kaydettiklerini ifade ederek, “2030 yılına geldiğimizde Türkiye bir uzay gücü olarak yerini alacak dünyada 7-8 ülkeden biri olacak” diye konuştu.
10’dan geriye sayıldı
Bakan Varank ve beraberindekiler, oksitleyici olarak sıvı oksijen kullanan sondanın fırlatma öncesi dolum süreci ve diğer hazırlıklarının tamamlanmasının ardından fırlatma kontrol binasına geçti. Burada yapılan son güvenlik kontrollerinin ardından 10’dan geriye sayıldı ve SORS’un fırlatma testi yapıldı. Varank’ın komutuyla fırlatılan sonda roketi, Sinop’ta yapılan testi başarıyla geçti. Delta V’nin, roketin irtifasının arttırılmasına ilişkin çalışmaları devam ediyor. SORS büyütülen tankı ile daha fazla oksitleyici kapasitesine sahip olacağı aktarıldı. Böylelikle fırlatılan roket 100 kilometreden çok daha yüksek irtifalara da ulaşabilecek. İmalatı tamamlanan büyük oksitleyici tankının yer testlerinin Ağustos’ta yapılması, Eylül’de yapılacak fırlatmalarda kullanılması hedefleniyor. Delta V tarafından geliştirilen ve uzay sınırını aşacak SORS’un itki sistemi dikey ateşleme testi ve ‘Ay'a Sert İniş’ görevinde kullanılması planlanan hibrit roket motorunun testi nisan ayında yapılmış, testler tam başarıyla sonuçlanmıştı.
‘Uzay ortamında test edilecek’
SORS, hibrit roket motorları konusunda Türkiye’nin ulaştığı başarı ve teknolojik yetkinliği göstermesi yanında, Ay görevi için de önemli bir yapı taşı olacak. Ay görevinde kullanılacak hibrit motorun kritik bileşenleri, SORS sistemi ile uzay ortamına çıkarılıp test edilecek ve uzay görevleri için uygunlukları teyit edilecek. Hibrit roket motorları katı yakıt ve sıvı oksitleyicinin bir araya getirilmesi ile elde edilen yenilikçi roket sistemleri olup, katı ya da sıvı sistemlerde bulunmayan emniyetin, maliyet ve daha çevreci olma avantajlarına sahip olduğu belirtildi.
Engin Yağcı
