Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ‘kısmi kapanma’ uygulamasının yerinde bir karar olduğunu belirten Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, bu uygulamanın 9 başlık altında incelenebileceğini söyledi. Prof. Dr. İlhan, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bunların bir tanesi hafta sonu kısıtlamaları yine aynen devam edecek. Yine aynı zamanda da hafta içi kısıtlama saatinin saat 19.00’da başlaması. Buna bakacak olursak Türkiye’nin en doğusundaki vatandaşımız bile iftar saatine yetişebiliyor. Buradaki kısıtlama amacının sebebi de özellikle vatandaşların ev dışındaki yerlerde iftar yapması ve kalabalık yapmasının önüne geçmek. Erken saatte vatandaşlar evlerinde olurlarsa çekirdek aile olarak iftarlarını yapacaklar ve böylece de risk azalacak” ifadelerini kullandı.
“Baktığımızda virüsün yüzde 45’i İstanbul’da”
Kısmi kapanma uygulanan alanlardan birinin de şehirlerarası seyahat olduğunu hatırlatan Prof. Dr. İlhan, “Bir diğer konu şehirlerarası dolaşımın kısıtlanması. Bu da son derece önemli. Biliyorsunuz daha önce de bu gerçekleşmişti. Böylece virüsün örneğin yüzde 45’i İstanbul’da, baktığımızda Anadolu’ya bulaşması ya da Anadolu’dan gelmesinin önüne geçilecek. Bunlar deneyimle olan şeyler. Zira yine geçen dönemi hatırlayalım 1 Haziran’da kısıtlamaların gevşetilmesi ile beraber özellikle büyük şehirlerimizde yaygın olan virüs tüm Anadolu’ya yayılmış, daha sonra eylül, ekim gibi izinlerin bitmesi, tatillerin bitmesi ile tekrar büyükşehirlerimizde yoğunlaşmış ve tüm Anadolu enfekte olmuştu bu süreçte. Dolayısıyla bu da çok yerinde bir yaklaşım” diye konuştu.
“65 yaş üzeri vatandaşlarımız bir an önce aşı randevularını almalı ve aşılanmalı”
Toplu taşıma araçlarında 65 yaş üzeri ve 18 yaş altı vatandaşlar için getirilen kısıtlamayı da değerlendiren Prof. Dr. İlhan, “Yine 65 yaş üzeri ve 18 yaş altı için toplu taşıma kısıtlaması söz konusu. Bu da bu vatandaşlarımızı korumak için çok önemli. Zira biliyoruz ki hala yine 65 yaş üzeri vatandaşlarımızda yaklaşık olarak her 4 kişiden birinin aşı olmaması nedeniyle de maalesef hastalığı ağır geçirenler ve vefat edenler de söz konusu. 65 yaş üzeri vatandaşlarımız bugünden tezi yok bir an önce aşı randevularını almalı ve aşılanmalarını gerçekleştirmeliler. Hemen çok kısa zamanda randevularını alabilirler vatandaşlarımız. Yine bir başka konu kamuda esnek ve kademeli mesaiye geçilmesi. Bu hem kalabalığı önlemede çok önemli hem de erken çıkılacağı için toplu taşımadaki kalabalığı engellemede de çok çok önemli” şeklinde konuştu.
“Eğitimi aslında en son kapatmak, en erken açmak söz konusu ki bu da doğru bir yaklaşım”
Eğitim konusunda yeniden ağırlıklı olarak online eğitime dönülmesinin de okullardaki risk ortamından kaynaklı değil, velilerin endişelerinden kaynaklı alınan bir karar olduğunu belirten İlhan, “Eğitimin sadece anasınıflarında ve 8. ile 12. sınıflarımızda devam etmesi. Halihazırda gördüğümüz gibi eğitimi aslında en son kapatmak, en erken açmak söz konusu ki bu da doğru bir yaklaşım. Ama özellikle okullar ile ilgili riskin daha çok olmasından değil de vatandaşların bu durumdan tedirgin olmasından kaynaklı bir durum da var. İlköğretim devam ediyordu, onlar da uzaktan eğitime devam edecekler” açıklamasında bulundu.
“Vatandaşlarımızın evlerde bir araya gelmemeye özen göstermeleri gerekiyor”
Kısmi kısıtlama kapsamında kapanan kıraathaneler, kafeler, iptal edilen düğün, nişan gibi organizasyonların da yerinde kararlar olduğunu ve bunun amacının Ramazan Bayramı ve sonrasına daha rahat ulaşabilmek olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan şunları kaydetti:
“Aynı şekilde kafeler, kıraathaneler için de kapatmalar söz konusu, buralar için de kapatmalar söz konusu. Buralar da Ramazan ayı boyunca kapalı kalacaklar. Tabii ki buradaki vatandaşlar çok zorlandılar. Çalışanlar, iş yeri sahipleri, hatta vatandaşlarımız için de bir nefes alma yeriydi, alışkanlıklarımız buraydı. Ama hep birlikte az daha gayret etmemiz gerekiyor. Düğün, nişan, kına ve derneklerin genel kurulları gibi bileşenler yasaklandı. Buralarda da kalabalık olduğuna hepimiz şahit oluyoruz. Ama burada da kayıt dışı olarak bunların yapılmaması gerekiyor. Yine şahit oluyoruz, kayıt dışı bir toplantı yapılıyor, akabinde bir bakıyorsunuz aynı yerde bulunanlar arasında enfeksiyon oranı artıyor. Otellerin sadece bundan sonra müşterilerine hizmet verecek olması. Otellerde gerçek olmayan rezervasyonlar yapılıyordu, otellerde gidilip akşam saatlerinde ve öğlen saatlerinde insanlar buralarda bir arada olup vakit geçiriyorlardı. Oteller de artık sadece bundan sonra orada konaklama yapanlara hizmet verecek. Bu da yine kalabalığı engellemede oldukça doğru. Hem toplu iftarlar hem de evlerde kalabalıklaşmaya izin verilmeyecek. Tabii burada devletin herkesin evini denetleme, takip etme şansı yok, doğru da değil. Ama vatandaşlarımızın da evlerde bir araya gelmemeye özen göstermeleri gerekiyor.”
“15 gün daha böyle gidilebilir bayram sonrasında daha iyi zamanları görebilmek için”
Kısmi kapanma uygulamasının sürekli takip halinde olunan aktif bir süreç olacağını belirten İlhan, artış veya düşüş trendine göre 15 gün sonra yeni bir karar alınacağını kaydederek, “Bu süreç değerlendirilecek. Bugün bıraktık, 15 gün sonra ne olacağına bakılacak diye bir şey söz konusu değil. Bu süreç dahilinde yapılan değerlendirmelerde dün Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı sonrasında Cumhurbaşkanı açıklamasında 15 günü bir limit olarak ifade etti. 15 gün sonrası değerlendirmeler yapılacak, eğer rakamlar hala aynıysa tabii ki daha farklı kısıtlamalar söz konusu olabilir. Rakamlar yukarı giderse ondan daha da kısıtlayıcı yaklaşımlar söz konusu olabilir. Aşağı doğru gidiyorsa, aşağı gitme söz konusuysa önlemler yine değerlendirilir. Artışın aşağı doğru olması söz konusuysa bir 15 gün daha böyle gidilebilir, bayram sonrasında daha iyi zamanları görebilmek için” dedi.
Utku Şimşek - Nurullah Geylani
