Bir zamanlar Çin’de sadece imparatorların yiyebildiği ve yerli halkın yemesine izin verilmediği "siyah pirinç", Samsun’un Terme ilçesinde üretiliyor. Siyah pirinç özellikle son yıllarda faydalarıyla oldukça popüler oldu. Yüksek oranda lif ve mineral içermesine karşın şeker oranı düşük olan siyah pirincin kalp hastalıklarına ve kansere karşı da koruyucu olabileceği araştırmalar sonucu belirlendi.
Samsun’daki tek siyah pirinç üreticisi olan çiftçi Murat Gümüş (59), 8 yıl önce Filipinler'den getirttiği tohumlarla siyah pirinç üretimine başladı. Siyah pirincin renginden dolayı ön yargıyla karşılandığını ifade eden Murat Gümüş, geçen sene 10 dekar alana ektiği pirincin elinde kalmasına rağmen bu sene 15 dekara siyah pirinç ekti. Gümüş, verilecek destekler ile siyah pirincin faydalarını tanıtarak yurt içine ve yurt dışına satmak istiyor.
“Hücre yenileme özelliğine sahip"
Siyah pirincin faydalarının yavaş yavaş Türkiye’de de öğrenildiğinin altını çizen çiftçi Murat Gümüş, “Araştırmacı bir çiftçiyim. Dedelerimizden bu zamana pirinç üretiyoruz. Siyah pirinci internette gördüm. Çin Büyükelçiliğine yazı gönderdim ama cevap gelmedi. Ben de bir doktor arkadaşım vasıtasıyla Filipinler’den siyah pirinç tohumları getirttim. 2012 yılından bu zamana halkımızın sağlıklı ürünler tüketmesi için üretime devam ediyorum. Siyah pirinç üretiminin beyaz pirinç üretiminden hiçbir farkı yok. Birim alanda üretilen pirinç miktarı değişiyor sadece. Beyaz pirince oranla, birim alandan daha az pirinç elde ediliyor. İnsanlar yavaş yavaş siyah pirincin içindeki değerleri öğrendiğinden faydalarını biliyorlar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden hocaların katkılarıyla üretim yapıyorum. İçerisinde bulunan çok güçlü antioksidanlardan dolayı vücudun hücre yenileme özelliğine sahip mineraller barındırıyor. Siyah pirinç, vücudun bağışıklık sistemini güçlendiren en güçlü gıdalardan bir tanesi olarak dikkat çekiyor” dedi.
“Geçen senenin mahsulü paketlemiş evde duruyor”
Pirincin birçok faydasına rağmen Türkiye’de pazarının olmadığına dikkat çeken Murat Gümüş, “Geçen sene 10 dekar alana siyah pirinç ekmiştim. Bu sene toplam 15 dekar alana ekiyorum. Ürettiğim pirinçlerden geçen sene hiç gelir elde edemedim. Hasadın çoğu evde paketlenmiş bir şekilde duruyor. O yüzden sıkıntı yaşıyoruz. Yeterli destek olmadan piyasaya süremiyoruz. Çok faydalı bir ürün olmasına rağmen destek göremediğimiz için geçen senenin mahsulünü vakumladım, sakladım. Siyah pilavı yiyenler genelde seviyor. Herkesin pilavı yapma şekli farklı olduğu için kimisi çok iyi yapamıyor. Genelde insanlar tadını beğeniyor. Siyah pirincin içerisinde magnezyum, çinko, demir ve fosfor gibi birçok element var. Ayrıca beyaz pirinçte olmamasına rağmen siyah pirinçte E vitamini de var. Siyah pirinçte 23’ten fazla element var. OMÜ’de bulunan hocalarımız da bunların araştırmasını yapıyorlar” diye konuştu.
“Çocuklarım bile siyah pilava mesafeli duruyor, rengini gören gıda hattına şikayet ediyor”
Pirincin renginden dolayı insanların mesafeli durduğunu ve ilk kez siyah pirinç görenlerin 'Alo Gıda Hattı'na şikayet ettiğini belirten Gümüş, şunları söyledi:
“İnsanlarımız hem göz aşinalığından dolayı hem de damak zevkinden dolayı siyah pirince biraz mesafeli duruyorlar. Faydalarını ve içerisinde olan mineralleri bilenler internetten sipariş veriyorlar. 12 vilayete 2-3 kiloluk paketler halinde siyah pirinç gönderiyorum. Bu beni tatmin etmiyor. Siyah pirince çocuğum kadar emek verdim. Bu işe gönül verdiğim için 8 yıldır zarar etmeme rağmen bırakamıyorum. Evde hanımıma haftada 1 gün siyah pirinç yapalım diyorum. Ne yazık ki çocuklarım da aynı diğer insanlarda olduğu gibi göz aşinalığından dolayı siyah pilava çok mesafeli duruyorlar. Öte yandan siyah pirinci ilk kez görüp boyanmış sananlar da oldu. 'Alo 174 Gıda Hattı'na şikayet ettiler. İnsanlar renginden dolayı boyanmış zannediyorlar. Tamamen doğal ve sağlıklı bir ürün üretiyoruz.”
Siyah pirincin özellikleri
Siyah pirincin beyaz pirinçten en büyük farkı antioksidan değerinin yüksek olması. Antioksidanlar vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirici özelliklere sahip olduğu ve yaşlanmanın etkilerini azalttığı biliniyor. Siyah pirinç, beyaz pirince oranla daha fazla magnezyum ve mineral içermesi nedeniyle kemik, sinir dokusu, kasların çalışması ve kalp sağlığı için önemli bir besin kaynağı oluşturuyor. Magnezyum ve diğer mineraller hücrelerin enerji üretiminde önemli bir rol oynayarak vücudun enerji düzeyini arttırarak bağışıklık ve sinir sistemini kuvvetlendirdiği biliniyor.
Beyaz pirincin kilosu 10 TL’den satılırken, siyah pirincin kilosu ise ortalama 30 TL’den satılıyor.
Erdi Demür-İsmail Can Çam
