Ülkede faaliyet gösteren kadın derneklerine yapılan başvurularda büyük oranda artış gözlenirken, şiddet nedeniyle hastanede tedavi gören kadın sayısı da 4 kat arttı. Bir diğer Avrupa ülkesi Slovenya'da ise kadınların yüzde 13'ü yaşamları boyunca en az bir kere fiziksel ya da cinsel şiddetin kurbanı oldu.
Romanya'nın başkenti Bükreş'te faaliyet gösteren Eğitim Müfredatını Geliştirme ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Merkezi’nin (FILIA) 2020 yılı için yayınladığı rapor korona virüs salgınının Romanyalı kadınlara yönelik olumsuz etkisini gözler önüne serdi. AB Temel Haklar Ajansı verilerine göre yaşamları boyunca her 3 kadından birinin fiziki ve cinsel şiddete uğradığı Romanya'da kadınlar salgın döneminde artan şiddet karşısında çareyi sivil toplum örgütlerinde aradı. FILIA'nın raporuna göre, ülkede kadınlara ücretsiz psikolojik ve hukuki danışmanlık hizmeti veren tedavi, barınma gibi pek çok konuda yol gösteren vakıf ve derneklere yapılan başvurularda 2019 yılına oranla rekor artış gözlendi. Bu vakıflardan biri olan ALEG'e 15 Mart-16 Mayıs 2020 tarihleri arasında yapılan başvurular bir önceki yıla göre 3 kat artarken, Sensiublu Vakfı'nda yardım arayanların sayısı ise yine önceki yıla oranla yüzde 47 arttı.
Kadınlar ve çocuklar cinsel şiddetin kurbanı oldu
Korona virüs salgını döneminde 3 aylık periyotta Bükreş'teki St. Pantelimon Hastanesi'nin acil servisine aile içi şiddet sonucu başvuran hasta sayısının 4 kat arttığı kaydedilen raporda, artan cinsel şiddete de yer verildi. Pandemi döneminde evlerinde izole olmak zorunda kalan kadınların uğradığı aile içi cinsel şiddet, cinsel saldırı ve tecavüz vakalarında 2019 yılına nazaran yüzde 19 artış gözlendi. Yine aynı dönemde cinsel şiddet ve tecavüzün mağduru olan çocuk sayısı da yüzde 35 artışla 243'ten 306'ya çıktı.
Koruma kararlarının yüzde 30'u ihlal edildi
Polis raporlarına yansıyan rakamlara göre, 2020'nin ilk 9 ayında 20 bin 565 kadın aile üyeleri tarafından şiddete maruz kaldı. Bu rakam 2019 yılında 19 bin 204 olmuştu. Raporda, yine aynı dönemde 112 acil yardım hattına şiddete uğrayan kadınların yaptığı başvurularda önceki yıla nazaran yüzde 18 artış yaşandığı kaydedildi. 2020'nin ilk 9 ayında 6 bin 472 koruma kararı verilen ülkede söz konusu koruma kararlarının en az yüzde 30'unun ise yine şiddetin failleri tarafından ihlal edildiğine dikkat çekildi. Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat'ın verilerine göre, 1 milyonda kişi başına düşen kadın cinayeti sayısında 4.3'lük oranla Avrupa'nın en fazla kadın cinayeti işlenen ülkesi Romanya'da saldırganların yüzde 92'sini mevcut ya da eski eşler olmak kaydıyla erkekler oluşturuyor.
BM'ye göre Slovenyalı kadınların yüzde 13'ü şiddet kurbanı
Nüfus bakımından Romanya'dan neredeyse 10 kat daha küçük olan Slovenya'da da kadına yönelik şiddet olgusu toplum gündemindeki konular arasında yerini koruyor. Birleşmiş Milletler Kadın Örgütü'ne göre, Slovenyalı kadınların yüzde 13'ü yaşamları boyunca en az bir kere fiziksel ya da cinsel şiddetin kurbanı olurken, kadınların yüzde 4'ü yaşamları partnerleri olmayan kişi tarafından cinsel şiddete maruz kaldı. Son 12 ayda cinsel ya da fiziksel şiddeti yaşayan kadınların oranı ise yüzde 2.
Bu alanda çalışma yürüten bir diğer kurum Avrupa Cinsiyet Eşitliği Enstitüsü'ne göre, 15 yaş ve üstü Slovenyalı kadınlardan fiziksel ya da cinsel şiddete uğrayanların oranı ise yüzde 22. Enstitü, mağdurların yarıya yakınının yaşadıkları şiddeti yetkili makamlara bildirmediğine dikkat çekiyor. Toplumsal cinsiyete dayalı kadın cinayetlerine ilişkin idari verilere göre ise, Slovenya'da 2017-2019 yılları arasında aile üyeleri ya da partnerleri tarafından öldürülen kadınların sayısı ise 49.
Ebru Orhan
