Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çad Geçiş Dönemi Devlet Başkanı Mahamat İdris Debi Itno ile baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmelerde, Türkiye ve Çad arasındaki ilişkileri her boyutta nasıl daha ileriye taşıyabileceklerine dair fikir alışverişinde bulunduklarını belirterek, geçiş döneminde Türkiye olarak Çad’a her türlü desteği vermeye hazır olduklarını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Çad Cumhuriyeti sahip olduğu büyük potansiyele bölgesinde önemli bir role sahiptir. Bugün imzalanan anlaşmalarla ilişkilerimizi daha ileri seviyeye taşımak, Çad’ı ülkemizin Afrika'da önde gelen ortakları arasında görmek istiyoruz. Geçen sene ticaret hacmimiz belirlediğimiz hedefi aşarak yüzde 47 artışla 112 milyon dolara ulaşmıştır. Sahip olduğumuz potansiyeli dikkate alarak ticari ilişkilerimizi derinleştirmeyi ve çeşitlendirmeyi arzu ediyoruz. Yeni hedefimiz ticaret hacmimizi, 200 milyon dolar seviyesine taşımak, ikinci etapta bunu 500 milyon dolara ulaştırmaktır. Ticari ekonomik ilişkilerimizi bütüncül, kapsayıcı, karşılıklı saygı ve kazan-kazan anlayışına dayanan bir yaklaşımla geliştirmeyi amaçlıyoruz” dedi.
“Çad’la işbirliğimizi her alanda daha ileriye taşımaya kararlıyız"
7-18 Aralık 2021 tarihlerinde ise İstanbul'da 3’üncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nin icra edileceğini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Değerli kardeşimi de zirvede aramızda görmek istiyoruz. Çad’la işbirliğimizi her alanda daha ileriye taşımaya kararlıyız. Bu anlamda eğitim faaliyetleri ile Türkiye Maarif Vakfı, kalkınma projeleri ve yardımlarıyla TİKA, düzenli uçuşlarıyla Türk Hava Yolları ve sivil toplum kuruluşlarımız iki ülke ilişkilerine önemli katkılarda bulunuyor.
Çad-Türk dostluk Külliyesi’ndeki Tarım Okulu’nun inşası bitti. İki ülke arasındaki dostluğun bir nişanesi olarak bir an önce bu külliyeyi Emcemine’ye kazandırmak istiyoruz. FETÖ’ye karşı mücadelede Çad’lı kardeşlerimizin desteğini unutmamız mümkün değildir. Emcemine’deki FETÖ iltisaklı okulların 2017’de Türkiye Maarif Vakfı’na devredilmesine müteşekkiriz. Terör örgütleri ve silahlı muhalif gruplarla eş zamanlı mücadele yürüten Çad’la askeri, savunma ve güvenlik alanlarındaki işbirliğimizi de geliştirmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
“Önceliklerimiz ortak”
Çad Geçiş Dönemi Devlet Başkanı Mahamat İdris Debi Itno ise yaptığı konuşmada, “Sayın Cumhurbaşkanı’nın davetlerine istinaden bu resmi ziyareti gerçekleştirmeyi arzu ettim. Böylece en üst seviyede bir çok konuyu, ikili işbirliği çerçevesinde yeni ikili anlaşmaları imzalama imkanımız oldu. Çad ve Türkiye tarihi ilişkilere sahip olan ülkelerdir. 500 yıllık ilişkilerimiz mevcut. Birçok imza atmış olduğumuz anlaşma ve mutabakat zaptı ve protokol vardır. Çeşitli alanları ilgilendirmektedir.
Enerji alanı alt yapı savunma alanı güvenlik konuları bilimsel araştırmalar eğitim konuşları gençlik spor medya ve bununla birlikte üniversiteler arasındaki akademik işbirliği saydığım en temel işbirliği alanları işbirliğimizi uluslararası kuruluşlar nezdinde ele aldık. Önceliklerimiz ortak. Sudan’daki Libya’daki durum ve terörizmin sahil bölgesinde bize yaşattığı zorlukları ele aldık. Çad’daki geçiş dönemini konuştuk. Ülkemizde Nisan 2021 tarihinden bu ayna siyasi geçiş dönemi yaşanmaktadır.
Sivil bir hükümet atandı ve yol haritası belirlenmiş oldu. Kapsayıcı ulusal diyalog sürecini başlatmış bulunuyoruz. Biz Çad hükümetinin yol haritasını da ele aldık. Gerekli mali imkanları konuşabileceğimizi konuştuk. Geçiş dönemini nasıl başarıya ulaştırabileceğimizi ele aldık” ifadelerini kullandı.
Türkiye Maarif Vakfı ile Çad Cumhuriyeti Hükümeti arasında Ev Sahibi Ülke Anlaşmasını Milli Eğitim Bakan Yardımcısı ve Türkiye Maarif Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanvekili Ahmet Emre Bilgili ile Çad Dışişleri, Afrika Bütünleşmesi ve Yurtdışındaki Çadlılar Bakanı Şerif Muhammed Zene imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti ile Çad Cumhuriyeti arasında Tarım Alanında Teknik, Bilimsel ve Ekonomik İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptına Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ayşe Ayşin Işıkgece ile Çad Dışişleri, Afrika Bütünleşmesi ve Yurtdışındaki Çadlılar Bakanı Zene imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti ile Çad Cumhuriyeti arasındaki Diplomatik, Hizmet ve Hususi Pasaport Hamilleri İçin Vizelerin Kaldırılmasına Dair Anlaşma'yı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Çad Dışişleri, Afrika Bütünleşmesi ve Yurtdışındaki Çadlılar Bakanı Zene imzaladı.
Hülya Keklik
