2. Dünya savaşı başlamadan Mareşal Fevzi Çakmak tarafından Almanya’nın saldırısından korunmak için yaptırılan “Çakmak Hattı” koruganları kaderine terk edildi. Çatalca’dan Büyükçekmece’ye kadar uzanan hatta bulunan koruganların içler acısı durumu çekilen görüntülerle gözler önüne serildi. Düşmandan korunmak için inşa edilen yapıların duvarlarına yazılar yazılmış, içleri çöp yığınları ile doldurulmuş.
Makineli tüfek ve top yuvaları olarak inşa edilen koruganlara kimi zaman bir tarlanın ortasında kimi zamanda yol kenarlarında rastlamak mümkün. Koruganların bazılarında askeri kamuflaj boyaları, havalandırma boruları, demir kapılar ile birlikte top ve tüfek mevzileri halen ayakta kalan kısımları var. Her koruganın kapısında yapıldığı tarih gün ay ve yıl olarak belirtilmiştir. Koruganların son durumu havadan çekilen görüntüler ile gözler önüne serildi. Görüntülerde tarlaların ortasında duran ve üzerileri topraklar kapatılan koruganları fark etmek neredeyse imkansız duruma geldi. Büyükçekmece Gölü kenarında yer alan koruganları ise hemen fark edilebiliyor.
“Kendinden iz bırakmak istediğini ifade ediyorlar”
İkinci Dünya Savaşından korunmak amacıyla Çakmak Hattının oluşturulduğunu ifade eden Bahçeşehir Üniversitesi(BAU) iktisadi, idari ve sosyal bilimler fakültesi Dr. Öğretim üyesi Nuri Yazıcı, “1939 Eylül Ayında Savaş başlayınca Fevzi Çakmak , İsmet İnönü zamanında bu hattı tekrar gündeme getirdi. O zaman yapılmasına karar verildi. Araştırmacılar Fevzi Çakmak tarihe kendinden iz bırakmak istediğini ifade ediyorlar. Çünkü hattın adı Çakmak Hattı diye adlandırılmıştır. Şimdi Bulgaristan’dan gelecek olan bir saldırıya karşı cephe olarak bu koruganlar dizilmişti. Ancak savaş hattı başka bir yerden açıldı. Yunanistan yenilince bütün Ege hattı savunmasız kaldı. Böylece Çakmak Hattının arkasına dolaşılmış oldu. Böylece Çakmak Hattı kıymetini kaybetmiş oldu” diye konuştu.
“Çevresini çok perişan gördüm”
Büyükçekmece’de bulunan koruganları incelediğini ifade eden Yazıcı, “Benim gördüğüm koruganlar çok bakımsızdı etrafında hiçbir muhafaza yoktu. Zaten duvarları yazılı kimisinin içi tahrip olmuş, içinde ateşler yakılmış. Kimisine de insanlar müdahale edemesin diye kapılarını demir kafesler ile kapatmışlar. Çevresini çok perişan gördüm. Avusturya’da Osmanlının Viyana Kuşatmasının izlerini hala muhafaza edip turistler hala oralara ziyarete götürülüyorlar. Türkiye’de bu koruganlar ile ilgili çok şey yapılabilir. Koordine bir çalışmayla bunlar temizlenmelidir” ifadelerini kullandı.
Ahmet Faruk Sarıkoç
