Bir dosyanın tarafı, kendisine sosyal medyadan hakaret eden şüphelinin, “Feminizm for every body” kitabının özetini çıkarmasını isterken, bir başka dosyanın tarafı, uzlaşma karşılığında şüphelinin Ağrı’daki bir okula kırtasiye malzemesi göndermesini istedi.
Ortadoğu’nun en büyük Adalet Sarayı olarak bilinen, Çağlayan’daki İstanbul Adalet Sarayı’ndaki Uzlaştırma Bürosu’nun 2017 yılı istatistik verileri belirlendi. Adliyenin resmi kaynaklarından elde edilen bilgilere göre, 2017 yılının başından itibaren geçen 1 yıllık sürede Mahkeme ve Soruşturma Savcılıklarından 24 Bin dosya Uzlaştırma Bürosu’na gönderildi. Bu dosyaların bir kısmı henüz uzlaştırmacılara ulaştırılamadı.
Soruşturma savcılıklarından Uzlaştırma Bürosu’na bu yıl 9 Bin 60 dosya gönderildi. Yapılan çalışmalar sonucunda dosyadaki tarafların yüzde 41’i uzlaştırıldı, yüzde 56,5’i teklif aşamasında, yüzde 2,5’i ise müzakere sürecinde. Mahkemelerden Uzlaştırma Bürosu’na ise bu yıl içinde 13 Bin 300 dava dosyası gönderildi. Dava sürecindeki tarafların yüzde 20’si uzlaştı, yüzde 1,30’u müzakere sürecinde, yüzde 78,70’i teklif aşamasında. Edinilen verilere göre, şu anda İstanbul Adalet Sarayı’ndaki Uzlaştırma Bürosu’nda resmi kayıtlı 266 uzlaştırmacı var. İş yükünün yoğunluğuna göre İstanbul Barosu’ndan uzlaştırmacı avukat desteğine de başvuruluyor. Bin 640 kişi ise bireysel olarak Uzlaştırma Bürosu’na başvuru yaptı.
Uzlaştırmaya gönderilen suçların büyük bir çoğunluğu “tehdit” ve “hakaret”. Bunları, dolandırıcılık, hırsızlık, basit yaralama, konut ihlali, güveni kötüye kullanmak, patent ve telif haklarına ilişkin suçlar izliyor. Hukuk dilinde ‘edim’ denilen, uzlaşma aşamasında şikayetçilerin karşı tarafın yapmasını ya da yerine getirmesini istediği bazı talepler ise şaşırtıyor.
“Darülaceze’de 1 ay gönüllü çalışsın uzlaşırım”
Şikayetçilerin büyük çoğunluğunun isteği “Benden özür dilesin” şartı. Bu şartı, vakıf, sivil toplum kuruluşu ya da ihtiyaç sahiplerine bağış izlerken, “Sokakta yaşayan kediler için 20 kilo kedi maması alsın uzlaşırım” diyen vatandaşların da olduğu belirtildi. Bürodaki dosyalar içinde, yasak aşk yaşayan kocasına dava açan bir kadının “Ev alsın uzlaşırım” dediği, bir başka dosyada ise “Darülaceze’de 1 ay gönüllü çalışırsa barışırım” şartı koşması sonucu uzlaşma sağlandığı öğrenildi. Bir genç kızın, erkek arkadaşını şikayet ettiği, uzlaşma sonucunda, erkek arkadaşına elini öptürmesi sonucu uzlaşmayı kabul ettiği kaydedildi. Aylar hatta yıllarca süren davalarını takip etmekten yorulan vatandaşların ise uzlaşmak için daha meyilli oldukları tespit edildi.
“O kitabın özetini çıkarsın”
Uzlaşma edimleri içindeki en dikkat çekici örneklerden biri de bir kadın avukattan. E.B.M. adlı stajyer avukat, sosyal paylaşım sitesi Facebook üzerinden kendisine hakaret ve ağır küfürler eden bir şüpheliyi şikayet etti. Hakaret suçunun uzlaşma kapsamında olması nedeniyle taraflar bir araya getirildi. Kadın avukat, şüphelinin “Feminizm for every body” adlı kitabı okuması karşılığında uzlaşacağını söyledi. Şüpheli, 1 ay içinde kitabı okuyarak 1 sayfalık özet çıkarmayı kabul etti ve taahhütname imzaladı. Edimin yerine getirilip getirilmediği henüz bilinmiyor.
Köy okulu öğrencilerinin sevinci uzlaştırdı
Bir diğer uzlaşma şartı ise topluma örnek olacak cinsten. Soruşturma aşamasındaki bir dosyada, şikayetçi taraf, karşı tarafın Ağrı’daki bir köy okuluna kırtasiye bağışında bulunmasını ve bağış sonucunda öğrencilere malzemeler dağıtılırken video çekilmesini istedi. Talep yerine getirilirken, videodaki öğrencilerin yüzlerindeki sevinç kalpleri ısıttı.
Başak Akbulut
