Tıp geliştikçe kanserin tedavi edilebilirliği de artıyor. İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mutlu Demiray, hastanın gen haritası üzerinden oluşturulan kişiye özel tedavi yöntemi hakkında bilgiler verdi. Prof. Dr. Demiray, ayrıca kanser tedavisinde kullanılan yüksek doz C vitamini tedavisi ve zerdeçal tedavisinin kansere etkisine değindi.
''Herkese aynı kemoterapi ve herkese aynı ilaç değil, kişiye özel tedavi''
Kişinin gen haritası üzerinden oluşturulan tedavi yöntemi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Mutlu Demiray, ''Eskiden organa özgü olarak tedavilerimizi dizayn ediyorduk; akciğer, göğüs gibi. Şunu söylemek lazım ‘Kanser, kanserdir’. Yani evinize giren hırsızın nereli olduğu değil, hangi yöntemleri kullandığı önemlidir. Artık her tümörün genetik bozuklukları hangi yöntemi kullanıyor? Hangi yöntemle besleniyor? Hangi yöntemle metastaz yapıyor? Bunlar da mutasyonlara bağlı. Bu mutasyonların haritasını çıkartıp o tümör hakkında tam bilgi sahibi olup ona göre akıllı ilaçlarla veya immünoterapi yöntemiyle tedavi yöntemine geçtik. Artık bu kişiselleştirilmiş bir tedavi. Yani herkese aynı kemoterapi ve herkese aynı ilaç değil. Çünkü her toplum ve herkes farklı. Onunu için hastanın kendisine ait genetik yapısını çıkartıp ona özgü tedavi dizayn edilmesidir'' dedi.
''Alınan her genetik veri işlenmesi lazım''
İki farklı kanserli hastayı nasıl tedavi ettiğini anlatan Prof. Dr. Demiray, ''Çok ilginç tecrübelerim oluştu; göğüs kanseri olan hastanın genetik mutasyon haritası, çok benzer şekilde bir prostat kanserinde görüldü. Aynı akıllı ilaç ikisine de uygundu, ben hem göğüs kanserini hem de prostat kanseri olan aynı ilaçla tedavi etme olanağı buldum. Artık kişiye özgü tedavi dönemi başladı. Kanserde genler bozulmuştur, bozulmuştu ki, kanser olmuş. biz, bu bozuklukların nerelerde olduğunu belirleyip ona özgü bir tedavi şeması çıkartıyoruz ve ona özgü bir tedavi dizayn ediyoruz. Ancak buradan şu anlaşılmamalı: Siz genetik bozuklukları tespit ettiniz ve bu genetik bozukluklarının ilaçları var, onu veriyorsunuz ve hasta iyileşiyor. Böyle bir şey yok. Bir kere her genetik bozukluğun bir ilacı yok ve sizin aldığınızı her genetik veriyi işlemeniz lazım. Bu konuda uzman bir hekimin genetik detayı değerlendirdikten sonra kişiye özel tedaviyi dizayn etmesi gerekiyor'' diye konuştu.
''Bazen daha geniş bir analiz yapılmalı''
Prof. Dr. Demiray sözlerine şöyle devam etti: ''Şu anda her hastamız için bu yöntem gerektir ve şarttır diye bir yol yok. Sağlık Bakanlığı önemli ilaçların büyük bir kısmını, bu genetik bozukluklar varsa bu ilaçlar uygundur diye belirtiyor. Bazen belirli genlere bakmak yeterli oluyor. Bu belirli genlere bakarak tedavi şekli belirlenebilir. Bazen bu genleri bulamadığınızda daha geniş bir analiz yapılmalı. Geniş genetik analiz dediğimizde 300 ile 600 arasında genin analizi yapıldığı ve genin her tarafına bakıldıktan sonra verilen bir karar. Bunlardan sonra elde edilen verilerle hangi tedavini yapılacağına karar veriliyor. Bu testler pahalı SGK tarafından ödenmiyor. Ama doğru hastaya uygulandığınızda farklı açılımlar sağlayabiliyorsunuz. Bir de şöyle bir durum var. Siz standart testlerle baktığınızda yaklaşık yüzde 20’sini bulabiliyorsunuz. Yüzde 80’inini bulmanız için bu analizi yapmanız lazım ve mevcut piyasadaki ilaçlarla bunlara müdahale edebilirsiniz''.
Yüksek doz C vitamini tedavisi
Kanser tedavisinde yüksek doz C vitamini tedavisine değinen Prof. Dr. Demiray, ''Bu tedavi seçici olarak gidip yüksek dozda C vitamini uyguladığınızda kanser hücrelerini öldürebilen tek tedavi yöntemidir. Tek başına yapıyor demek doğru değildir. Aynı bu şekilde mesela 'Ras mutasyonu' dediğimiz mutasyon var, bu tümörlerde C vitamini çok etkili oluyor. Yani elinizde bir sürü parametre var, bunları seçerek hastaya en doğru olan tedaviyi yapacaksınız. C vitamini düşünün, 'Ras mutant' tümörlerde çok etkili, bağışıklık sistemini güçlendiriyor aynı zamanda hastaya enerji veriyor, sadece kanser hücrelerine etkili, normal hücrelere hiçbir zararı yok, yani bundan güzel bir seçenek var mı elimizde. Bunu da mutlaka kullanmanız ve değerlendirmeniz lazım. Nasıl akıllı ilaçları kullanıyorsanız, nasıl kemoterapiyi kullanıyorsanız? Hastanın dizayn ettiğiniz tedavisinin içinde bence C vitaminin çok önemli bir yeri olabilir'' şeklinde konuştu.
C vitamini tedavisini uygulanışı anlatan Prof. Dr. Demiray, ''C vitaminin düşük dozda verdiğinizde ve ağızdan verdiğinizde kana yeterince geçmiyor veya belirli bir dozlara çıkmadıkça kansere etkili olmuyor. Onun için damardan yüksek dozda vermeniz lazım. Yüksek dozda vermenizin sebebi şöyle: kanserde etkili olabilmesi için yaklaşık kiloya 1 gramın üzerine çıkmanız lazım. Yani 50 gram, 70 gram, 80 gram gibi dozları konuşuyoruz. Güvenirliliği kanıtlanmış, güvenli olduğu ortaya konulmuş ve kansere direk etkili olduğu ortaya konulmuş bir tedavi yöntemidir. Bugün Türkiye dışında bütün dünyada da onaylıdır. Akıllı ilaçlarla ve yüksek doz C ile kombine ettiğiniz tedavilerde herhangi bir şekilde hasta çok ciddi bir yan etkilerle karşılaşmaz. Bunlar çoğu haptır. İmmünoterapiler damardan uygulanıyor ama onların da yan etkileriyle mücadele etmek çok zor değildir, daha kolaydır. Kesinlikle Kemoterapinin yol açtığı harabiyetin çok çok daha azına yol açar'' açıklamasında bulundu.
''Zerdeçal binlerce yıldır bilinen, kullanılan ve kanserde etkili olduğu bilinen bir moleküldür''
Zerdeçalın kanser tedavisindeki yerine vurgu yapan Prof. Dr. Demiray, ''Zerdeçal binlerce yıldır bilinen, kullanılan ve kanserde etkili olduğu bilinen bir moleküldür. Ama ne zaman bilim bunu açıkladı, ne zaman etki ettiğini açıkladı? Bugün zerdeçalla ilgili 12 ve 13 binin üzerinde bilimsel makale var. Yakın zamanda Amerika’da bir dergide nasıl bir molekülü bloke ettiği gösterildi. Bugün zerdeçalı da doğru bir şekilde kullandığınızda yan etkisi olmadan gayet başarılı bir şekilde tedaviyi etkileyebilirsiniz. Zerdeçalı doğru kullandığınızda tedavi başarınız arttırıyor, kemoterapinin etkinliğini arttırıyor, İmmünoterapi’nin etkinliğini arttırıyor. Bizim ülkemiz sağlık açısından ve bitkisel fauna açısından çok zengin bir ülke, bu konuda dünyaya liderlik edebilecekken bir konumdayken geri kalıyoruz. Biran önce Cumhurbaşkanımızın açtığı yoldan ilerlememiz lazım'' ifadelerini kullandı.
Ali Canberk Özbuğutu - Adem Gürer - Uğur Çetin
