SAĞLIK - 11 Mayıs 2022 Çarşamba 10:45

Kene uygun şekilde çıkarılmadığında ölümcül oluyor

A
A
A
Kene uygun şekilde çıkarılmadığında ölümcül oluyor

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Zafer Parlak, keneyi çıkarılma süreci çok önemli olduğuna dikkat çekerek, “Çünkü uygun şekilde kene çıkarılmadığı takdirde bulaş ihtimali artıyor” dedi.

Tokat'ta hava sıcaklıklarının artması ile birlikte kene tutunması ile ortaya çıkan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarında artış yaşanıyor. Uzmanlar; ateş, halsizlik, kusma, eklem ağrıları gibi bulgularla hastaneye başvuran kişilerin araziye çıkıp çıkmadığının yanı sıra çiftçilik yapıp yapmadığını sorguluyor. Kene tekniğine göre çıkarılmadığı takdirde virüs bulaştırma ihtimali artıyor, ölümcül sonuçlar yaşanabiliyor. Uzmanlar keneyi çıkarmayı bilmeyenlerin en yakın sağlık kuruluşuna başvurmasını öneriyor.

“Keneyi yakarak veyahut da kimyasal bir şey dökerek çıkarılmaya çalışılması en tehlikelisi”

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Zafer Parlak, Kırım Kongo Kanamalı ateşi vakalarının hava şartlarından dolayı geç ama yoğun bir şekilde başladığını söyledi. Hastanede 1’si yoğun bakımda 6 kişinin tedavisinin devam ettiğini belirten Parlak, “Yoğun bakımdaki hastamız toparlanıyor, düzelme sürecinde. Hastalarımızın keneyi ne şekilde çıkarttıklarını ayrıntılı sorguluyoruz. Birkaç tane hastamız kendileri ve kurallara uymadan keneyi çıkarmış. Bir hastamız hayvanlarının üzerindeki keneleri tek tek çıplak elle kendisi çıkarmış. Keneyle teması olduktan iki gün sonra da semptomla bize geldi. Diğer bir iki hastamız da yine kurallara uymadan biraz ezerek, zorlayarak çıkarmışlar keneyi. Kene çıkarılma süreci çok önemli. Çünkü uygun şekilde kene çıkarılmadığı takdirde bulaş ihtimali artıyor. Eğer zorlanarak çıkarılırsa kene o sırada virüsü taşıyorsa bulaş riski yüksek oluyor. Keneyi yakarak veyahut da kimyasal bir şey dökerek çıkarılmaya çalışılması en tehlikelisi bu. Bu sırada kene sekresyonlarını aktarıyor. Eğer virüsü taşıyorsa bu şekilde bulaştırmış oluyor” dedi.

Keneyi çıkarmayı bilmeyen sağlık kuruluşuna başvursun uyarısı

Parlak, keneyi çıkarmayı bilmeyenlerin en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerektiğini belirterek, "Kişi eğer sağlık kurumuna uzak bir yerde ise kenenin çıkarılması gecikecekse ancak kene çıkarılma yöntemlerinde hakimse veya bilen biri varsa o noktada kendileri çıkarıp en kısa zamanda sağlık kurumuna başvurabilirler. Ama bu konuda bilgi ve eğitim yoksa kenenin nasıl çıkarılacağı yönünde bilgisi olan kimse yoksa en kısa sürede en yakın sağlık kurumuna başvurması lazım. Orada çıkarılmalı kene. Kenenin çıkarılması yönünde kart, ip yöntemi ve pensle çıkarılması gibi birkaç yöntem var” diye konuştu.

Hayvancıkla uğraşanlar risk altında

Hayvancılıkla uğraşanların risk altında olduğunu belirten Parlak, "Kenenin bulunduğu yerler özellikle yüksek otların olduğu meralar piknik alanları. Bu yıl gelen vakalarımız işi hayvancılık ve çiftçilik olan vakalar. Henüz piknik nedeniyle veya dışarıda maruz kalıp gelmiş olan hastamız yok. Ama bundan sonraki süreçte havalar ısınınca o vatandaşlarımız da tabii bu açıdan risk altında oluyor. Ama tabii her zaman için en yüksek risk altında olan grup hayvancılık yapanlar, çiftçilik yapanlar" ifadelerini kullandı.

 

Nurhan İçmez
 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Ankara “Mahzen-30” operasyonlarında elebaşılığını Doğan Güney’in yaptığı (Yurt Dışı Firar) "Odacılar" olarak bilinen Organize Suç Örgütü çökertildi Batman merkezli 8 ilde Jandarma tarafından düzenlenen “Mahzen-30” operasyonlarında elebaşılığını Doğan Güney’in yaptığı (Yurt Dışı Firar) "Odacılar" olarak bilinen Organize Suç Örgütü çökertildi. Operasyonlarda organize suç örgütünün yöneticilerinden Yonca Onat’ın da aralarında bulunduğu 34 şüpheli yakalandı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Batman merkezli 8 ilde Jandarma tarafından düzenlenen “Mahzen-30” operasyonlarında elebaşılığını Doğan Güney’in yaptığı (Yurt Dışı Firar) "Odacılar" olarak bilinen Organize Suç Örgütü çökertildiğini belirterek Operasyonlarda organize suç örgütünün yöneticilerinden Yonca Onat’ın da aralarında bulunduğu 34 şüphelinin yakalandığını kaydetti. "Aziz Milletimizin Bilmesini İsterim ki; hangi büyüklükte olursa olsun organize suç örgütlerini çökertip, adalete teslim edeceğiz. Şafak sökerken de gün batarken de operasyonlarımız devam edecek" diyen Bakan Yerlikaya operasyonla ilgili şu detayları paylaştı: "Batman Cumhuriyet Başsavcılığı, Jandarma Genel Komutanlığı Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı koordinesinde; Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığının desteğiyle Batman İl Jandarma Komutanlığınca yapılan çalışmalar sonucu; Batman merkezli Adana, Aydın, Mersin, Hakkâri, Van, Mardin ve İzmir’de eş zamanlı olarak düzenlenen “Mahzen-30” operasyonlarında “Bilişim sistemlerini kullanmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık” suçunu örgütlü olarak işleyen organize suç örgütü üyesi şüphelilerin; Sosyal medya üzerinden sahte kiralık Bungalov ev ilanı vererek dolandırıcılık yaptıkları, mağdurlardan elde ettikleri gelirleri önce yasal bahis platformlarındaki hesaplara, daha sonra bahisten kazanılmış gibi gösterip kendi banka hesaplarına aktararak paranın izini kaybettirmeye çalıştıkları ve toplam 18 bin 635 vatandaşımızı mağdur ettikleri tespit edildi. MASAK ile koordineli yapılan çalışmalar sonucu; suçtan elde edilen mal varlığı değerlerinin aklanması kapsamında; ilk belirlemelere göre 34 milyon 530 bin TL değerinde işlem hacmine sahip, şüphelilere ait 1.283 banka hesabına el konuldu. Operasyonlarda; ruhsatsız tabanca, çok sayıda cep telefonu, sim kart, banka ve kredi kartı ile çok sayıda dijital materyale el konuldu. Batman Cumhuriyet Başsavcılığımızı ve operasyonları gerçekleştiren Kahraman Jandarmamız ile MASAK çalışanlarını tebrik ediyorum. Allah ayaklarına taş değdirmesin. Milletimizin duası sizinle."
Erzincan Dağlarda çiriş otu bereketi Doğu Anadolu Bölgesinde ve Erzincan’da bu günlerde çarşı pazarda sıkça görülen çiriş otu dağlarda yaban hayvanlarının da ilgisini çekiyor. Bahar ayları ile birlikte Erzincan’ın yüksek kesimlerinde ortaya çıkan çiriş otu vatandaşlar tarafından toplanmaya başlandı. Munzur Dağlarında yerli ve yabancı birçok kişiye rehberlik yapan Murat Aydemir, yaptığı gözlemlerde dağ keçilerinin de çirişi yediğini ifade etti. Dağlarda doğal olarak yetişen çirişten birçok yemek yapıldığını anlatan Aydemir, çirişten yapılan turşunun ayrı bir lezzet olduğunu söyledi. İnsanlar yüzyıllardır yaşamın neredeyse her alanında bitkilerden faydalanıyor. Bazı bitkiler tıbbi faydaları sebebiyle sağlık alanında kullanılırken bazı bitkiler besin bazıları ise boya ya da süs bitkileri olarak kullanılıyor. Çiriş otu da bu bitkilerden bir tanesi. Latincede Asphodelus aestivus L. olarak bilinen ve Zambakgiller familyasına ait olan çiriş otu, çoğu bölgede güllük, dağ pırasası, kirkiş otu, sarı zambak, yabani pırasa ve yeling otu olarak biliniyor. Toplumun büyük bir kısmı bazı hastalıkların tedavisinde tıbbi bitkilere başvuruyor. Bitkisel tedavi yöntemlerinin yan etkilerinin olmadığı ya da daha az olduğu düşünülmesi buna büyük bir etken olarak gösteriliyor. Çiriş otu da bölgede halkın tercih edilen bitkilerin başında yer alır. Çirişten birçok yemek yapılıyor Meryem Badayman, Ekin Dinçel ve Ayla Ünver Alçay tarafından yapılan bir araştırmada çirişin; yabani bir ot olup yenilebilmesinin yanında vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri ile vücudu besleyen özelliğe sahip olması sebebiyle yaygın olarak tüketildiği belirtildi. Çiriş otu, Afrika, Arap ülkeleri, Türkiye, Mısır ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde görülen bir bitki türü. Türkiye’de Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişiyor. Çiriş otu genel olarak zararsız ve faydaları ile ön planda olan bir bitki olarak biliniyor. Bunun yanında çirişin yaprakları henüz tazeyken de yenilebiliyor. Ayrıca çirişten çorba ve birçok yemek de yapılıyor. Haşlandıktan sonra yumurta ile kavrulması ya da peynirle de karıştırılarak yufka ekmek içinde yeniliyor. Ayrıca kaşila diye adlandırılan bir yemeği de yapılıyor. Sevilen yemeklerden biri olan kaşila, çirişin kaynatılıp, içerisine bulgur katılarak, katılaşıncaya kadar pişirilmesiyle yapılıyor. Katılaştıktan sonra içi çukurlaştırılarak yağ dökülüp ve servis edilip yeniliyor.