EKONOMİ - 27 Mart 2020 Cuma 09:01

Koronavirüs günlerinde online alışveriş nasıl yapılmalı?

A
A
A
Koronavirüs günlerinde online alışveriş nasıl yapılmalı?

Çin’de başlayıp dünyaya yayılan Korona virüs salgını nedeniyle artık alışverişlerin büyük çoğunluğu internete kaymaya başladı. Amazon artan talebi karşılamak üzere 100 bin yeni eleman alacağını açıkladı. Daha önceden hiç online alışveriş yapmayan pek çok kişi ilk kez kredi kartını internetten ödeme için kullanacak

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre bugün itibarıyla dünyada 180 ülkenin Covid-19 virüsünden etkilendiği, 40’ı aşkın ülkedeki yaklaşık 2 milyarı aşkın insanın evlerinden çıkamadığı ve yaklaşık 1 milyar öğrencinin okullar kapandığı için evden çalışmak zorunda kaldığı salgın nedeniyle; alışverişlerin de artık çok yüksek bir oranla internetten yapıldığı gözleniyor.

Potansiyel bir ekonomik buhranı önleyebilmek amacıyla ABD 6 trilyon dolar, Avrupa Merkez Bankası 1 trilyon euro ve pek çok ülke milyarlarca dolar büyüklüğünde önlem paketleri açıklarken krizin vurmadığı, aksine büyüttüğü en dikkat çekici sektör e-ticaret sektörü olarak görülüyor.

Gerek resmi karantinalar nedeniyle, gerekse kişisel tercih olarak kendisini evlerinde tecrit altına alan kişilerin sayısı dünya çapında her gün hızla artarken, e-ticaret firmalarının hem sipariş adedi hem de sepet büyüklüğü açısından kapasitelerinin üst sınırlarında çalıştığı belirtiliyor. Gösterge sitelerden biri olan Amazon tam ve yarı zamanlı çalışacak 100.000 yeni eleman alacağını açıklarken, Türk internet sitelerinde de hızla artan talepleri karşılamak için yeni eleman istihdamlarının yapılmasının gündemde olduğu gelen haberler arasında.

İnternetten alışverişin sırları

İnternetten alışveriş bir açıdan bakıldığında hem hayatımızı kolaylaştırıp bize zaman kazandıran, hem de daha uygun fiyatlarla aynı ürünün çokça alternatifine ulaşmamızı sağlayan modern bir alışveriş şekli. Bu nedenle Korona Virüs günlerinde ilk defa online alışveriş yapmak isteyenler için uzmanların güvenlik ve pratiklik açısından uyarıları şu şekilde sıralanıyor:

İnternet alışverişi de internet dışı alışveriş gibidir, yani benzer psikolojik kurallar unutulmamalıdır: Eğer aç karnına markete giderseniz daha çok alışveriş yaparsınız; bu kural internet alışverişinde de geçerlidir. Eğer ihtiyacınız olandan fazla market ürünü almak istemiyorsanız tok karnına alışveriş yapın.

“Bildiğiniz mağazalardan alışveriş yapın”

İnternetten alışverişe ilk kez başlayacaksanız tanıdığınız bildiğiniz mağazalardan alışveriş yapın. Diğer mağazaları internete alıştıktan bir süre sonra denemeye başlayın. Yani otomobil kullanmak gibi düşünün: Hayatınızda ilk kez direksiyona oturuyorsanız öncelikle direksiyonu düz tutmayı, hızınızı ayarlamayı ve fren mesafesini ölçmeyi iyice öğrendikten sonra, eğer kendinizi yeterli hissediyorsanız o arabayla tatile çıkmayı düşünün.

“Mağaza adreslerinin başındaki protokollere dikkat edilmeli”

İnternetteki mağazaların güvenli olup olmadığının bir göstergesi, o mağazaların adreslerinin başındaki protokollerdir. Eğer bir mağazanın adresi https yerine http ile başlıyorsa (yani “Güvenli” anlamındaki İngilizce “Secure” kelimesinin “S” harfi bulunmuyorsa) güvenlik yüzde 100 sağlanamamış olabileceğinden dikkatli olmak gerekir.

“Bilgisayarınızda güncel bir anti-virüs programı bulunmalı”

Yine güvenlik açısından bakıldığında, internetten alışveriş yapacağınız bilgisayarda güncel bir anti-virüs programının bulunması doğru olur. Bu programlar bazen bilgisayarınızı satın aldığınızda yüklü deneme sürümü olarak gelebileceği gibi, pek çok anti-virüs firmasının ücretsiz sürümleri de bulunmaktadır.

“İndirim fırsatlarını kullanabilirsiniz”

İnternetten alışveriş çok kolaydır ve aynı ürünü satan onlarca, bazen yüzlerce mağazaya bir tıkla ulaşmak mümkündür. Bu nedenle Cimri, Akakçe, Epey gibi karşılaştırma motorlarına girerek aynı ürünün en ucuz hangi mağazada bulunduğunu hemen öğrenmeniz mümkündür. Bütün alışverişlerinizi aynı mağazadan yapmak zorunda olmadığınız için eğer altlimit kısıtlaması yoksa ve kargo bedava kampanyalarını yakalayabilirseniz hedeflediğiniz ürünleri ayrı ayrı mağazalardan almanız size fiyat avantajı sağlayabilir.

Alışverişinizi pek çok sitede kredi kartı veya havale/eft ile ödemeniz mümkün olduğu gibi bazı sitelerde de kapıda kartla veya nakit olarak ödemek mümkündür. Bunun yanı sıra indirimkodu.com veya Zubizu gibi platformlardan tamamen ücretsiz olarak alabileceğiniz indirim kodlarını da kullanırsanız fiyatlar bir miktar daha ucuzlayabilir.

Nasıl ki kredi kartlarıyla alışveriş yapınca bonus veya puan kazanıyorsak, internette bazı siteler de belirli mağazalardan alışveriş yapanlara ekstra nakit para veya bonus kazandırırlar. Bunlardan Avantajix ve Artıway her alışverişten önce (verdikleri oranlar da incelenmek suretiyle seçilerek) denenirse alışveriş daha da cazip hale gelebilir.

“Bankanızdan sanal kart alabilirsiniz”

Eğer kredi kartınızı internette kullanmaktan çekiniyorsanız bankanızdan sanal kart alabilirsiniz. Bu tip kartlara her alışverişten önce sadece o alışverişte kullanacağınız kadar limit yükleyip o limiti de harcayarak bitirdiğiniz için, çok küçük bir ihtimalle de olsa kartınızın çalınması halinde hiçbir kaybınız olmaz.

Sağlık her şeyden önemli olduğu için şu an mağazaların pek çoğu kargo/kurye ekiplerini sizinle temas etmemeleri için en doğru şekilde eğitmiş durumdalar. Yani kargo/kurye elemanı teslimat için kapınızı çaldığında, paketinizi paspasın üzerine koyduktan sonrasosyal mesafeyi korumak amacıyla bir adım geri çekiliyor. Ama yine de kargo/kurye geldiğinde, ürün teslim fişini imzalamak için size uzatacağı tükenmez kalemi tuttuğunuz elinizi teslimatın ardından hemen sıcak su ve sabunla yıkamayı unutmayın. Ya da kargo/kurye elemanının kalemi yerine, kendi kaleminizi kullanmak üzere bir kalemi kapının yanında hazır bulundurun.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Aksaray Aksaray’da nefes kesen polis-hırsız kovalamacası kamerada Aksaray’da inşaat malzemesi deposunu soyan hırsızlar ile polis arasındaki kovalamaca film sahnelerini aratmadı. Elektrikli motosikletle kaçan hırsızlar bir süre sonra motosikletin aküsünün bitmesiyle bu kez de yaya olarak kaçmaya başladı. Gecenin sessizliğini siren seslerine bıraktığı kovalamacada hırsız kardeşler yarım saat süren takip sonucu yakalanırken, nefes nefese kalan şüphelilerden biri yere yatırılıp ters kelepçe yapıldığı esnada polis memurlarına “Kalbim var” diyerek yardım istedi. Olay, gece yarısı Tacin Mahallesi’nde bulunan bir inşaat malzemesi deposunda yaşandı. Edinilen bilgiye göre, depodan oksijen bariyerli yerden ısıtma borusu çalan 2 hırsız, çaldıkları boru paketlerini beraberinde getirdikleri 3 tekerlekli elektrikli motosiklete yükledi. Hırsızlık esnasında çevrede bulunan bir vatandaş durumu fark ederek hemen 112 Acil Çağrı Merkezine ihbarında bulundu. İhbar üzerine olay yerine polis ekipleri sevk edildi. Kısa sürede belirtilen adrese intikal eden ekipler 2 şahsı depodan hırsızlık yaparken suçüstü kıstırdı. Polisleri görünce neye uğradıklarını şaşıran 2 hırsız deponun duvarından atlayarak bahçe dışındaki boruları yükledikleri elektrikli motosiklete binerek kaçmaya başladı. Şahısların kaçması üzerine polis ekipleri telsizden anons ederek diğer ekiplere kaçış istikameti hakkında bilgi verdi. Ekiplerin hırsızların peşine düşmesiyle gecenin sessizliği siren sesleriyle yankılandı. Polis ve hırsızlar arasında yaşanan kovalamaca ise film sahnelerini aratmadı. Bir süre elektrikli motosikletle kaçan hırsızlar kaçarken çaldıkları boruları da motosikletin kasasından aşağıya attı. Polis ekiplerinin bölgeyi abluka aldığı kovalamacada motosikletin aküsünün bitmesi üzerine hırsızlar bu kez de motosikleti bırakıp yaya olarak kaçmaya başladı. Taşpazar Mahallesi’nde ara sokaklara ve apartmanların bahçesine girerek izlerini kaybettirmeye çalışan S.Ç. (21) ve U.Ç. (34) isimli 2 kardeş çok geçmeden yakalandı. Yüzüstü yere yatırılarak ters kelepçe yapılan nefes nefese kalan hırsızlardan S.Ç. ekiplerin ters kelepçe taktığı esnada “Kalbim var” diyerek yardım istedi. Yüzüstü yatırılarak kelepçelenen 2 kardeş gözaltına alınarak polis aracına bindirildi. Şahıslar sorgulanmak üzere İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şubesine götürülürken çaldığı yaklaşık 150 bin TL değerindeki malzemeler sahibine teslim edildi. Olayla ilgili Aksaray Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından tahkikat başlatıldı.
Sakarya Para vermeyen annesini benzin dökerek yakan şahıs tutuklandı Sakarya’nın Akyazı ilçesinde para istediği annesinden ret cevabı aldıktan sonra benzin dökerek kendisini ve annesini ateşe veren şahıs tutuklanarak cezaevine gönderildi. Elleri sargıda adliyeye sevk edilen şahsın, kendisini görüntüleyerek soru yönelten gazeteciye, “Niye çekiyorsun ki bu kadar, ne yaptığımı sen nereden biliyorsun?” ifadeleri de dikkatlerden kaçmadı. Korkunç olay, 18 Nisan Perşembe günü Akyazı ilçesi Erdoğdu Mahallesi’nde meydana geldi. İddiaya göre, geçtiğimiz hafta annesi M.Y.’den (64) geçtiğimiz hafta bir miktar para alan ve tekrar isteyince ret cevabı ile karşılaşan Ö.Y. (42) öfkelendi. Ö.Y., maddi ve ailevi sorunları iddiası ile benzin dökerek annesi ve kendisini yaktı. Durumun haber verilmesi üzerine bölgeye jandarma ve sağlık ekipleri sevk edildi. İlk müdahalesi olay yerinde yapılan talihsiz kadın, ilk olarak Akyazı İlçe Devlet Hastanesi’ne buradan da Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırıldı. Vücudunda 2 ve 3’üncü derece yanıklar oluşan ve hayati tehlikesi bulunan M.Y., buradaki müdahalelerinin ardından Kocaeli Şehir Hastanesi Yanık Ünitesi’ne sevk edildi. Elleri sargılı şekilde adliyeye sevk edilen şahıs tutuklandı Her iki elinde de yanıklar oluşan şüpheli Ö.Y. ise olaydan kısa bir süre sonra yakalanarak ilçe jandarma komutanlığına götürüldü. Şahıs, burada tamamlanan işlemlerinin ardından elleri sargılı bir şekilde adliyeye sevk edildi. Ö.Y.’nin kendisini görüntüleyerek soru yönelten gazeteciye, “Niye çekiyorsun ki bu kadar, ne yaptığımı sen nereden biliyorsun?” cevabını vermesi ve ‘Pişman mısınız?’ sorusunu ise yanıtsız bırakması dikkatlerden kaçmadı. Adliyeye sevk edilen Ö.Y., tutuklanarak cezaevine gönderilirken, hastanede tedavi gören M.Y.’nin hayati tehlikesinin devam ettiği öğrenildi.
İstanbul Freni tutmayan otomobil, 14 aracı biçti Ümraniye’de frenlerinin tutmaması sonucu kontrolden çıkan otomobil park halindeki 14 araca çarptı. Olay saat 21.45 sıralarında Ümraniye Armağanevler Mahallesi 23 Nisan Caddesi’nde meydana geldi. Frenleri tutmayan 34 DGK 750 plakalı Fiat marka ticari araç, seyir halindeyken Range Rover marka araca çarptı. Çarpışma sonucu lastiği fırlayan 34 DGK 750 plakalı hızını alamayıp 14 araca çarparak durabildi. Kazada şans eseri ölen yada yaralanan olmazken otomobillerde maddi hasar meydan geldi. Kazayı yapan sürücünün araçtan indikten sonra şok halinde olduğunu gören vatandaşların araması sonucu olay yerine sağlık ve polis ekipleri sevk edildi. Maddi hasar meydana gelen bazı araçlar çekici yardımıyla götürülürken, kaza sonrası cadde polis kontrolünde trafiğe açıldı. Öte yandan kaza sonrası sürücü ifade için karakola götürüldü. Kazayı gören Zafer Karagül, "Bu yol tehlikeli. Yukarıdan gelen araba geldiği zaman bu aşağıdan yukarı araba çıkamıyor. Bu yolu tek yola çevirdikleri zaman veyahut yan yolla açtıkları zaman sıkıntı biraz azalabilir. Birkaç defa çöp kamyonu viraj alamadığı için oraya yuvarlandı. Gene bu dört yol ağzında 3-4 kere kazalar oldu. ’Ne oldu?’ freni tutmayan araba vura vura aşağı indi. Allah’tan büyük bir kazaya engel oldu" dedi. Başka görgü tanığı Serdar Burak Eker, "Doblo sürücüsü var bizim yaşlarımızda 2 tane çocuk, çok hızlı geliyorlar. Yerler de ıslak olduğu için hakimiyetini kaybetmiş. Önde bir panelvan vardı, ona sürttü. Sonra otomobile çarptı. Sonra jeep kurtulayım derken ona ön sağ kafasından çarptı. Sonra park halindeki araçlara çarparak tır dorsesinin orada durdu. Zaten Doblo’nun tekeri orada kaldı, kıvılcımlar falan çıkıyordu. Çocuk büyük ihtimalle şoktan dolayı sarhoş zannedildi, linç ettiler çocuğu. Polis geldi kaldırdı, ifade vermeye götürdüler. Kaldırıma çıkan araçlar oldu baya büyük maddi hasarlı kaza ama can kaybı yok. Ben 20 yaşındayım çocuk da benim yaşlarımda bir şey ama şoktan dolayı konuşamıyordu. Öyle üzüldüm kendisine" ifadelerini kullandı.