Kosova ile Sırbistan arasında, araçların sınır geçişiyle ilgili yaşanan "plaka" krizinde AB devreye girmiş, Belçika'nın başkenti Brüksel'de iki ülke temsilcileri ve AB yetkilileri arasında 2 gün süren müzakereler sonucunda anlaşma sağlanmıştı. Kosova-Sırbistan arasındaki 12 gün süren gerginliğin ardından Brüksel’de araç plakalarına yönelik varılan anlaşma uygulanmaya başladı.
Bazı Sırplar sınırdan geri çekilmek istemedi
Kosova sınıra yolladığı özel polis birimlerini geri çekerken, Sırplar ise kamyonlarla kurdukları barikatları kaldırdı. Çekilme süreci gergin geçerken, Sırplardan oluşan yöre halkının bir kamyonun sınırdan çekilmesine karşı çıkması üzerine Kosova özel polis birimleri sınıra geri geldi. Kosova'daki NATO Barış Gücü’nün (KFOR) katılımıyla bir kaç saat süren görüşmelerin ardından son kamyon da bölgeden ayrıldı, ardından tam çekilme sağlandı.
NATO güçleri sınıra konuşlandı
Brüksel’de varılan anlaşma uyarınca, KFOR birlikleri sabah saatlerinde Jarinje ve Brnjak sınır kapılarının bulunduğu bölgede farklı noktalara konuşlanarak, bölgeyi helikopterlerle gözlemledi.
Anlaşmada neler var?
Anlaşmaya göre, Jarinje ve Brnjak'ta konuşlandırılmış özel polis birimleri ve barikatlar 2 Ekim saat 08.00'den itibaren geri çekilecek. Kosova'daki NATO Barış Gücü (KFOR), sınır bölgesinde konuşlanacak ve burada yaklaşık 2 hafta görev alacak. Söz konusu kararlar, kalıcı bir çözüm üzerinde anlaşmaya varılana kadar "geçici bir önlem" olarak uygulanacak. AB heyetinin, Sırbistan ve Kosova'dan temsilcilerinden oluşan bir çalışma grubu 21 Ekim'de toplanacak ve kalıcı bir çözüme ulaşmaları için 6 aylık süreleri olacak.
Sırbistan ve Kosova, 2011'den bu yana AB liderliğindeki diyalog yoluyla anlaşmazlıkları müzakere etmeye çalışıyor.
Kosova-Sırbistan arasındaki plaka gerginliği
Kosova ve Sırbistan arasında 2016'da imzalanan serbest trafik dolaşımı anlaşmasının süresinin 15 Eylül'de dolmasının ardından Kosova hükümeti ülkede sadece Kosova plakalı araçların dolaşımının mümkün olacağını açıklayarak ülkeye girmek isteyen Sırbistan plakalı araçlara yönelik geçici plaka şartı getirmişti. Kosova'nın araç plakası konusunda karşılıklılık ilkesi esasınca aldığı kararın ardından ülkenin kuzeyindeki Sırpların yoğun olarak yaşadığı bölgede tansiyon yükselmişti. Hükümetin söz konusu kararı uygulamak için Kosova ile Sırbistan arasındaki sınır kapılarına silahlı özel polis birimleri göndermesini protesto eden Sırplar gösteri düzenlemiş, sınır kapılarına giden yolları kamyonlarla kapatmıştı.
Kosova, Sırbistan yönetiminin Kosova plakalı araçların Sırbistan’dan geçmesine yıllardır izin vermemesine karşı aldığı karar kapsamında Sırbistan plakalı araçların Kosova’ya girmesine izin vermezken, Sırbistan’dan Kosova’ya girmek isteyen araçlara geçerliliği 60 gün olan geçici plaka veriyor.
Ercan Kasap
