İznik'te 3 yıl önce Hisardere Mahallesi yolu üzerindeki Bayırdibi mevkisinde bulunan zeytinlikte defineciler tarafından lahit bulunmuştu. İznik Müze Müdürlüğü uzmanlarınca yapılan kazı ile Geç Roma Dönemi olarak adlandırılan 3'üncü yüzyıldan kalma lahit gün yüzüne çıkartıldı. Daha sonra sürdürülen kazılarda 3 lahit daha bulundu. Bunun üzerine yaklaşık 10 dönüm zeytinlik Kültür ve Turizm Bakanlığınca 1 milyon 200 bin lira bedelle kamulaştırılarak, '1'inci derece arkeolojik sit alanı' ilan edilip korumaya alındı.
Roma Dönemi'ne ait şehirlerde mezarlıkların ve toplu mezar yerlerinin bulunduğu bölge olan nekropol olduğu düşünülen alanda 15 Ekim Pazartesi günü devam edilen arkeolojik kazılarda 1 lahit daha bulundu. İznik Müze Müdürlüğü'nden 10 kişilik ekip, lahdin gün yüzüne çıkarılması için çalışmalara başladı. Dokuz Eylül Üniversitesi kazı ekibi, lahdin üzerindeki mozaik tabakayı keserek, çıkarma çalışmalarını sürdürdü. Lahdin ortaya çıkarılan yaklaşık 6 metre uzunluğundaki devasa kapağı, Kültür ve Turizm Bakanlığından gelen 4 kişilik heyetin gözetiminde jandarma ekiplerinin güvenlik önlemleri eşliğinde vinçle açıldı. Lahitte mumyalanmış iki ceset bulundu.
Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Doç. Dr. Aygün Ekin Meriç, lahdin üzerindeki 'Astyris: Sevgili annem Nigreine için kendim satın aldım bu lahdi' anlamındaki yazısına göre cesetlerin anne ile kızına ait olduğunu tahmin ettiklerini söyledi. İçinde mumyalanmış iki ceset bulunan lahit, vinçle traktörlerin römorklarına yüklenerek İznik Müzesi'ne taşındı.
