NATO, Türkiye ile Rusya arasında yaşanan uçak düşürme krizinin ardından, Türkiye’ye konuşlu bulunan unsurlarını artırma kararı aldı. NATO ülkeleri, hem Türkiye hava sahasını korumaya hem de DAEŞ operasyonuna katılmaya yönelik “güç takviyesi” yapacak. Türkiye’ye konuşlandırılacak gücün boyutuna bağlı olarak, İncirlik dışında, Diyarbakır başta olmak üzere ilave üslerin müttefik ülkelerin kullanımına açılabileceği belirtildi.
RUSYA’NIN S-400 ATAĞINA YANIT
NATO’nun kararında, Rusya’nın Suriye’de S-400 hava savunma füze sistemi yerleştirmesi de etkili oldu. Çünkü S-400 sistemlerinin “karadan karaya” taarruz özelliği bulunmuyor. DAEŞ’in elinde uçak ve balistik füze yok. Bu durumda, S-400 sisteminin tek olası hedefi NATO uçakları olacak. NATO’nun Türkiye’ye takviye hava savunma sistemi göndermesi kararının arka planında Rusya’nın Türk hava sahasını ihlal etmesi bulunuyor. NATO unsurları, Türk hava sahasını Rus ve Suriye uçaklarından koruyacak.
BÖLGEDE KONUŞLANACAK SAVAŞ GÜCÜ
Ocak ayına kadar Türkiye ve çevresine konuşlandırılacak güçler şöyle:
NATO: AWACS erken uyarı uçakları Konya’ya gönderilecek. Böylece Türkiye’nin hava savunmasına katkı sağlanacak ve istihbarat toplanacak.
ABD: İncirlik Üssü’nde ABD’ye ait 6 adet F-15C ve 6 adet F-15E avcı uçağı, 12 adet A-10 ağır bombardıman uçağı, 12 KC-135 tanker uçağı, 10 MQ-1 silahlı İHA ile bin 200 asker bulunuyor. AEGIS füze savunma sistemine sahip savaş gemileri de Akdeniz’de konuşlandırıldı.
ALMANYA: İncirlik’e ocak ayında bin 200 asker, 4 ila 6 adet Tornado keşif uçağı ile 1 tanker uçak, Akdeniz’e 1 firkateyn gönderme kararı aldı.
FRANSA: Paris yönetimi, Ankara’ya bir niyet mektubu göndererek ihtiyaç duyulduğu anda savaş uçaklarını Türkiye’de konuşlandırabileceğini bildirdi. Fransa, Akdeniz’e gönderdiği Charles de Gaulle uçak gemisine Mersin Limanı’ndan lojistik destek verilmesini de istedi.
İTALYA: ABD ve Almanya’nın Patriot’ları geri çekmesinin ardından Türkiye’de sadece İspanya’nın Patriot bataryaları kaldı. Bölgede tansiyonun yükselmesi üzerine İtalyan- Fransız ortak üretimi SAMP/T hava savunma sistemlerinin takviye olarak Türkiye’ye gönderilmesi gündeme geldi. İtalya’nın göndereceği sistemler, Kahramanmaraş ve Gaziantep’te konuşlandırılacak.
İNGİLTERE: İngiltere’de parlamento, hükümete Suriye’de DAEŞ’e karşı hava saldırısına onay veren tezkereyi 397’ye karşı 223 oyla kabul etti. Ülke, İncirlik’e savaş uçağı gönderme kararı aldı. Tornado ve Typhoon tipi olması planlanan uçakların sayısı henüz netlik kazanmadı. Suriye’de insansız hava araçları bulunan İngiltere, SAS komandolarıyla da operasyonlarını artırmayı planlıyor.
DANİMARKA: Akdeniz’de savaş gemilerini konuşlandıracağını NATO’ya bildirdi.
RUSYA’NIN BÖLGEDEKİ GÜCÜ
RUS ordusu Lazkiye’deki Hmeimim Üssü’nün ardından Humus yakınlarındaki El Şayrat Üssü’ne de 10 uçak ve 15 helikopter ile yerleşmeye başladı. El Şayrat Üssü’ndeki uçak sayısının 45’e kadar yükselebileceği belirtildi. Rusların, Hmeimim Üssü’nde de halen 35 adet SU-24, SU-25 ve SU-30 tipi savaş uçakları, MI-24 taarruz helikopterleri ve tipleri gizli tutulan insansız hava araçları bulunuyor. Rusya, Hmeimim Üssü’ne geçen hafta S-400 hava savunma füze sistemini de konuşlandırdı.
NATO NEDEN YIĞINAK KARARI ALDI?
Uluslararası güvenlik ve strateji uzmanları, NATO ülkelerinin bölgeye güç kaydırmalarını şöyle değerlendirdi:
"YENİ SOĞUK SAVAŞ SANCISI"
DOÇ. DR. BEKIR GÜNAY: Son 5-6 yıldır Türk-Rus ilişkileri çok ciddi ivme kazanmış, “Türkiye Rusya’ya mı kayıyor?” diye sorulmaya başlanmıştı. Şimdi Türkiye NATO’ya tekrar net biçimde bağlanmıştır. Bu kadar hareketliliğin olduğu bölgede her an bir kıvılcım bir çatışmaya evrilebilir. Ama bunu “Ertesi gün savaş çıkacak” diye yorumlamak da doğru değil. NATO, Rusya’yı bölgeye sokmamak için dirayet gösteriyor. Yeni soğuk savaş arifesi sancılar yaşanıyor.
"SINIRLAR GÜNEYE KAYIYOR"
HÜSEYIN BAYAZIT: Bu gelişme Ukrayna’da yürütülen mücadelenin artık Ortadoğu’ya kaydığını ve uluslararası mücadeleye dönüştüğünü gösteriyor. NATO’nun geleneksel savunma anlayışı ve sınırları değişmektedir, genişlemektedir. Eskiden cephe Rusya ve Doğu Avrupa idi. Artık NATO Avrupa da dahil olmak üzere cepheyi Suriye’ye ve Afrika’ya kaydırıyor. NATO sınırlarının kayması Türkiye’nin önemini artırır ve elini güçlendirir.
"BÜYÜK OYUN GÖRÜLDÜ"
DOÇ. DR. HALDUN YALÇINKAYA: NATO Rusya’ya “Türk uçağını vurursan NATO’yu vurmuş olursun” diyerek Türkiye’ye anlamlı bir destek veriyor. 2. Dünya Savaşı sonrasında “Devletlerin toprak kazanımı olmayacak” şeklinde bir sistem vardı. Rusya, ‘büyük oyunda’ Suriye’de güç mücadelesine girerek bu sistemi bozdu. Rusya’nın müdahalesine kadar Irak ve Suriye’de devlet dışı aktörlerle çatışmalar vardı. NATO bunu gördü.
Murat GÜRGEN / GAZETE HABERTÜRK
