Çorum Belediyesi tarafından restore ettirilen tarihi han, gerek planı ve gerekse mimarı açıdan Osmanlı Dönemi hanlarına örnek teşkil ediyor. Bin metrekare alana inşa edilen ve 'Anadolu Oteli' olarak kullanılan Veli Paşa Han’ı, 1914 yılında meydana gelen yangında büyük hasar gördü. O dönem inşa edilerek bugünkü halini alan han, geçen yıllara kadar market ve depo olarak kullanıldı. Çorum Belediyesinin mülk sahipleri ile yaptığı görüşmeler sonunda han, restorasyonun yapılarak turizme kazandırılması için 35 yıllığına kiralandı.
Çorum'un 7 bin yıllık tarihi geçmişi olan güzide şehirlerden bir tanesi olduğunu dile getiren Belediye Başkanı Dr. Halil İbrahim Aşgın, “Çorum aynı zamanda birçok medeniyete de beşiklik yapmış bir kent. Bu topraklar Hititler, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılara ev sahipliği yapmış. Tüm medeniyetlerin izleri şehrimizde mevcut. Bu anlamda da şehrimizin kültür ve tarihi dokusunun yeniden hayata kazandırılması ve ihyası noktasında belediye olarak çalışmalar devam ediyoruz” dedi.
"Veli Paşa Hanını belediye olarak kültürel varlıklar arasına katmamız gerekiyordu"
Kentte tarihi misyona sahip bir çok mekanın bulunduğunu anlatan Başkan Halil İbrahim Aşgın, “Bunlardan bir tanesi de Veli Paşa Hanımız. 1867 yılında Veli paşa tarafından inşa ediliyor. Belli bir süre hizmet verdikten sonra 1914 yılında bir yangın oluyor. 1915 ve 1916 yılında adeta yeniden yapılıyor ve günümüze kadar geliyor. Birkaç yıl öncesine kadar han market olarak hizmet veriyordu. Veli Paşa Hanını belediye olarak kültürel varlıklar arasına katmamız gerekiyordu. Restorasyonu çalışma başlatıldı. 2021 yılında hanımızın restorasyonu tamamlanmış olacak ve tarihi han eski dokusuyla dünyanın merkezinde faaliyetlerine devam edecek” ifadelerini kullandı.
"Çorum turizmine, kültürüne uzun yıllar hizmet edecek"
Veli Paşa Hanı hakkında genel bilgiler de veren Başkan Aşgın, “Hanımız büyük ve nitelikli bir han. 3 kattan oluşuyor ve bin 300 metrekare oturma alanı bulunuyor. Tarihi açıdan da yerel mimarimizi tam anlamıyla yansıtıyor. Özellikle üzerindeki bezemeler çok önemli. Yerel mimarimizde yer alan bezemelerin ortasında hatlar var. Tarihte burası han olarak kullanılmış. Önümüzdeki süreçte yerel ürünlerin sergilendiği Çorum’a ait kültürümüzü yansıtan yemeklerin yapıldığı restoran ve butik olarak ayağa kalkacak. Çorum turizmine, kültürüne uzun yıllar hizmet edecek” diye konuştu.
Çorum’da Hititlerden kalma bir çok eserin bulunduğunu hatırlatan Aşgın, “Bunlar daha çok ilçelerde bulunuyor. Şapinuva’nın, Hattuşa’nın, Alacahöyük’ün kültürel mirasımıza ciddi katkıları var. Şehir merkezinde kültür ve turizmin ayağa kaldırılması noktasında bu tür mekanların artırılması gerekiyor. Şehrimizin uzun yıllar turizm alt yapısının güçlendirilmesinde ve şehrimizin ekonomik anlamda bu han ve diğer çalışmalarımızın önemli katkılarının olduğunu düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
Veli Paşa Hanı tarihçesi
Veli Paşa Hanı, Yozgat Beylerinden Veli Paşa tarafından yaptırıldı. 1914 yılında yanan tarihi han, Şevket bey tarafından 1915-16 yıllarında yeniden yaptırıldı.
Veli Paşa Hanı, bin metrekarelik bir alanı kapsamakta olup, iki katlı olarak inşa edilmiştir. Sadece ön cepheye bakan köşk bölümü üç katlıdır. Gerek planı ve gerekse mimarı açıdan Osmanlı Dönemi hanlarına örnek teşkil eden han, ahşap ve kargir malzeme kullanılarak yapılmıştır. Uzun yıllar otel olarak işletilen handa, taş avlu etrafında at arabalarının bağlandığı bölüm, depolar ve kahvehaneler bulunmaktaydı. Avlunun iki başındaki ahşap merdivenlerle üst kata çıkılmakta olup, üst katta 35 tane han odası yer almaktaydı.
