Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, İzmir’de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremin ardından açıklamalarda bulundu.
“Bu şekilde depremler yaşanacak”
Bazı tarihlerde bazı dönemlerde depremlerin sıklığı arttığını ifade eden BEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, “Bilim insanları olarak deprem konusunda sürekli uyarıcı olmaya çalışıyoruz. Bu konuda tedbir alınmasını istiyoruz. Dün yaşanan deprem de aslında günümüz teknolojisinde insanlığın değerli bir şey olduğu nokta da aslında böylesine can kaybıyla ve yıkımla karşılaşmamamız gerekiyordu ama maalesef biz tedbir konusunda artık hepimiz biliyoruz ki ülkede bu şekilde depremler yaşanacak.
Bazı tarihlerde bazı dönemlerde bunların sıklığı giderek artıyor ki içinde bulunduğumuz yıllar daha önce de defalarca söylediğim şekliyle daha da fazla yaşanacak buna rağmen önlem almakta gecikiyoruz üzülüyoruz. Tabi depremlerden sonra da bu şekilde can kayıplarından sonra da biz söylemiştik şeklinde ifadeler de aslında bizi üzüyor. Keşke bu durumlar yaşanmasın da bizler de çıkıp televizyonlarda konuşmak durumunda kalmasak” dedi.
“Marmara Denizi’nin içerisinde bir deprem bekleniyor ve bu olacak”
Marmara Deniz’inin içerisinde bir deprem beklendiğini ve bu depremlerin de bu sürenin yaklaştığının göstergesi olduğunu ifade eden BEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, “Elazığ depreminden sonra da bir açıklama yapmıştım. Bakınız 1999 depreminden bu yana hep Marmara içerisinde elbette ki kuzey Anadolu fayının kırılması sistematiği nedeniyle en büyük beklenti orada çünkü onu daha yakın öngörebiliyoruz. Kuzey Anadolu fayının kırılması sistematiği çok düzenli. O yüzden Marmara denizinin içerisinde bir deprem bekleniyor ve bu olacak. Bu yaşadığımız depremler de bu sürenin yaklaştığının göstergesidir. Çünkü bu sistem Anadolu’ya bağlı bir sistem. Ege denizinde de deprem olabileceğini söylemiştim.
Bu dünyanın dönme hızı ve magma tabakasının yer tabanının uygulamış olduğu basınç 2018’den bu yana yükselmiş durumda. Dolayısıyla sismik boşluk adını verdiğimiz gerginliklerin olduğu ama henüz enerjisini boşaltamamış noktalarda deprem olması mümkün ama hangisi daha önce olur hangisi daha önce enerjisini boşaltır şu an bizim bunu doğru bir tespitle söylememiz mümkün değil çünkü bütün yer kabuğunu saniye saniye gözlememiz mümkün değil. İşte biz Marmara depremini beklerken 20 yıldır 2011’de Van sonrasında Denizli sonrasın da Elâzığ şimdi de İzmir kıyılarında böyle bir deprem yaşadık. Onun için bizim dikkatimizi sadece Marmara bölgesine değil dikkatimizi tamamen özellikle İstanbul bölgesine değil, Güney Marmara’da çok sıkıntılı durumda. Orada da tedbirler alınması lazım. Aksi takdirde Türkiye hem çok ciddi can kayıplarına hem de ekonomik kayıplara uğrar. Çok büyük fabrikaların tesislerin olduğu Türkiye ekonomisini döndüren tesislerin olduğu yerler söz konusu. Bunun için bizim acilen bu tedbirleri almamız lazım” dedi.
“Büyük depremler birkaç sene daha yaşanacak”
Birkaç sene daha büyük depremlerin daha sık yaşanacağını belirten BEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, “Şu anda dünyayı etkisi altına alan bu dinamik yapılar maksimum seviyelerdeler. Bu birkaç sene daha devam edecek. Süreçler hızlanmış durumda. Büyük depremlerin daha sık yaşanacağının büyük bir göstergesidir. Uzun süredir 6’dan büyük deprem yaşamıyorduk. Son bir iki senede Denizli’de, Elazığ’da ve son olarak Marmara denizi içerisinde de uzun zamandır 5 ‘den büyük deprem olmuyordu. Geçtiğimiz senelerde 1-2 tane deprem yaşadık.
Bunlar daha büyük depremlerin ayak sesleri giderek yaklaştığını söylüyor. Bazı hocalarımız var, ‘2040’tan önce Marmara’da deprem olmayacak’ diyorlar. Bunu söyleyen hocalarımız hangi sayısal verilere dayanarak söylüyorlar çok merak ediyorum. Bunları makale haline getirirlerse uluslararası platformlarda yayınlanırsa bizde okuma şansı buluruz ya da varsa ellerinde bir veri ekranlarda paylaşılırlarsa bizim yaptığımız gibi o zaman bizde neden 2040 önce deprem olmayacak anlamış oluruz.
Kuzeyde beklerken güneyde olursa ne olacak
Marmara bölgesinde 7’den büyük deprem olacağı hakkında herkes hem fikir olduğunu ifade eden BEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, Marmara’nın güneyi için uyarılarda bulunarak “Marmara bölgesinde 7’den büyük deprem olacağı hakkında herkes hem fikir. İnsanları bir kez daha uyarmak istiyorum, Marmara, Elazığ, İzmir ve Güney Marmara’da denizin içeresine girip Mudanya, Balıkesir içeresinden geçen ciddi bir kol var. Kaynaklara göre 500-600 yıllık kimi kaynaklara göre de 1000 yıl önce son büyük deprem olmuş.
Güney koldaki hareket hızı, Kuzey koldakine göre daha düşük dolasıyla enerjisini yavaş biriktiriyor. Biz bu hızı son 20 senede ölçebiliyoruz. Ondan önceki 500 yılda buradaki hız ne kadardı stresini doldurdu mu, doldurmada mı bunu bilmiyoruz. Marmara’nın Kuzey’inde beklerken Güney kolunda olursa ne olacak. Orada da sorunlu bir sürü sorunlu binamız var. Deniz kıyılarında, göl kıyılarında çok eski binalarımız var bunlar deprem yönetmeliğine göre yapılmamış binalar. Çok daha yıkıcı sonuçlarla karşılaşabiliriz” şeklinde konuştu.
Sertaç Özdemir- Barış Altındağ
