Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Diyarbakır ve bölgede çapraz böbrek nakli yaparak bir ilke imza attı. Siirt’te yaşayan böbrek hastaları Remzi İlkılıç, yaklaşık 2 yıldır diyaliz tedavisi görürken, Zülayha Yaşa da yaklaşık 4 yıldır diyaliz tedavisi görüyordu. Her iki hasta da Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesinin çapraz organ nakli havuzuna başvurdu. Başvuruları kabul edilen hastalardan Bedia İlkılıç eşi Remzi İlkılıç’a, Revzete Yaşa da kardeşi Züleyha Yaşa’ya böbreğini vermek istedi. Alıcı ve vericilerin kan grubu uymadığı için işlem yapılmadı. Daha sonra doktorların aileleri tanıştırmasıyla aileler, yasal çerçeveler içesinde çapraz böbrek nakli yapma kararı aldı. Bedia İlkılıç, eşi için böbreğini Züleyha Yaşa’ya verirken, Revzete Yaşa da kardeşi için böbreğini Remzi İlkılıç’a verdi. Operasyonu gerçekleştiren İç Hastalıklar ve Nefroloji uzmanı Doç. Dr. Ramazan Danış, yapılan operasyonun Diyarbakır ve bölgede ilk olduğunu ifade etti.
"Şu an iki böbrek de gayet iyi çalışıyor"
Nakilleri 2013 yılından beri çok aktif bir şekilde yaptıklarını belirten Doç. Dr. Ramazan Danış, pandemideki duraksamalar hariç, çok başarılı bir şekilde yaklaşık 250’ye yakın nakli gerçekleştiren bir merkezlerinin bulunduğunu ifade etti. Çapraz naklin Diyarbakır ve bölgede ilk olduğunu aktaran Doç. Dr. Danış, "Bize başvuran iki diyaliz hastası vardı. Bunların vericileri vardı. Birinin eşi, birinin ablası vardı. Fakat bunların kan grupları eşin eşe uymuyordu. Kardeşin de kardeşe uymuyordu. Yasal olarak çapraz nakil dediğimiz bir olay var. Şöyle, yani vericilerin ve alıcıların kan grubu uyuşmazlığı veya doku uyuşmazlıkların da onların rızası alınarak çapraz nakil yapılabiliyor. Ve geçen nisanın sonuna doğru çapraz nakli yaptık. Bölgemiz ve merkezimde ilkti. Ve işin güzel tarafı şu an iki böbrekte gayet iyi çalışıyor. İki hastamız diyalizden kurtuldu. Merkezimize başvurdular, biz bunların hazırlıklarını yapınca aslında verici ve alıcı arasında kan grubu uyuşmazlığını gördük. Kan grubu uyuşmazlığı organ nakli için şu an engel. Fakat çapraz nakilde vericileri değiştirerek bir verici diğer alıcıya, diğer verici diğer alıcıya verince çapraz nakil gerçekleştirildi" dedi.
“Pandemi biraz hafifleyince 1,5 ayda 15 nakil gerçekleştirdik”
Çok başarılı bir şekilde bu operasyonu yaptıklarını kaydeden Doç. Dr Danış, “Çapraz nakille ilgili bir havuzumuz var. O havuzda biriken hastalara eşleşme olunca onların yasal rızaları alınarak bu nakiller gerçekleştirilebiliyor. Türkiye yasaları buna izin veriyor. Bunlar ikisi de Siirt’ten gelen hastalardı. Dediğim gibi bir erkek hastanın eşi vermek istiyordu. Bir de abla kardeşe vermek istiyordu. Biz, geçen yıl nakilleri durdurmuştuk. Fakat güzel bir gelişme oldu. Geçen nisanın başında ve marttın sonunda pandemi biraz hafifleyince yaklaşık 1,5 ayda rekor bir sayıda 15 nakil gerçekleştirdik. Şu anda 15 nakil yaptığımız hastanın da takılan böbrekleri mükemmelle yakın bir şekilde çalışıyor. Organ nakli, Türkiye’de ve bölgemizde maalesef canlıdan canlıya yapılıyor. Fakat organ nakli bir de kadavra adını verdiğimiz, beyin ölümü gerçekleşmiş, ailenin onayı olan veya kişi sağken vasiyetinde vardır. Organ bağışının artması gerekiyor. Onun için sizin aracılığınızla bütün bölgeye, bütün halka sesleniyorum. Organlarınızı bağışlayın diyorum" diye konuştu.
"Birbirimizden haberimiz yoktu, doktorlar bizi tanıştırdı"
Çapraz böbrek nakli alan hasta Remzi İlkılıç (41), şekeri olduğunu ve şekerden dolayı böbreğinin iflas ettiğini dile getirdi. İlkılıç, "19 ay diyalize girdim. Buraya gelip nakil oldum, şükür iyiyiz. Geçen sene buraya geldim, her şeyi yaptım. Pandemiden dolayı iptal oldu. Bu sene gelip nakil oldum. Doktorlar bizi tanıştırdı. Birbirimizden hiç haberimiz yoktu. Takas yaptık. Biz onlara verdik, onlar da bize verdi. 12 gündür ameliyat oldum. Şükür iyim. Allah, diyalizi kimseye göstermesin" şeklinde konuştu.
Eşi için böbreğini Züleyha Yaşa’ya veren Bedia İlkılıç (48) ise eşinin böbreğe ihtiyacı olduğunu belirtti. İlkılıç, "Bizim ailedeki uymuyordu. Doktorlara başvurduk. Böbreği biz başkasına verdik. Ben böbreğimi başkasına verdim. Başkası da eşime verdi" ifadelerini kullandı.
Rıdvan Kılıç
