Eskişehir’de yaşayan bir vatandaş, birçok kişi tarafından kullanılan bir su markasından sipariş verdi. Ertesi gün suyunu teslim alan tüketici, damacananın üzerindeki üretim tarihine baktığında gözlerine inanamadı. Tam 14 yıllık damacana ile karşılaşan talihsiz tüketici, damacananın 2006 tarihinde üretildiğini görünce neye uğradığına şaşırdı.
"Suyun sevkiyatında kullanılan damacanaların kullanım süresi bulunmaktadır"
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Eskişehir Şube Başkanı Av. Murat Kalkan, damacanaların kullanım süresinin 5 yıl olduğunu söyledi. Kalkan, "Sağlığımızı tehdit eden ürünlere her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Hemen hemen hepinizin evlerinde bulunan damacanalar da bu ürünlerin arasında yer alabiliyor. Yaşam kaynağımız olan suyun sevkiyatında kullanılan damacanaların bir kullanım süresi bulunmaktadır. Bu kullanım süresi 3 yıl veya yılda 75 kez su dolumu iken, Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun "İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile bu süre 5 yıla çıkarılmıştır" diye konuştu.
"Tüketicinin sahip olduğu haklar"
Böyle bir durumla karşılaşan tüketicinin sahip olduğu hakları anlatan Kalkan, "6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun uyarınca bahsedilen satım sözleşmesi konusu su, ayıplı mal olarak tasvir edilmektedir. Örneğin tüketicimizin almış olduğu yönetmeliğe aykırı ayıplı su sebebiyle sağlığın bozulması halinde; hastane masrafları, çalışamadığı gün süresince uğramış olduğu gelir kaybı, bu sağlık problemi sebebiyle kişide oluşan iş gücü kaybı ve bu benzeri sağlığına geri kavuşması için yaptığı ve yapacağı tüm maddi masraflar satıcı tarafından karşılanacaktır. Ayrıca tüketicimizin manevi dünyasındaki yıkımın bir nebze olsun telafisi amacıyla manevi tazminata da hükmedilecektir. İş bu yasal mevzuat uyarınca firmalara para cezası müeyyidesi uygulanacağı gibi ayrıca firma yetkilileri hakkında Türk Ceza Kanunu uyarınca cezai işlem başlatılacaktır" dedi.
"Damacanalar üretim tarihinden itibaren en fazla 5 yıl kullanılır"
Tüketiciyi Destekleme Derneği (TÜKDES) Genel Başkanı Süleyman Bakal ise, yönetmeliğe uymayan durumlarda tüketicilerin ilgili yerlere ihbarda bulunmaları gerektiğinin altını çizdi. Başkan Bakal, "Damacanalar üretim tarihinden itibaren en fazla 5 yıl kullanılır. Bu kapların kaç defa doldurulduğunun tespit edilmesine yarayan elektronik takip sistemi işletmeci tarafından oluşturulur, bu sistemin usul ve esasları kurumca belirlenir. Geri dönüşlü polikarbonat kaplarda suyun adı ve kabın üretim tarihi boyun veya gövdesine kabartma şeklinde yazılır. Bu kaplara farklı su dolumu yapılamaz. Bu kaplarda satışa sunulan suların raf ömrü 3 aydan fazla olamaz. İlgili yönetmeliğe uymayan su damacanası ile su satıldığını gören tüketiciler, Sağlık Bakanlığına, Valiliklere, Kaymakamlıklara veya ALO 184 Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezine ihbarda bulunabilirler" ifadelerini kullandı.
Çağatay Gür
