SAĞLIK - 28 Mayıs 2020 Perşembe 11:51

Virüs sonrası ‘uyum bozukluğu’na dikkat

A
A
A
Virüs sonrası ‘uyum bozukluğu’na dikkat

Korona virüs normalleşme takvimi netleşirken, uzmanlar karantina döneminin ardından ortaya çıkabilecek psikolojik sorunlara işaret ediyor. Bu dönemde görülebilecek her belirtinin bir psikolojik soruna işaret etmediğinin altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Oya Mortan Sevi, “Bu dönemde uyum bozukluğu gibi psikolojik sorunlar da görülebilir. Uyum bozukluğu, ilk 3 ay içinde yaşanan yoğun duygusal ve davranışsal sorunları içerebilir” dedi.

Uzmanlar, korona virüs salgını nedeniyle uzun bir süredir evlerde geçirilen sürenin ardından, iş ve sosyal yaşantıya geri dönüşle birlikte bir takım psikolojik sorunların da ortaya çıkabileceği uyarısında bulunuyor. Geçirdiğimiz sürecin etkilerinin herkes için farklı olabileceğinin altını çizen Bahçeşehir Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Oya Mortan Sevi, yaşanabilecek psikolojik sorunları işaret ederek sürecin nasıl daha sağlıklı bir şekilde atlatılacağı konusunda bilgiler verdi. Sevi, “Algı ve beklentilerimiz duygularımızı ve bu süreci nasıl yaşadığımızı etkileyecektir. Her şeyin birdenbire eskiye dönmesini beklemek hayal kırıklığı oluşturabilir. Eskiye dönüş kademeli olacaktır. Bu durum can sıkıcı gibi görünse de ortaya çıkabilecek daha büyük sorunları önleme amacı içerdiği hatırlanmalı ve sabırlı davranılmalıdır. Eski hayatımıza ilişkin rutinler mümkün olduğunca bu normalleşme sürecinin bir parçası olmalıdır” diyerek önemli uyarılarda bulundu.

“BU SÜRECİ HERKES FARKLI ŞEKİLDE YAŞAYACAK”

Bu süreçte duygularımızda değişimler fark edebileceğimizi söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Oya Mortan Sevi, şöyle devam etti; “Bu süreçte birbirimizden çok farklı duygular da yaşayabiliriz. Bu son derece doğal. İyi ki de duygusal tepkiler verebiliyoruz. Bu noktada bu duyguların yoğunluğu, şiddeti, süresi ve kişinin yaşamına etkisini dikkate almamız gerekir. Kişide belirgin sıkıntı oluşturan ve süreğen mutsuzluk, karamsarlık, huzursuzluk, uyku sorunları, iştah sorunları, kaygı nöbetleri, ağlama nöbetleri, sinirlilik, saldırganlık, konsantrasyon güçlükleri, içe kapanma, iş, okul ve/veya aile ortamında işlevselliğin belirgin şekilde bozulması ile kendine zarar verme düşünceleri ya da davranışları gibi belirtiler yardım almayı gerektirebilir. Akut stres bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, uyum bozukluğu, depresyon ve anksiyete bozuklukları gibi psikolojik sorunlar bu dönemin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Örneğin, bu dönemde daha yoğun yaşanabileceğini düşündüğüm uyum bozukluğu belirgin psikolojik ve sosyal stresörlerin ortaya çıkmasından sonra ilk 3 ay içinde yaşanan yoğun duygusal ve davranışsal sorunları içerebilir. Depresif duygudurum, kaygılı duygudurum ya da davranış problemleriyle seyredebilir. Psikolojik ya da psikiyatrik destek almayı gerektirebilir. Yakını hastalanan ya da yakınını kaybeden kişiler akut stres bozukluğu ya da travma sonrası stres bozukluğu yaşayabilirler. Bu sözü geçen durumlar da tedavi edilmediğinde depresyon veya kaygı bozukluklarına neden olabilir. Tüm bunlara ek olarak hepimiz bu süreçte değişiklikler yaşıyoruz, kendimizi bir miktar mutsuz ya da endişeli hissediyor olabiliriz, yaşadığımız her belirti bir psikiyatrik rahatsızlık yaşadığımız anlamına gelmez. Yukarıda bahsettiğim sorunlar işlevselliğimizi bozuyorsa ve kendi başımıza çözmekte zorlanıyorsak mutlaka uzman desteği almalıyız”

“DURUMUN PSİKOSOSYAL ETKİLERİNİ DEVAM EDEBİLİR”

Karantina döneminde yaşanan psikolojik sorunların normal yaşantıya dönüşte psikolojik sorunlar getirip getirmeyeceği hakkında bilgi veren Oya Mortan Sevi, “Üzerinde pek fazla kontrol gücümüzün olmadığı bir sürece tanıklık ediyoruz. Tüm dünyada milyonlarca insan ölüyor, kendi hayatlarımız ve yakınlarımızın hayatları ile ilgili endişeliyiz ve her şey bitse de bu durumun olası psikososyal etkilerinin süreceğini tahmin ediyoruz. Sürdürülen sorumluluklar nedeniyle çoğu insan duygularını baskılıyor ve sorunları düşünmeyi erteliyor olabilir, yaşam şartları da baş etme gücümüzü zorluyor olabilir, bunun sonucunda psikolojik sorunlar ortaya çıkabilir ya da zaten var olan psikolojik sorunlar tetiklenebilir. Dahası normal yaşantıya dönüş ile birlikte bazı stresörler ortadan kalkarken yeni stresörler eklenebilir yaşamımıza. Fiziksel, ekonomik ve sosyal değişimler yaşanabilir ve bu değişimler de psikolojik olarak bizleri etkileyebilir. Ancak bu sürecin etkilerinin de herkes üzerinde birebir aynı olmasını bekleyemeyiz. Bununla birlikte, olayları yorumlama biçimimizin, yük kaldırabilme gücümüzün, ne kadar yükle başa çıkmaya çalışıyor olduğumuzun ve bu süreçteki sosyal desteğimizin bu dönemi nasıl atlatacağımız üzerinde bir etkiye sahip olacağını söyleyebiliriz” şeklinde konuştu.

“1 AYDAN UZUN SÜRÜYORSA DESTEK ALMAK ŞART”

Karantina öncesi iş yaşamına geri dönmenin konsantrasyon güçlükleri doğurabileceğini söyleyen Sevi, “Ancak bunun doğal olduğunu hatırlamalılar, insan mekanik bir varlık değil; zihnimizdeki düşünceler, duygularımız, bedenimiz birbirini ve iş ortamındaki performansımızı etkileyebiliyor. Kendilerini yargılamadan bu durumun zamanla düzeleceğini kendilerine söylemeliler. Önlem ve kısıtlamaların bir süre daha devam edebileceğini düşünürsek iş ortamındaki alışkanlıklarını eskisi gibi sürdürmeleri de zaman alabilir. Ancak yoğun şekilde devam eden, kişide belirgin sıkıntı oluşturan ve günlük işlevselliği bozan belirtiler belki de yardım almayı gerektiren bir psikolojik sorunun işareti olabilir”

“ESKİ RUTİNLERDE ÇOK FAZLA DEĞİŞİKLİK YAPMAMAKTA FAYDA VAR”

Normalleşme döneminde yapılması gerekenler hakkında tavsiyeler veren Dr. Öğr. Üyesi Oya Mortan Sevi son olarak şunları söyledi; “Aslında insanların evde kaldıkları ya da kısıtlı dışarı çıkma ile sürdürdükleri yaşamlarında günlük rutinlerinde çok fazla değişiklik yapmamış olmaları bundan sonra da işlerine yarayacaktır. Örneğin uyku ve beslenme alışkanlıklarını çok fazla değiştirmemiş olmak, önceden de uğraştıkları boş zaman aktivitelerine zaman ayırmış olmak, az da olsa kendine zaman ayırmış olmaktan bahsediyorum. Şimdiye dek yapılmadıysa bile mümkün olduğunca bunlara dikkat etmeye başlamalılar. Yeni iyi alışkanlıklar kazanmak için de iyi bir dönem. Fiziksel aktiviteler arttırılabilir, evde de uygulanabilecek olan yoga ve meditasyon gibi gevşeme yöntemlerine başvurulabilir. Sosyalleşme açısından kısıtlılık devam etse de sosyal medya aracılığıyla aile ve arkadaşlarla ilişkiler devam ettirilmelidir. Sorumlulukların paylaşımı için de yakın çevreden sosyal destek alınabilir. Tüm bunlara ek olarak kişinin kendi başa çıkma yöntemleri ve sosyal destek ağları sorunları çözmede yeterli olmuyor ise psikolojik destek arayışına girebilir.”

 

 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Samsun Terme’nin hayali gerçek oldu Samsun’un Terme ilçesinde ‘Termespor Sosyal Tesisleri’ açılışı ile ‘Terme Makine Sanayi Ortak Kullanım Atölyesi’nin tanıtım programı gerçekleştirildi. Terme Belediye Başkanı Ali kılıç, 5 yıllık başkanlık döneminin son resmi mesai gününde yıllardır tüm şehrin hayalini kurduğu Termespor Sosyal Tesisleri’nin açılışını ve ‘Terme Makine Sanayi Ortak Kullanım Atölyesi’nin tanıtım programını yaptı. 71 yıllık tarihi ile şehrin en büyük sevdası olan Termespor yıllardır hayalini kurduğu tesislere Terme Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın yatırımları sayesinde kavuştu. Bugün açılışı gerçekleştirilen tesislere Termespor’un 2022 yılında vefat eden efsane başkanı Hüseyin Kambur’un ismi verildi. Termespor Başkanı Ahmet Şahin, "Termesporumuz şampiyonluk yolunda emin adımlarla ilerlerken, yıllardır eksikliğini çektiği tesislere Belediye Başkanımız Sayın Ali Kılıç sayesinde kavuştu. Kendisine ve emeği geçen herkese tüm Termespor camiası ve taraftarları adına teşekkürü borç biliyorum” dedi. Açılış töreninde Kambur Ailesi adına konuşan Yavuz Kambur, "Hepimizin büyüğü Terme’nin efsanesi Büyük Başkan Hüseyin Kambur’un adının bu tesiste yaşatılmasında Başta Belediye Başkanımız Ali Kılıç olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” diye konuştu. “Bugün bir hayali gerçekleştirmenin gururunu yaşıyoruz” “Bugün bir hayalin gerçekleştiğine ve vefanın ne güzel bir şey olduğuna şahit oluyoruz” diyerek sözlerine başlayan Terme Belediye Başkanı Ali Kılıç ise "Yüreğinde Termespor sevdası olan herkesin hayali bugün gerçekleşti. Termespor bu şehrin en büyük değeri, bu şehrin en kıymetlisi, 71 yıllık tarihe sahip kulübümüz hak ettiği tesislere kavuştu. Tesisin açılışını yapmakta başkanlık dönemimizin son mesai gününde bize nasip oldu. Termespor’a kuruluşundan bugüne emeği geçen herkese şükranlarımı sunuyorum. Göreve geldiğimiz ilk günden bu zamana kadar halka hizmet Hakk’a hizmettir düsturuyla ilçemize hizmet için azimle istikrarla çalışmalarımızı sürdürdük. Emeklerimizin meyvelerini görmek bizleri gururlandırıyor. Bu alanda sadece Termesporumuzun sosyal tesislerinin yanında kapalı halı saha, voleybol, basketbol, tenis sahaları ve kaykay pisti hemşehrilerimize hizmet verecek. İlçemize ve hemşehrilerimize hayırlı olsun" ifadelerini kullandı. Cazibe Merkezi Tanıtım Toplantısı Termespor Tesislerinin açılışı sonrası gerçekleştirilen Cazibe Merkezleri Destekleme Programı Terme Makine Sanayi Ortak Kullanım Atölyesi’nin tanıtım programını da gerçekleştiren Başkan Kılıç, burada yaptığı konuşmada da "Terme Makine Sanayi Ortak Kullanım Tesisi Projesi ilçemizin makine sanayisinin eksik olan birçok imkanı esnafımızın ayağına getirerek, ortak kullanımına sunduk. 10 milyon TL’si hibe, 10 milyon TL’si eş finansman olmak üzere yaklaşık 20 milyonluk bir yatırım yaptık. Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın (OKA) koordinasyonunda ilerleyen tesisteki tüm makine ve ekipmanlar alındı. Makine üreticilerimiz ve sanayi esnafımız teknolojik birçok imkana daha kolay ulaştı. Şehir dışından aldığı birçok hizmeti buradan almaya başladı. İlçemizde ve komşu ilçelerde üretilen tüm tarım makinelerin boyaması, kumlaması, sacların kesilmesi, işlenmesi ve tarım aletlerinin bilgisayar destekli tasarlanması artık ortak kullanım tesisinde yapılıyor. Daha kolay ve fazla üretimin önünü açarak, ilçemizin istihdamına katkı sağlıyoruz. Terme Belediyesi olarak, ilçemizi daha da ileriye taşıyacak projelere öncülük etmenin gururunu yaşıyoruz” şeklinde konuştu. Açılış ve tanıtım törenine Terme Kaymakamı Metin Maytalman, Cumhuriyet Başsavcısı Seçkin Şahan, OKA Genel Sekreteri Mehlika Dicle, Terme TSO Başkanı Ahmet Ekmekçi, Termespor Başkanı Ahmet Şahin, Termespor yönetim kurulu üyeleri, futbolcuları, teknik heyeti, protokol üyeleri, siyasi parti temsilcileri ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Aydın Aydın’da seçimde 260 sağlık personeli görev yapacak Pazar günü gerçekleştirilecek olan yerel seçimler için Aydın’da 882 bin 124 seçmenin oy kullanması beklenirken, hastanede yatan veya evde sağlık hizmetlerinden faydalanan vatandaşlar için de İl Sağlık Müdürlüğü koordinesinde seçim günü 260 sağlık personeli görev yapacak. Genel seçimlere sayılı günler kala ülke genelinde olduğu gibi Aydın’da da seçim hazırlıkları sürdürülürken, Aydın’da Mahalli İdareler Seçimi’nde 882 bin 124 seçmen 2 bin 918 sandıkta, belediye başkanlığı, meclis üyesi ve muhtar adayları için oy kullanacak. Bu çerçevede harekete geçen Aydın İl Sağlık Müdürlüğü ise hastanelerde yatan veya evde sağlık hizmetlerinden faydalanan vatandaşların oy kullanmasını sağlamak amacıyla seçim mesaisi yapacak. Geçtiğimiz gün Aydın Valiliği başkanlığında gerçekleştirilen toplantının ardından alınan kararla birlikte Aydın genelinde seçim günü 69 araç ve 78 ekip olmak üzere toplam 260 sağlık personeli görev yapacak. Konu ile ilgili Aydın İl Sağlık Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada “Hastanelerimizde yatan hastalarımız ve evde sağlık hizmeti alan vatandaşlarımızdan talepte bulunanların, 31 Mart seçimlerinde hasta nakil araçlarımız ve hizmet araçlarımız ile oy verecekleri merkezlere ulaşımları sağlanacaktır. Evde Sağlık Hizmeti alan vatandaşlarımızın oy kullanacakları merkezlere kolay ve güvenli bir şekilde gidiş dönüşlerini sağlamak için İl Sağlık Müdürlüğümüz tarafından 69 araç ve 78 ekip olmak üzere toplam 260 sağlık personelimiz görevlendirilmiştir. Seçimlerde oy kullanmak üzere nakil talep eden vatandaşlarımız Cumartesi günü saat 09.00 - 21.00, Pazar günü ise saat 08.00’den itibaren 444 38 33 veya Müdürlüğümüz Evde Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Merkezi’nin 0256 213 54 72 numaralı telefonlardan randevu oluşturabilirler” ifadeleri yer aldı.