TARSİM açıkladığı 2017 yılı faaliyet raporunda söz konusu dönemde toplam prim üretimini yüzde 25 oranında arttırarak 1 milyar 299 milyon 986 bin 302 TL’den 1 milyar 628 milyon 553 bin 789 TL’ye yükseldiğini açıkladı.
Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. (TARSİM), 2017 yılı faaliyet raporunu açıkladı. Yapılan bilgilendirmede; toplam prim üretimi, 2017 yılında yüzde 25 oranında artış göstererek, 1 milyar 628 milyon 553 bin 789 TL olarak gerçekleşti, 2016 yılında prim üretimi 1 milyar 299 milyon 986 bin 302 TL’ydi. 2016 yılında 23 milyar 80 milyon 720 bin 277 TL olan toplam sigorta bedeli ise 2017 yılında yüzde 31 oranında artış göstererek, 30 milyar 303 milyon 347 bin 858 TL’ye ulaştı. 2017 yılında, 833 milyon 85 bin 483 TL de hasar ödemesi yapıldı. Sigortalı üretici/işletme sayısı da yıllar itibarıyla artış göstermekte olup, 2017 yılında bir önceki yıla göre yüzde 8 oranında artışla 425 bin 764’e ulaştı.
TARSİM 2017 yılında, 14 toplantı yaparken ve alınan kararlar ile gerçekleştirilen çalışmalar şöyle açıklandı;
Mevzuat çalışmaları
Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu tarafından yapılan öneriler çerçevesinde 2017 yılı teminat kapsamına alınacak ürünler ve riskler Bakanlar Kurulu’nca belirlendi. Kapsama alınacak riskler, ürünler ve bölgeler ile prim desteği oranlarına ilişkin karar kapsamında; bitkisel ürün sigortasında, kiraz ürünü için isteğe bağlı olmak üzere dolu paket risklerine ek olarak yağmur zararları, çilek ürünü için yaban domuzu zararları, salamuralık yaprak üretimi yapılan üzüm bağlarında yaprak unsuru, buğday ve sertifikalı buğday ürünleri için ilçe bazlı kuraklık verim sigortası, meyve ağaçları ve asmaların kendileri ile fidanları için ağaç sigortası, büyükbaş ve küçükbaş hayvan hayat sigortalarında; isteğe bağlı olarak ve ek prim ödenmesi kaydıyla, risk inceleme sonucuna göre hırsızlık nedeniyle sigortalının doğrudan uğrayacağı maddi zararlar teminat kapsamına alındı.
Tüm sigorta branşlarında sağlanan yüzde 50 oranındaki devlet prim desteği ile bitkisel ürün sigortasında meyvelerde don riski primine 2/3 oranında (yüzde 66,7’si) sağlanan prim desteğinin yanı sıra, yeni kapsama alınan ilçe bazlı kuraklık verim sigortası için devlet prim desteği yüzde 60 olarak belirlendi.
Ayrıca; hayvan hayat sigortalarında kayıt sistemi, Hayvancılık Bilgi Sistemi (HAYBİS) olarak değiştirildi. Bitkisel ürün sigortası tarife ve talimatları kapsamında dolu paket riskleri için yürürlüğe alınan seçenekli müşterek sigorta oranları, sigortalı lehine olacak şekilde sadece standart seçenek olarak düzenlendi. Don riski için sunulan müşterek sigorta seçenekleri için verilecek prim desteği her halükarda, standart müşterek sigorta için hesaplanacak prim desteğini geçemeyeceği açıklandı.
Teknik çalışmalar
Kurul, bitkisel ürün sigortasında; 20062016 yılları arasında gerçekleşen sigorta verilerinin ürün, risk ve lokasyon bazında analizleri yapılarak, riskler bazında ürünlerin hassasiyet sınıfları, köylerin tehlike bölge kodları, muafiyetler ve müşterek sigorta oranlarını değerlendirdi ve 2017 yılı için uygulanmak üzere gerekli görülen değişiklikleri şöyle gerçekleştirdi:
Kuru alanda tarımı yapılan buğday ve buğday sertifikalı ürünler için; kuraklık, don, sıcak rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerini teminat kapsamına alan ilçe bazlı kuraklık verim sigortası uygulamaya alındı.
Kiraz ürününde, yağmur riski nedeniyle meydana gelen zararlar isteğe bağlı olarak ve ek prim alınmak şartı ile kapsama alındı.
Meyve ağaçları ve asmaların kendileri ile fidanlarında dolu, fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem riskleri ile isteğe bağlı olarak, yaban domuzunun fidanlarda meydana getireceği zararlar teminat kapsamına alındı.
Açık alanda üretimi yapılan çilek ürününe yaban domuzunun verdiği miktar kaybı zararları, isteğe bağlı olarak teminat kapsamına alındı.
Salamuralık üretimi yapılan asmaların yapraklarında, dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını risklerinin neden olduğu miktar kaybı teminat kapsamına alındı.
Buğday ürünü için uygulamaya alınan ilçe bazlı kuraklık verim sigortası poliçesi yaptıran üreticilere, aynı parseli için dolu paket poliçesi de yaptırması halinde, dolu paket prim tutarlarından yüzde 10 indirim sağlandı.
Turunçgiller için (portakal, mandalina, altıntop, limon) rüzgar pervaneleri, sisleme ve yağmurlama sistemi kullanılması halinde, don prim fiyatından yapılmakta olan yüzde 25 indirim oranı, yüzde 35’e yükseltildi.
Sigortalılık oranlarını artırmak ve anti seleksiyonu azaltmak amacıyla 2016 yılında yürürlüğe alınan ’Teşvik İndirimi’ uygulama esasları revize edildi.
Üreticilerden gelen talepler doğrultusunda, değerlendirmeye alınan yaklaşık 18 adet tohumluk ve 5 adet bitkisel ürün, gerekli alt yapı çalışmaları tamamlanarak sigorta kapsamına dahil edildi.
Bazı ürünlerin kümülatif hasar prim oranlarında, don ve dolu hassasiyet sınıfları değiştirildi.
Parsellerde, risk bazında hasar prim dengesine göre prim yükleme oranları revize edildi.
Büyükbaş hayvan hayat sigortasında yapılan değişiklikler de şöyle sıralandı:
Teminat kapsamına giren yavru hasarı hallerinde; yavru bedeli, yavru sayısına bakılmaksızın, muafiyetsiz olarak, gebe hayvanın sigorta bedeli yüzde 15 olarak belirlendi.
Hırsızlık teminatı, geniş kapsamlı ve dar kapsamlı tarifelerde isteğe bağlı olarak risk inceleme sonucuna göre ek prim alınmak şartı ile kapsama alındı.
Yetiştirici Birlikleri kanalıyla toplu şekilde poliçe düzenlenmesi halinde indirim yapılması uygulamasında, hayvan sayısı aralıkları değiştirildi.
Yapılan teknik çalışmalar sonucunda geniş kapsamlı süt sığırı tarife prim fiyatı, dar kapsamlı tarife prim fiyatı ve bazı il risk kategorileri revize edildi.
Besi sığırları tarifesinde muafiyet oranı kaldırıldı.
Küçükbaş hayvan hayat sigortasında; yapılan değişiklikler şöyle sıralandı:
Hırsızlık teminatı, geniş kapsamlı ve dar kapsamlı tarifelerde isteğe bağlı olarak risk inceleme sonucuna göre ek prim alınmak şartı ile kapsama alındı.
Yetiştirici birlikleri kanalıyla toplu şekilde poliçe düzenlenmesi halinde indirim yapılması uygulamasında, hayvan sayısı aralıkları değiştirildi.
Yapılan teknik çalışmalar sonucunda dar kapsamlı tarife prim fiyatı revize edildi.
Geniş kapsamlı tarifede muafiyet oranı kaldırıldı.
Kümes Hayvanları Hayat Sigortası’nda ise yapılan değişlikte; açık ve yarı açık sistemde yetiştirilen tavuk, hindi, deve kuşu, kaz ve ördek kümes hayvanları, dar kapsamlı tarifede geçerli olmak üzere teminat kapsamına alındı.
Arıcılık (Arılı Kovan) Sigortası’nda da yapılan teknik çalışmalar sonucunda muafiyet oranı kaldırıldı.
2018 yılı için yapılan değişiklikler
Bitkisel Ürün Sigortası’nda 2018 yılı için yapılan değişiklikler şöyle:
Kuru tarım alanlarında yetiştirilen buğday ve buğday sertifikalı ürünlerin yanı sıra arpa, çavdar, tritikale, yulaf ve bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının da ilçe bazlı kuraklık verim sigortası kapsamına alınması,
Rezene ve kamkat ürünlerinin kapsama alınması,
Meyvelerde ve bağlarda destek (telli terbiye) sistemlerinin teminat kapsamına alınması konularının aktüeryal çalışmaları ve alt yapı çalışmaları tamamlandı.
Sera Sigortası’nda; hortum teminatının risk inceleme sonucunda risk kategorisinin belirlenebilmesi uygulaması hazır hale getirildi.
Büyükbaş hayvan hayat sigortası’nda 2018 yılı için yapılan değişiklikler:
Geniş kapsamlı tarifelerde, işletmedeki sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması şartı ile Hastalıklardan Arilik Belgesine sahip işletmelerde isteğe bağlı olarak ek prim ile uygulamada olan ’Şap Hastalığı’ teminatının, aşılı ari bölgeler hariç olmak üzere,
Geniş Kapsamlı Tarifelerde, işletmedeki sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması şartı ile ek hastalıklar teminatı kapsamında, Mavi Dil, Sığırların Süngerimsi Beyin Hastalığı (BSE), Rift Vadisi Humması,
Bulaşıcı Sığır Plörapnömonisi (Contagious Bovine Pleuropneumonia), Enzootik Sığır Löykozu, Geyiklerin Epizootik Hemorajik Hastalığı (EHD), Bulaşıcı Stomatitis (Veziküler Stomatitis) ek hastalıklarının kapsama alınması şeklinde gerçekleşti.
Küçükbaş hayvan hayat sigortasında 2018 yılı için;
Geniş kapsamlı tarifelerde, işletmedeki sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması şartı ile Hastalıktan Arilik Belgesine sahip işletmelerde isteğe bağlı olarak ek prim ile ’Şap Hastalığı’ teminatının, aşılı ari bölgeler dışında olmak üzere,
Geniş kapsamlı tarifelerde, işletmedeki sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması şartı ile ek hastalıklar teminatı kapsamında, Mavi Dil, Koyun ve Keçi Vebası (PPR), Koyun, Keçi Çiçeği, Scrapie, Rift Vadisi Humması, Geyiklerin Epizootik Hemorajik (EHD) hastalıklarının kapsama alınması şeklinde gerçekleşti,
Kümes hayvanları gayat sigortasında ise 2018 yılı için;
Geniş kapsamlı tarifelerde, ek hastalıklar teminatı kapsamında, Pullorum, Kanatlı Tifosu (Tavuk Tifosu) ek hastalıklarının kapsama alınması, konularının aktüeryal çalışmaları ve alt yapı çalışmaları tamamlandığı bilgisi verildi.
Kurul kararına göre; TARSİM Sistemi’nde kullanılmak üzere, Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) platformu hazırlanırken; bu uygulama sayesinde, poliçe üretiminde üreticiye ait arazi bilgilerinin uydu görüntüsü ile hem üreticinin parselini görmesi hem de hasar anında eksperin doğru lokasyona gitmesi mümkün kılındı.
Aşırı yağış sonucunda kiraz, kurutmalık üzüm, nar ve kurutmalık incir ürünlerinde meydana gelecek zararların teminata alınmasında; yağış bilgilerinden üretilen meteoroloji istasyonu ve ürüne göre hazırlanan olasılık değerlerinin jeoistatistik analiz çalışmalarına devam edildi.
CBS çalışmalarının yaygınlaştırılması amacıyla Ankara’da, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında ilgili birimler ile toplantılar gerçekleştirildi.
Ar-Ge çalışmaları
TARSİM faaliyet raporu kapsamında hazırlanan Ar-Ge çalışmaları şöyle sıralandı:
Sigorta kapsamına alma çalışmaları ile ilgili olarak, rezene ürünü için gerekli parametrelerin elde edilmesi amacıyla Burdur’da, kamkat ürünü için Antalya’da bulunan üretim alanlarında ürün inceleme çalışmaları gerçekleştirildi. Tamamlayıcı çalışmalardan elde edilen veriler değerlendirilerek, bu ürünlerle ilgili parametreler oluşturuldu.
Turunçgil ürünlerinde, son hasat tarihleri güncellenmiş, bu doğrultuda ilk poliçe kabul tarihleri revize edilerek, TARSİM Sistemi’ne tanımlandı.
Aşırı ve zamansız yağışların meyveler üzerindeki olumsuz etkilerinin ortaya konulması amacıyla, Araştırma Enstitüleri ve Üniversiteler ile işbirliği halinde hazırlanan aşırı ve zamansız yağan yağmurların olgunlaşma ve hasat dönemindeki bazı meyve türlerinde neden olduğu zararların belirlenmesi ve bu zararların ölçülebilirliğinin ortaya konulması projesi çerçevesinde, 2017 yılı çalışmalarına üzüm ve incir ürünlerinde devam edildi.
Yumuşak çekirdekli meyvelerde (elma, armut, ayva, Trabzon hurması) tomurcukların soğuğa dayanıklılık düzeylerinin ve don zararının ölçülebilirliğinin belirlenmesi projesinin laboratuvar çalışmaları Selçuk Üniversitesi bahçe bitkileri ziraat fakültesi koordinatörlüğünde, Eğirdir Meyvecilik Araştırma Enstitüsü ile Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nün katkılarıyla Niğde, Kayseri, Karaman, Bursa, Sakarya’da yürütüldü.
Turunçgillerde farklı gelişim dönemlerinde meydana gelen farklı şiddetlerdeki rüzgarın etkilerinin belirlenmesi projesinin 2017 yılı uygulaması, Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde yürütüldü. Çalışmalar tamamlanmış olup, proje sonuç raporu hazırlanmaktadır. Armut ürününde yapılan denemede görsel bilgiler temin edilmiş olup, çalışmalara devam edildi.
Dolunun farklı gelişme dönemlerindeki buğday bitkisine ve verime etkisinin belirlenmesi projesinin, Edirne Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü işbirliği ile 2017 yılı çalışmaları gerçekleştirildi. Bu çalışmada elde edilen bilgiler görsel hale getirilmiş, TARSİM akademi vasıtasıyla yayınlanarak eksperlere ulaştırıldı.
Buğday verim tespit projesi çerçevesinde pilot olarak seçilen TARSİM Bölge Müdürlükleri’nde ve seçilen lokasyonlarda, çeşitli yöntemler ile verim tespiti yapılmıştır. Elde edilen veriler karşılaştırılmış, gelecek yıllarda uygulanabilecek yöntem belirlendi.
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından yürütülen referans parsel kümelerinin belirlenmesinde uzaktan algılama ve CBS tekniklerinin kullanılabilirliği üzerine araştırma projesi çerçevesinde, Ankara’nın Haymana ve Kayseri’nin Bünyan ilçelerinde gerçekleştirilen toprak ve arazi etüd çalışmalarına eşlik edildi. Projede yer alan verim tespitleri, Haymana’da buğday, Bünyan’da buğday ve arpa ürünlerinde gerçekleştirildi.
Reasürans-Dış ilişkiler
2006-2018 yıllarını kapsayan reasürans anlaşması çerçevesinde, lider reasürörler Hannover Re ve SCOR ile temaslara düzenli olarak devam edildi. 20062016 yılları arasında tarım sigortası branşlarında gerçekleşen veriler incelenerek, analizler yapılırken, bu analizlerin sonucunda 2017 yılı değerlendirildi. Bu doğrultuda, 2018 yılı için değiştirilmesi veya eklenmesi planlanan uygulamalar reasürörlerle paylaşıldı.
2018 yılında bitkisel ürün sigortasında; meyvelerde ve bağlarda destek (telli terbiye) sistemleri ile büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvanları hayat sigortaları için ek hastalıklar teminatı, lider reasürörler ile yapılan görüşmeler sonucunda mevcut reasürans anlaşması kapsamına dahil edildi.
2016 yılında buğday ürünü için çalışmaları başlatılan ilçe bazlı kuraklık verim sigortası için 2017 yılında Doğal Afetler Sigorta Kurumu’nun (DASK) liderliğinde ve yabancı reasürörlerin de dahil olduğu 1 yıllık hasar fazlası anlaşması imzalandı.
2018 yılı için buğday ile birlikte arpa, çavdar, tritikale, yulaf ve bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının da dahil olduğu ilçe bazlı kuraklık verim sigortası için çalışmalar ayrıca yürütülmüş olup gerekli veriler ve yapılan analizler DASK ile görüşüldü. Bu görüşmeler sonucunda, 2018 yılı için 1 yıllık hasar fazlası reasürans anlaşması yapılması konusunda fikir birliğine varıldı.
Yabancı reasürör, broker ve tarımla ilgili faaliyetlerini sürdüren çeşitli kuruluşlar ile temaslar düzenli olarak sürdürülerek, geçmiş yılların sonuçları ve gelecek dönemde hayata geçirilmesi planlanan projeler hakkında bilgilendirmelerin yapıldığı toplantılar gerçekleştirildi.
Azerbaycan’da tarım sektörünün geliştirilmesi ve mevcut risklerin minimuma indirilmesi amacına yönelik olarak TARSİM modeli hakkında bilgi edinmek isteyen yetkililerle temaslar yoğun bir şekilde devam etti, bu kapsamda Azerbaycan’a sunulacak danışmanlık projesi devreye alındı. Önümüzdeki yıllarda devam edecek olan bu Proje, iki ülke arasındaki işbirliğinin arttırılmasına da katkı sağlayacak.
TARSİM çalışanlarının yurtdışına gönderilmesi programı 2017 yılında da devam etmiştir. Bu doğrultuda, İspanya’nın Madrid, İsviçre’nin Zürih şehirlerinde bulunan iki reasürans firması ziyaret edildi.
