Ev yapımı konserveler, meyve ve sebzeleri mevsim haricinde de tüketebilme imkanı sağlıyor. Ancak her gıdanın bilinçli bir şekilde işlem görmesi gerektiğinin altını çizen Yaşar Üniversitesi MYO Gıda İşleme Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, konserve hazırlanırken yapılan bilinçsiz işlemlerin, ölümcül bir zehirlenme türü olan ‘Botulismus’ vakasına neden olabileceğini söyledi.
Konserve yapımının mevsimlik meyve ve sebzeleri, koruyucu madde içermeden mevsim dışında da tüketmek isteyenler için doğru bir yöntem olduğunu belirten Yaşar Üniversitesi MYO Gıda İşleme Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, doğru hazırlanmayan konservelerde meydana gelebilecek riskleri anlattı.
“Botulismus” vakası hakkında bilgi veren. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, “Botulismus zehirlenmesine ‘clostridium botulinum’ adı verilen bir bakterinin toksini neden oluyor. Clostridium botulinum, basınç ve sıcaklığa dayanımı yüksek olan dirençli bir mikroorganizma. Bu nedenle ev imkanlarıyla yok edilmesi mümkün olmayabilir. Bu tip zehirlenmeye neden olan etmenlerin başında, konservelerin büyük bir kısmının yetersiz sürede, basınçlı tencere kullanılmaksızın, gerekenden daha düşük sıcaklıkta, dolayısıyla yeterince pişirilmeden hazırlanması geliyor. Rahatsızlık, konservenin tüketilmesini takiben kişinin direnci, ortam koşulları gibi etmenlere bağlı olarak 12 ila 72 saat sonra şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma, görmede bozukluk, kaslarda güçsüzlük gibi şikayetler ile kendini gösteriyor. Bu durumda zamanında müdahale ve doğru tedavi edilmesi gereken bir durum oluşur ki rahatsızlık görülür görülmez bireysel önlemlere başvurmadan, en kısa zamanda, en yakın hastaneye başvurmak gerekli” dedi.
“Şekli bozulmuş kapaklara dikkat”
Uzel, tüketicilerin evde uyması gereken hijyen koşullarını ise şöyle anlattı: “Tüketiciler özellikle sebze türü gıdaların kurutulması ya da dondurularak tüketilmesi gibi alternatif metotları da denemeli. Evde hazırlanması tercih edilen konserveler için cam kavanozlar kullanılmalı, plastik ambalajlar kullanılıyorsa mutlaka onaylı malzeme olmasına dikkat edilmeli. Ayrıca, şekli bozulmuş ve paslı olan kapaklar kesinlikli kullanılmamalı. Kapaklar en az 15-20 dakika kaynatılmalı ve her kullanımda yenilenmeli. Gıdalar, asitlik derecesine uygun olan sıcaklık ve süre kombinasyonunda pişirilmeli. Kavanozda kapakta şişkinlik ve sızıntı olmamalı. Dışa doğru bombe şeklinde şişme yapan, tat, renk ve koku bakımından kötü olan konservelerin tüketilmemesi gerekir. Tatta bozulma her zaman net olarak anlaşılamayacağı için gerekli tedbirler alınmalıdır. Eğer konservelenmiş gıda marketten satın alınıyorsa son kullanma tarihi, etiket ve resmi kurum izin beyanları dikkatlice kontrol edilmeli. Hasar görmüş, dışa doğru bombe yapmış, paslanmış, sızıntısı olan ambalajlar ve kapağı açılınca fışkırma yapan konserveler kesinlikle tercih edilmemeli.”
