Karabük Üniversitesi Tıp Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin geliştirdikleri ’Duyaryazar’, ‘Rehber Göz’, ‘Göz Takibi’ ve ‘Sağlık Bulutu’ projeleri engelli vatandaşların hayatını kolaylaştıracak.
Engellilerin hayatını kolaylaştırmayı amaçlayan ve yerli imkanlarla oluşturulan projelere imza atan KBÜ öğrencileri işitme engelliler için “Duyaryazar”, görme engelliler için “Rehber Göz”, bedensel engelliler için “Sağlık Bulutu” ve felçli hastalar için “Göz Takibi” isimli projeleri tasarladı. Medikal alanda da dışa bağımlılığı azaltılacağının düşünüldüğü projeler engelli vatandaşların engelsiz bir yaşama kavuşmasında kolaylık sağlayacak. Öğrenciler sağlık alanında hazırladıkları çeşitli projeler için KBÜ Teknoloji Transfer Ofisi aracılığıyla patent başvurusunda da bulunurken 5 ay içerisinde projelerin prototiplerini ortaya koyacak.
Öğrencileri ile Bilişim ve Tıp teknolojileri alanında çalışmalar yürüten Öğretim Görevlisi Dr. Hakan Yılmaz, engelli insanların hayatlarını kolaylaştıracak çalışmalar üzerinde yoğunlaştıklarını belirterek, “Özellikle 4 tane olan projemiz engelli insanların hayatlarını kolaylaştırmak üzerine düzenlenmiş durumunda. Bu projelerden ilki boyundan aşağısı ve ekstremlerini yitirmiş olan insanların hayatlarını kolaylaştırabilecek bir proje. Sadece göz bebeği hareketleri ile bilgisayarlı cihaz kullanımı sağlıyoruz. Bu cihazla birlikte vatandaş sadece bilgisayar kullanmakla kalmıyor, akıllı televizyonu ile her şeyi kontrol edebiliyor” dedi.
Bu projeler ile engelli insanları topluma daha fazla kazandırabilmeyi, sosyal yaşantılarına etki edebilmeyi ve onların günlük hayatta yaşadıkları sorunlara çözüm getirmeyi amaçladıklarını ifade eden Yılmaz, “Tıp teknolojileri konusunda yurt dışından çok fazla ürün ithal ediyoruz. Biz basit ve etkili bu çözümlerle bu yurt dışında üretilen ürünleri yurt içinde üretmeyi düşünüyoruz. Bu bahsettiğim projelerin en önemli kısmı yazılımlarının tamamen bize ait olması. Tamamen Türkçe ara yüzü ile tasarlanıyor ve yazılım içinde sıkıntı olduğunda direk ülke içerisinde destek alabiliyor” diye konuştu.
İşitme engellilerinin hayatlarını kolaylaştıracak proje “Duyaryazar”
Tıp Mühendisliği Bölümü dördüncü sınıf öğrencilerinden Özge Yıldırım, Aslı Küçükekiz ve Seda Büşra Bakır işitme engelli vatandaşların hayatını kolaylaştırmak için sesi metne çeviren gözlük olan "Duyaryazar” isimli projeyi tasarladı. Dezavantajları ortadan kaldırmak için bu projeye başvurduklarını ve bunu yaparken bir gözlük aparatı kullanıp onun üzerinden ekrana düşen metni rahatça okuyabileceklerini söyleyen Seda Büşra Bakır, "Bunun için mikrofon kullanacağız. Mikrofonda karşıdaki insanın sesini metin olarak yansıtacak. Bunu kullanmamızdaki amaç yerli üretimi sağlamak. Ülkede yerli üretim bu konuda çok geride kalmış durumda. Yerli üretimi ön planda almak istiyoruz. İşaret dili bilmeyen insanlar ile işitme engelli insanlar arasında iletişim zor sağlanıyor. Bu proje ile işaret dili bilmeyenler işitme engellilerle kolaylıkla iletişim sağlayabilecek” ifadelerini kullandı.
Görme engelliler için “Rehber Göz”
Tıp Mühendisliği son sınıf öğrencilerinden Nadi Doğan, Recep Tayyip Çitil ve Bahadır Bektaş Doğmuş isimli öğrenciler görme engelli bireylerin, bastona bağımlı yaşamalarının önüne geçmek için “Rehber Göz” projesini tasarladı.
Tıp Mühendisliği son sınıf öğrencisi Bahadır Bektaş, engellilerin yaşamlarını kolaylaştırmada ilkel ve araçların kullanıldığını dile getirerek şunları söyledi:
"Bastonun insanı diğer insanlardan ayırdığını ve farklılaştırdığını fark ettik. Bu yüzden bu yola çıktık. Bu teknolojide neler yapabiliriz diye düşündük. Bastona muhtaç olan görme engellilerin toplumdan fizyolojik ve psikolojik olarak geride kaldıklarını ve dışlandıklarını fark ettik. Bunun için ‘Rehber Göz’ projemizi tasarladık. Rehber Göz projemiz giyilebilir bir teknolojidir. Özellikle projemizin yazılım olarak yerlidir ve yerli imkanlarla yapıyoruz. Ülkemizde 750 bin, dünyada ise 36 milyon engelli vardır. 2050 yılında bu sayının 112 milyona çıkacağı söylenmektedir. Bizler projemizde giyilebilir teknoloji kullandık. Bu teknolojide kamera ve blootuth kulaklıkla görme engellileri başkalarına muhtaç olmadan toplumdaki fizyolojik ve psikolojik dışlanma sorununu çözmeye talip olduk.”
Türkiye’nin medikal sektörde dışa bağımlı olduğunu ve bu sorunu çözmek adına bu projeyi geliştirdiklerini kaydeden Bektaş, “Bizler medikal sektörde de ülkemizin sanayi savunmasında yakaladığı ivmeyi yakalamak istiyoruz. Bu alanda gerekli çalışmaların yapılmasını istiyoruz. Projemiz geliştirilebilir ve yapay zekaya açıktır. Medikal anlamda ülkemizin bağımsızlığını kazanması için mücadele edeceğiz. Proje arkadaşlarımla bizler milli mücadele ruhu ile çalışıyoruz. Projemizi insanlığın hizmetine sunmak istiyoruz” şeklinde konuştu.
“Sağlık Bulutu” ile sağlık durumları kontrol edilecek
Karabük Üniversitesi Tıp Mühendisliği Bölümü son sınıf öğrencilerinden, Mehmet Can Çapkan ve Adil Aytan ise insanların ve özellikle engelli bireylerin sağlık durumlarını, kendilerinin takip etmesi için ’Sağlık Bulutu’nu tasarladı. Proje tamamen bittiğinde geliştirilen mobil uygulama ile bedensel engelli bireyler hastaneye gitmeden doktor tarafından kontrolleri yapılacak.
Proje sahiplerinden son sınıf öğrencisi Adil Aytan, bu projeyi bedensel, yatalak ve kalp hastaları için düşündüklerini belirterek, “Bu projede bedensel, yatalak ve kalp hastalarının vücuduna takılacak prototip ile günlük rutin işlerini aksatmadan kendi sağlık durumlarını takip edebilecekler. Aynı zamanda geliştirilecek olan mobil uygulama ile doktor, hasta kendisine gelmeden önce hastanın durumunu takip edebilecek. Burada amaçladığımız hastanın sağlık durumunu eş zamanlı takip etmek. Ayrıca doktorun hastanın sağlık durumunu uzaktan kontrol ederek hastaya önlem almasını sağlamayı amaçlıyoruz. Bu proje sadece engelli insanlar için değil, normal bireyler içinde geçerlidir” dedi.
Bel hizasında ve kemer şeklinde tasarlanan prototip, hem rahat kullanışlı olması hem de taşınabilir olması bakımından kişilere kolaylık sağlayacak bir durumu ortaya çıkarıyor.
