Kars’ın savunmasında kullanılan ve borazanlı tabya olarak da bilinen Karadağ Tabya, içler acısı durumda bulunuyor. Üzerinde dinleme borusu bulunan ve tek tabya özelliğine de sahip olan Karadağ Tabya adeta can çekişiyor.
Kars Merkez Atatürk Mahallesi’nin üst kısmında bulunan birçok tabyadan bir tanesi olan ve ’Borazanlı Tabya’ olarak bilinen Karadağ Tabya, her geçen gün biraz daha harabeye dönüyor.
Kars’ta 1848-1853 tarihleri arasında Sultan Abdulmecit tarafından yaptırılan 250 kişilik Karadağ Tabyası’nın duvarları yıkılmış, demir kapıları ile pencereleri kesilmiş ve içerisi de hayvan barınağı haline getirilmiş.
1855 Osmanlı Rus Savaşı, 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı ve 1918-1920 Osmanlı - Ermeni Savaşı’nda Kars’ın savunulmasında önemli etken olan Karadağ Tabyası’nın eski halinden eser kalmazken, adete ’kurtarın beni’ diye haykırıyor.
Bünyesinde yaklaşık 46 tane tabyayı barındıran Kars, tabyalar şehri olma özelliğiyle dikkat çekerken bugüne kadar tabyaların birkaçının dışında büyük çoğunluğunun harabeye dönmüş olması buraları ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin de yüreklerini sızlatıyor.
Karadağ Tabya’nın içler acısı durumda olduğunu ifade eden Adem Alp, "Kars’ın savunması konusunda büyük bir öneme sahip olan Karadağ Tabya’dayız. Yaklaşık 100 santim çapında bir borazan ve kulağa benzer bir cisim var üzerinde bununla gelen düşman ordularının ayak seslerinin dinlemesi yapılıyormuş. Bu bölge de tabyalarımız içler acısı durumda, hayvan barınakları olmuş ve kullanılamaz hale getirilmiş, aslında çokta önemli bir tabya burası, çünkü Kars’ta 46 tane tabya var. Bu tabyaların tamamında bakım ve onarıma ihtiyaç duyulmakta, oysaki onlar yüzyıllardır ayakta kalmak için adeta can çekişiyorlar” dedi.
Özellikle düşman ordularının geldiğinin duyulması ve önceden önlem alınması için üzerine yaptırılan dinleme borusuyla dikkat çeken Karadağ Tabya, günümüzde ahır olarak kullanılıyor.
Karadağ Tabyası
Kars’ta bulunan en büyük tabyalardan biridir. Arap ve İnönü Tabyaları ile birlikte bölgede çepeçevre savunma imkanı sağlamaktadır. Tabyada sığınak, Kışla binası, süvari hendeği, hendeği ateş altına alan mazgallar ve irtibat hendekleri mevcuttur. Tabyada Arap Baba olarak bilinen, Karadağ Muhafız ve Topçu Takım Komutanı M. Haşimi Kanevi’nin mezarı vardır. Tabya 20’nci Yüzyıl başlarında Ermeni hapishanesi olarak kullanılmıştır.
Karadağ Tabyası’nın en önemli özelliği ise düşmanın gece sızmasını önlemek için hiçbir tabyada olmayan bir sisteme sahip olmasıdır. Tabya’nın Kışla binasının tonoz kemerli çatısında dökümden yapılmış 100 santimetre çapında ve konik biçimli bir dinleme borusu bulunuyor.
