Kastamonu’nun İhsangazi ilçesinde çiftçilerin üretim maliyetini düşürerek daha fazla gelir elde edebilmeleri için kurulan İhsangazi İlçe Merkezi ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, hazırladığı proje sayesinde hem siyez üretiminin ekiminin artmasını sağladı hem de çiftçinin üretim maliyetini düşmesini sağladı.
Kastamonu’nun İhsangazi ilçesinde her yıl yaklaşık 10 bin dekar alanda ekilen ve buğdayın atası olarak bilinen siyez buğdayı, bu yıl 12 bin dekar alanda ekildi. Daha önce ilçede biçer döver bulunamaması sebebiyle siyez buğdayının ekimi düştü. Ayrıca dönüm başına biçer döver fiyatlarının yüksek olması nedeniyle çiftçiler, maliyetlerini düşürebilmek için İhsangazi İlçe Merkezi ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi kuruldu. Kooperatifin kurulmasıyla birlikte İhsangazi İlçe Merkezi ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Necmi Aladağ, TKDK’ya Avrupa Birliği işbirliğiyle finanse edilen makine ekipman projesi hazırladı. 1 milyon 800 bin TL bütçeli proje, TKDK tarafından yüzde 65’i hibe olmak üzere kabul edildi. 1 milyon 170 bin TL’si hibe edilen projeyle İhsangazi İlçe Merkezi ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, biçer döver başta olmak üzere mısır silajı paketleme makinesi ve mısır ekim mibzeri de aldı. Alınan makinelerle birlikte bu yıl İhsangazi ilçesinde siyez ekimi gözle görülür artarken aynı zamanda çiftçinin de dönüm başına maliyetinde de ciddi düşüş olması sağlandı.
“12 bin dekar alana ekilen siyezde verim yüz güldürdü”
Siyez buğdayı bölgede “kabulca” veya “kaplıca” olarak adlandırılırken bölgede üretilen siyez buğdayının yaklaşık yüzde 70’i bulgur, geri kalan bölümü de un ve yem olarak değerlendiriliyor.
“Kabulca” veya “kaplıca” olarak da bilinen ‘buğdayın atası’ siyez, günümüzde adı sıkça duyulan bir buğday türü olan ve doğal ortamda ilaçsız gübresiz büyüyebilen tek tahıl ürünü 10 bin yıllık geçmişi ile 14 kromozom sayısıyla genetik olarak yeryüzündeki ilk buğday türü olarak kabul ediliyor. Günümüze kadar Kastamonu’da korunarak yetiştirilen siyez, en çok İhsangazi, Seydiler ve Devrekani ilçelerinde üretiliyor.
Geçen yıl Tarım ve Orman Bakanlığınca “Mergüze” ve “Ata siyez” isimleriyle tohumu tescillenen siyez de, bu yıl 12 bin dekar alanda ekilen siyezin verimin yüksek olması bekleniyor.
“Makine ekipman projemiz sayesinde çiftçilerimizin maliyetinde ciddi düşüş sağlandı”
Siyez tarlalarında hasat döneminin başladığını söyleyen İhsangazi İlçe Merkezi ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Necmi Aladağ, “İhsangazi’de siyez buğdayı üretiminin arttırılması ve çiftçilerimizin siyez buğdayından elde ettiği geliri daha karlı hale getirilmesi için ve bununla birlikte tarımını da daha kolay yapabilmeleri ve siyez üretimini daha da arttırma adına kooperatifimiz 2021 yılında TKDK’ya bir proje hazırlayarak sundu. Projemizde makine ekipman projemizdi. Bu proje çerçevesinde siyez tarlalarının hasadının yapılabilmesi gerekçesiyle yapmış olduğumuz projeden 1 adet biçer döver makinesini aldık. Bu sayede dışarıdan ilçemize gelen biçer döverlerin ilçemizden erken ayrılması sebebiyle malumunuz üzerine siyezin de hasadının biraz daha geç olmasından ötürü çiftçilerimiz açısından biçer döver bulma noktasında sorun oluşturuyor. Ama bizim yapmış olduğumuz makine ekipman projesiyle çiftçilerimizin zaman sorununu ortadan kaldırarak çiftçilerimiz her an biçer döver makinesine ulaşması sağlandı. Şu anda çiftçimiz ürünü hasat edeceği noktasında herhangi bir şekilde tereddüt yaşamadan istediği kadar ürününü ekebiliyor. Çünkü çiftçilerimiz şunu biliyor ki istedikleri zaman elinin altında bir tane biçer döver makinesi var. İstedikleri zaman ürünlerini hasat edebiliyorlar. Bu rahatlıkla çiftçilerimiz, siyez üretimlerini arttırdılar. Hatta bu yıl çiftçilerimizin siyez noktasında üretimlerini de arttırdığını söyleyebiliriz. Ayrıca bunun yanı sıra dışarıdan gelen biçer döverlerin burada fiyatlandırma anlamında dönüm başına aldıkları hasat fiyatlarına da müdahale etmiş olduk biz. Mesela bu yıl 150 TL gibi bir rakamdan biçer döverin dönüm başına biçimi için açılışını yaptılar ama biz 125 TL olarak rakamı açıklayarak diğer biçer döverlerin de bu rakama kadar düşmelerini sağladık. Bu anlamda çiftçinin dönüm başına harcamış olduğu hasat maliyetini de ciddi anlamda düşürmüş olduk. Bu da İhsangazi ilçemizde siyez üretiminin arttırılması anlamında önemli bir proje olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
