Çiftçisinin ‘Beyaz altın’ olarak adlandırdığı ve dünyanın en kaliteli sarımsağı olarak gösterilen Uluslararası Coğrafi İşaretli ürün olan Taşköprü sarımsağının ekimi başladı. Geçtiğimiz yıl dolu ve sel baskınları nedeniyle rekoltesi düşen Taşköprü sarımsağında bu yıl 35 bin ton sarımsak rekoltesi bekleniyor.
‘Beyaz altın’ olarak adlandırılan ve dünyanın en kaliteli sarımsağı unvanına sahip Uluslararası Coğrafi İşaretli ürün olan Taşköprü sarımsağının bu yılki mahsulünün ekimine başlandı. Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre Türkiye’nin sarımsak ihtiyacının yüzde 25’lik kısmının karşılandığı Taşköprü’de sarımsaklar toprakla buluşuyor. Geçtiğimiz yıl dolu ve sel baskınları nedeniyle rekoltesinde yüzde 40’a yakın düşüş yaşanan ve kilosu 80 liraya kadar yükselen Taşköprü sarımsağında bu yıl 35 bin ton sarımsak rekoltesi bekleniyor. 4 binden fazla ailenin geçim kaynağı olan Taşköprü sarımsağı, bu yıl ise havaların erken ısınmasından dolayı Şubat ayı içerisinde ekilmeye başlandı.
Kükürt oranı yüksek, kansere karşı etkili selenyum maddesini yüksek oranda barındıran Taşköprü sarımsağı, ilk olarak dişlerin kalitesine göre ayrılarak tamamen elle toprağa dikiliyor. Nisan ayı gibi yabani otları tek tek çapa yapılarak ayrılan sarımsakta sonra sulama sürecine geçiliyor. Sarımsak hasadına ise Temmuz ayının ilk haftasında başlanıyor.
Yaklaşık 26 kadın, Taşköprü ilçesine bağlı Çördük köyünde geleneksel usullerle sarımsak ekimine başladı.
“4 binden fazla aile sarımsak dikerek geçimini sağlıyor”
Taşköprü’de 4 binden fazla ailenin sarımsak dikerek geçimini sağladığını belirten Kastamonu Sanat İşleyen Eller ve Yöresel Lezzetler Kadın Kooperatifi Başkan Yardımcısı Serpil Durgut, Taşköprü’nün meşhur olan sarımsağının dikim aşamasını gerçekleştirdiklerini söyledi.
Durgut, “Kooperatif olarak üreten kadınların destek verdiğimiz için şu anda üyelerimizden Semra Durgut’un tarlasında üretim yapan hanımlarımızın yanındayız. Onların her daim destekçisiyiz. Taşköprü’de 4 binden fazla aile sarımsak dikimi yaparak yaşamını sürdürüyor. Bu ailelerin büyük çoğunluğu sarımsak üretiminden gelirini karşılıyor. Bu sayede evlerine ekmek götürüyorlar. Hanımlarımız bu sayede kendi ihtiyaçlarını kendileri karşılayabiliyor. Bu da bizim için çok büyük bir mutluluk” dedi.
Taşköprü sarımsağının diğer sarımsaklara göre çok büyük ayrıcalıklarının bulunduğunu söyleyen Durgut, “Türkiye’nin yüzde 25’i Taşköprü sarımsağıyla kendilerini faydalandırıyor ve topraktaki selenyumu çok yüksek olduğu için çok önemli bir yerde. Biz de bu kaliteli sarımsağı daha iyi yerlere taşımak istiyoruz. Üretici kadınlarımızda bunun bir kat üretim artırımını, Türkiye’ye yayma artırımını kooperatif olarak destekliyoruz. Üreten kadının, üretim yapan kadının her zaman destekçisiyiz” diye konuştu.
15 dönüm civarında bir tarlada sarımsak dikildiğini anlatan Durgut, şunları kaydetti:
"Burada üyemiz, 10-15 dönüm civarında bir arazide sarımsak dikimi yapıyor. Buradan 15 ton civarında sarımsak elde etmeye düşünüyorlar. Hasadı yapıldıktan sonra sarımsağın satış zamanı gelince inşallah pazarlarda hem üretimini hem de tüketimini sağlayarak hanımlarımızın para kazanmasını destek olacağız.”
Sarımsağı fabrika usulü değil el ile diktiklerini vurgulayan Durgut, şöyle konuştu:
"Diğer illere nazaran Taşköprü sarımsağının insan sağlığında faydalarının yüksek olmasının nedeni, Taşköprü’deki toprağın selenyum oranının yüksek olmasındandır. Ayrıca Taşköprü’de fabrika usulü ile değil tamamen el ile dikilmesinin de faydaları vardır. Markine ile dikildiği zaman daha seyrek oluyor, el ile dikildiği zamanda daha fazla verim olduğu için genellikle el ile sarımsak dikiliyor. Burada ekilen sarımsak tamamen Taşköprü’nün kendi tohumudur. Türkiye’nin hiçbir yerinden karışım olmadan kökeni Taşköprü’ye ait olan Taşköprü sarımsağının tohumudur şu an ekilen."
“Makine yerine el ile dikerek daha fazla verim alıyorum”
Kastamonu Sanat İşleyen Eller ve Yöresel Lezzetler Kadın Kooperatifi Üyesi aynı zamanda sarımsak üreticisi Semra Durgut ise, “Sarımsak üreticiliğiyle uğraşıyorum. Sarımsağı elle dikmeyi tercih ediyoruz. Aynı zamanda makine ile de dikilebiliyor ama biz elle dikiyoruz. Günlüğümüz 100 TL’dir. Sabah 08.00’de dikmeye başlıyoruz, akşam saat 18.00’e kadar tarlada sarımsak dikiyoruz. Taşköprü’de nüfusun çoğunluğu sarımsak dikerek geçimini sağlıyor” şeklinde konuştu.
“Sarımsağı dikmeye başladık artık”
Tarladan çalışan kadınların başkanlığını yapan Seylan Matracı da, şunları söyledi:
"17 yıldır sarımsak işleriyle uğraşıyorum. Şubat ayının başlarında sarımsak dikmeye başlıyoruz, Mart ayının sonuna kadar dikimimiz devam ediyor. Şu anda burada 26 kadın var, ilk sarımsak dikmeye başladığımız daha çok kadın vardı fakat bazıları işe girdi, 60-70 kişiden bu kadar kaldık."
