Türkiye’nen önemli kiraz üretim merkezlerinden Konya’nın Hüyük ilçesinde uzun saplı Napolyon kirazı üretimi yapan çiftçilerin bu yıl ürününün dalında kalmasından endişe ediyor.
Hüyük Ziraat Odası Başkanı Hürriyet Şahin, Türkiye’nin önemli kiraz üretim merkezlerinden Hüyük ilçesinde uzun sapı nedeniyle ihracatçıların da tercih ettiği gözde ürünü olan kalitesi, aroması, dayanıklılığı ile bilinen Napolyon kirazı yetiştiriciliği yaptığını anlattı. Bu kirazların geçmiş yıllarda dünyanın her köşesine gönderildiğini ve üretici ile yöre ve ülke ekonomisine önemli kazanç kapısı olduğunu anlatan Şahin, bu yıl ise hasat sezonuna girilirken para etmemesinden dolayı üreticinin büyük bir hayal kırıklığı yaşadığını söyledi. Yöre insanının Türkiye’nin en iyi kirazlarını yetiştirebilmek için ağaçlarına adeta kendi evladı gibi, gelinlik kız gibi bakarak ürünü elde ettiğini vurgulayan Şahin, yetiştiriciliğinin yapılırken çapalaması, doğal gübrelemesi, budaması, ilaçlaması, bakımı ve sulaması gibi büyük bir emek verdiğini aktararak bu mesainin de kilosunda 3,5-4 liraya ulaşan bir maliyet oluşturduğunu kaydetti.
"Kirazımız için bas bas bağırıyoruz, sesimizi duyuramıyoruz"
Bu yıl Hüyük’te hasat sezonuna girilirken piyasada dolaşan fiyatlar nedeniyle kiraz üreticisinin endişeli bir bekleyiş içerisine girdiğini anlatan Şahin, üründen umudunu kesen üreticinin kiraz ağaçlarını kesmek zorunda kalabileceğini dile getirdi. Bir kiraz ağacının kolay yetişmediğini, en gencinin 15 yaşında olduğunu hatırlatan Şahin, 15 yıl emek verilen ağaçların üreticinin üründe emeğinin karşılığını alamadığı takdirde, dalında çürümeye terk edileceğini ve bölgedeki ağaçların kesilmesinin üzüntüsünü yaşayabileceklerini ifade etti. Bölgedeki ürünün şu anda bir hafta 10 gün önceki hali olduğunu önümüzdeki günlerde daha da olgunlaşarak sofralara hazır hale geleceğini aktaran Şahin, “Bu ürünün özelliğine bir bakın. Daha kirazımız şişecek, buradaki ağaçlarda şu anda ürünün 10 gün önceki hali. Bu kiraz, Napolyon dediğimiz cinsi. Bu sapının uzunluğu hem aromasının gücü hem de şoka alındığında ihracatçı arkadaşlarımızın bunu iki ayın üzerinde şokta muhafaza etmesini sağlıyor. Bu kirazımız, daha düne kadar İngiltere, Almanya, Fransa, Hollanda, Rusya ve daha birçok ülkeye gidiyordu. İngiltere’nin kraliyet sarayı ile Rusya’nın devlet idarecilerinin sofralarına misafir olan ürünümüz için ihracatçılardan ‘gidin yine o bölgeden alın gelin’ denilen bir üründü. Ancak, bu son dönemde kirazımız her ne olduysa, araya kimler girdiyse, yönlendirme mi var, ne var veya ihracatta tıkanma mı var. Biz kirazımız için bas bas bağırıyoruz, sesimizi duyuramıyoruz. Yani, ilgililerin bölgedeki çiftçinin sesine bir kulak vermesini istiyoruz” dedi.
"Bizim meyvemize mutlaka ilgili kurumların el atmasını istiyoruz"
Büyükşehirlerde market ve pazarlarda kilosu 10-20 lira aralığında satılan ürünün Napolyon kirazı olmadığı halde bu fiyatlara alıcı bulduğunu, ancak yöredeki üreticiden maliyetinin de altında talep edildiğini vurgulayan Şahin, “Bu bölgedeki çiftçi, şu an kirazını satamaz ise kiraz ağaçlarıyla fındık mı olur, ceviz mi olur başka bir ürün mü olur, değiştirmek zorunda kalacak, kesecek ama yazıktır yani. Bölgede bin ton civarında bir üründen bahsediyoruz. Her ağaçta 80-100 kilo olduğuna göre demek ki, on binlerce ağaçtan söz ediyoruz. Dolayısıyla ilgililerin, bizi duyanların buna sahip çıkmasını istiyoruz. Yoksa bu çiftçi bunu bırakır. Bu çiftçi de toprağa küser, bu işi yapmazsa şehirdeki insanlar ne yiyecek ne içecek? Çünkü hep diyoruz insanoğlunun geleceğini enerjisini ve tarımını çözemeyen toplumların geleceği olmayacağını söylüyoruz. Tarımını çözemeyenlerin de egemenliğinin olmayacağını söylüyoruz. O zaman tarımın önemli bir versiyonu da meyvecilik. Bizim meyvemize de mutlaka ilgili kuramların el atmasını istiyoruz" diye konuştu.
İhracatçılara da seslenen Şahin, "Tarımda sürdürülebilir pazarı elde edebilmeniz için bizim pazarımızı korumanız sizin de istikbaliniz bizim de istikbalimiz icabıdır. Çünkü sen neyi satacaksın, ben yetiştirirsem satacaksın, pazara, başka memleketlere götürdüğünüz o insanlar ne yiyecek? Ben yetiştirip sana verirsem, onu satacaksın yiyecek. Dolayısıyla bu bir döngüdür, bu döngünün en kuvvetli ayağı üretici ayağıdır, üretici ayağını siz küstürür, topraktan ağaçtan uzaklaştırırsanız o zaman sizin de varlığınızın bir anlamı kalmaz bizim de varlığımızın bir anlamı kalmaz. Biz olmazsak siz de olmazsınız, birbirimize bağlıyız dolayısıyla. Şu bir hafta on gün içerisinde bu sorunumuza bir el atılmasını istiyoruz” diye konuştu.
"Ürün toplanmazsa dalında çürüyüp gidecek"
Ziraat Odası Başkanı Şahin, Hüyük’te kiraz üretiminin merkezi olan İlmen’deki organik meyve halinin de hasat sezonuna girilirken bugünlerde en sessiz ve durgun günlerini yaşadığını da vurgularken, bundan çok değil birkaç yıl öncesine kadar ise buradaki hareketliliğin günler öncesinde başladığını hatırlattı. Şahin, “Vatandaşımız ürünü vermek için bu halde sıraya girerdi, önceden isim yazdırırdı, ‘sen filan saat geleceksin’ diye, toptancı arkadaşımızda kamyonlarını tırlarını sarmaya yetişemezdi, ama gördüğünüz gibi bugünlerde gelen yok giden yok halde sinek avlıyoruz. Ürün toplanamazsa dalında çürüyüp gidecek. Toplanamazsa ağaç da tabiat da insana küsecek”ifadelerini kullandı.
Yörede kiraz üretimi yapan aileler ile alım satımını yapan tüccarlar da ilçeye ihracaatçılar ile toptancıların henüz alım için gelmediğini vurgulayarak, beklentilerinin ürünün hak ettiği değerinde dalından toplanması olduğunu bunun da kilosu 8-10 lira aralığı olduğunu sözlerine ekledi.
