EKONOMİ - 21 Haziran 2022 Salı 15:44

Kayıt dışı al-sat yapanlar ikinci el otomobil piyasasını yükseltiyor

A
A
A
Kayıt dışı al-sat yapanlar ikinci el otomobil piyasasını yükseltiyor

Manisa Otonomi Derneği Başkanı Arif Diz, ikinci el araçlardaki fiyat artışlarının enflasyon ve üretim azlığının yanı sıra kayıt dışı ikinci iş olarak al-sat yapan kişiler tarafından yükselttiğini söyledi.

Manisa Otonomi Derneği Başkanı Arif Diz, ikinci el araçlardaki fiyat artışlarının enflasyon ve üretim azlığının yanı sıra kayıt dışı ikinci iş olarak al-sat yapan kişiler tarafından yükselttiğini söyledi. Diz, ayrıca ikinci el otomobillerin parasının değerini korumak isteyenler tarafından yatırım aracına döndüğünü ve insanların kullanmasa bile sıfır veya ikinci el otomobil alarak kapılarının önünde beklettiklerini ifade etti.


Tüm dünyayı etkileyen ekonomik sıkıntılar ve enflasyon özellikle ikinci el araç piyasasında kendini daha fazla hissettirmeye başladı. 6 ay önce 330 bin TL olan bir araç bugün 700 bin TL’ye alıcı bulurken parasını korumak isteyenler de ikinci el araçlara yöneldi. Sıfır araç üretiminin azalması nedeniyle fiyatların hızla yukarı çıkmasının 2023 yılının mart ayında yavaşlayacağını ve fiyatların en az yüzde 10-15 civarında geri çekileceğini beklediklerini kaydeden Manisa Otonomi Derneği Başkanı Arif Diz, İhlas Haber Ajansı’na özel açıklamalarda bulundu.



“Bizim ikinci el sektöründeki en önemli problem kayıt dışı”


Fiyatların sürekli arttığını kaydeden Manisa Otonomi Dernek Başkanı Arif Diz, “Fiyatlar artıyor. Artmasının nedeni de sıfır arabanın az gelmesi, enflasyon, üretim maliyetleri, doğalgaz ve elektriğe gelen zamlar. Bu tüm dünyada aynı. Bizim ikinci el sektöründeki en önemli problem kayıt dışı. Dışarıda ikinci el araba alım satım yapan çok kişi var. Onlar da yapmasın demiyoruz ama onlar da buraya gelip vergiye tabi olsa bir düzen olur. Alan satan belli olur. Dışarıda mekanı var ayrıyeten ek olarak bu işi yapıyor her iki taraftan geliri oluyor. Biz burada sadece alım satım yapıyoruz. Dükkan kiramız, masraflarımız oluyor, onlarda iki iş olduğu için satılsa da oluyor satılmasa da oluyor çünkü onların bir yerden gelen parası var zaten. Buna neden bu şekilde piyasayı bozuyor? İnsanlar boşta kalan parası erimesin diye ikinci el araba alıyor pahalı olsa da nasılsa yükseliyor diyerek parasını değerini koruyor. Geçen ay sadece Manisa’da noterde 4 bin 900 araç satılmış. Bu 4 bin 900 araçtan en fazla 500’ünü Galericiler Sitesi satmıştır. Biz devletimizden istiyoruz ki bu araçları kim sattı, nerede satıldı kayıt dışılığın araştırılmasını istiyoruz.” dedi.



“İnternet siteleri mesleği tehdit ediyor”


İnternet sitelerinin mesleği tehdit ettiğini kaydeden Diz, “İnternet Siteleri mesleğimizi elimizden alıyor ve zorluyor. Bu siteler mesleği tehdit ediyor. Aracın piyasasını da belirleyemez hale geliyor. Bakıyorsunuz bir araç 80 binden başlıyor 200 bine kadar çıkıyor. Arada gerçekçi rakamlar da var. Bir de çok aşırı rakam isteyen var. Herkesin arabası kendine güzel. Bakıyor benim arabam daha güzel 140 yazıyor öbürü bakıyor benimki daha temiz diyerek 160 bin yazıyor. Piyasa açısından rakamların daha belirleyici hale gelmesi için bu sitelerde aracın gerçek değerlerinin yazılması gerekiyor ve belirlenmesi gerekiyor.” diye konuştu.



“Sattığımız aracın yerine yenisini daha pahalıya alıyoruz”


“Bugün cuma sattığımız aracı pazartesi 25 bin daha pahalıya alıyoruz.” diyen Diz, “300 bine sattığımız aracı 3 günde 25 bin fazlaya alıyoruz. Sonra ne oluyor. 25 bin pahalıya aldığımız araçta sermayemiz eriyor. Böyle bir piyasaya sahibiz. Biz de satmak istiyoruz ama aracı sattığımızda aynı değerdeki aracı daha yüksek paraya alacağımız için korkuyoruz. Paramızın değeri küçülür mü diye korkuyoruz. 20 araç stoku ile çalışan esnaflarımız 15 araca düştü. 330 bin lira olan bir araç 6 ay içinde 700 bin lira oldu. Dünyada bu böyle onda hem fikiriz. Elbet bu dönem de geçecek. Bu ikinci elde fiyatların yükselmesiyle ilgili bir düzenleme gelecekse mutlaka kayıt dışıyla da ilgili bir önlem alınmalı.” şeklinde konuştu.



“Otomobiller yatırım aracı oldu”


Otomobillerin artık yatırım aracı olduğunu ve son 6 ayda büyük artışlar yaşandığına dikkat çeken Diz, “Aldığımız bilgilere göre 2023 yılının mart ayı gibi enflasyonun yavaş yavaş sona ereceği ve piyasanın normale döneceği hatta araç sayısı arttıkça piyasada yüzde 10-15 geri gelmesin bekliyoruz. Tabi piyasa o zamana kadar nereye gider onu bilmiyoruz. Her doğalgaz ve elektriğe gelen zam araç fiyatlarına da yansıyor. Araç sayılarının ne kadar artacağını da bilmiyoruz. Bayilere gidiyoruz, insanlar ve esnaflar kim olursa olsun hep sıfır veya ikinci el otomobil alıp nakitte kalan parasını yatırım aracı olarak görüp binmese bile sıfır veya ikinci el otomobil alıp kapısının önüne koyuyor. Nasılsa fiyat artıyor diyor, param ölmesin diyerek kapısının önüne yatırım aracı olarak koyuyor.” dedi.



“En düşük araç 88 binden başlıyor”


Piyasada en düşük araçların bugün 88 bin TL’den satışa çıktığını kaydeden Diz şunları söyledi:


“En düşük araç 1998-1999 model Broadway 88 bin liradan başlıyor. Çok temizi 100 bin liraya gidiyor. Orta bir Albea almaya kalksanız 145-150 bin, biraz daha bir dizel araç almak isterseniz 2006-2007 model onlar 200-250 bin arası. 2016-2017 araçlara geldiğimizde arabanın modeline, durumuna, kilometresine göre rakamlar değişiyor. 320 bin ila 400 bin lira arasında değişiyor. Bir golf 650 bin liradan başlayıp 750-800 bine kadar çıkıyor. 2016-1017 Passatlar 700-800 bin liradan aşağıya alınmaz o da başlangıç paketleri. Mercedesler zaten 1 milyon 2250-1 milyon 300- 1 milyon 400 aracın durumuna göre değişiyor. Bizim için alım gücümüz zorlandığı için vatandaş için de çok zor bir durum. Rakamların yarı yarıya düşmesini biz de istiyoruz. Ben aldığımı sattığımı bileyim rakamlar yükselmesin. Herkes sen çok kazanıyorsun diyor ama öyle değil. Biz paramızın değerini koruyoruz ve içeriden masraf ettiklerimizi hazırdan yiyoruz. İnsanların 300 bin liraya kadar araba arıyor ve almaya çalışıyor ama piyasada çok da düzgün araba kalmadı.”

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
İstanbul Beşiktaş’ın gol sıkıntısına çare bulunamadı Beşiktaş, bu sezon Süper Lig’de oynadığı 32 maçta rakip fileleri 42 kez havalandırdı. Siyah-beyazlılar, 32. haftalar dikkate alındığında 2006-2007 sezonundan sonra en düşük gol sayısında kaldı. Ayrıca yine bu sezon takımın başında yer alan 5 teknik direktör arasında en kötü gol ortalamasına sahip isim ise Fernando Santos oldu. Bu sezon ortaya koyduğu performansla beklentilerin oldukça altında kalan Beşiktaş, son haftalarda aldığı kötü sonuçlarla Trendyol Süper Lig’i dördüncü sırada bitirme şansını da zora soktu. Avrupa hedefine direkt ulaşabilmek için Türkiye Kupası şampiyonluğunu elde etmesi gereken siyah-beyazlılar, ligde ise kalan 6 haftayı kayıpsız geçmenin peşinde. Portekizli teknik direktör Fernando Santos ile yollarını ayıran Kartal, sezon sonuna kadar yola Yardımcı Antrenör Serdar Topraktepe ile devam edecek. 2023-2024 sezonunda 5 kez teknik adam değişikliğine giden siyah-beyazlılar, istediğini bir türlü alamadı. Gol yollarında sıkıntı büyük Beşiktaş, bu sezon en büyük sıkıntılardan birini de gol yollarında yaşıyor. Ligde 32 haftada 42 kez rakip ağları sarsan Kara Kartal, 2006-2007 sezonundan sonra söz konusu haftaya kadar olan bölüm dikkate alındığında en düşük gol sayısında kaldı. 2006-2007’de, 32 hafta sonunda 41 golü bulunan siyah-beyazlı ekip, 17 sezon sonra en kötü gol istatistiğine imza attı. Beşiktaş’ın geçtiğimiz sezon 60, 2021-2022 sezonunda 49, 2020-2021’de 63 golü bulunuyordu. Kartal, şampiyonluk elde ettiği 2015-2016 döneminde ise 32 haftada 71 gole ulaşmıştı. En düşük ortalama Santos’un 2023-2024 sezonuna Şenol Güneş yönetiminde başlayan Beşiktaş, tecrübeli çalıştırıcıyla 7 maçta 10 kez fileleri havalandırırken, Güneş’ten sonra 4 mücadelede takımın başında yer alan Burak Yılmaz’la da 7 defa gol sevinci yaşandı. Rıza Çalımbay ile çıktığı 5 karşılaşmada 6 gol bulan Kara Kartal’ın, o dönem U19 takımını çalıştıran ve 3 maçlığına takımın başına geçen Serdar Topraktepe ile de 7 golü var. Beşiktaş, Teknik Direktör Fernando Santos’la da 13 müsabakada sadece 12 kez taraftarlarına gol sevinci yaşatabildi. Şenol Güneş’in maç başına gol ortalaması 1.42, Burak Yılmaz’ın 1.75, Rıza Çalımbay’ın 1.2, Serdar Topraktepe’nin 2.3 olurken, Fernando Santos ise 0.9’da kaldı. Golcüler uzun süredir suskun Beşiktaş’ın, Süper Lig’de en golcü oyuncusu 10 golle genç futbolcu Semih Kılıçsoy. Son olarak geride kalan haftada Samsunspor karşısında takımına 1 puanı getiren 18 yaşındaki oyuncuyu, 6 golle tecrübeli stoper Omar Colley takip ediyor. Diğer santrforlar Cenk Tosun’un 5, Aboubakar’ın 4, Muleka’nın da 2 golü bulunuyor. Cenk Tosun, ligde son golünü 19 Şubat 2024 tarihinde oynanan ve 2-0 kazanılan 26. haftadaki Konyaspor maçında atarken, Vincent Aboubakar ise 8 Ekim 2023’te siyah-beyazlıların 2-0 kazandığı 8. haftaki İstanbulspor karşılaşmasından beri suskun. Jackson Muleka da 12. haftada iç sahada 1-0 kazanılan 12 Kasım 2023’teki Başakşehir mücadelesinde son kez gol sevinci yaşamıştı.
İzmir Atıksız moda İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü öğrencileri, atık denim parçalarına yeniden hayat vererek birbirinden şık ve çevre dostu tasarımlar hazırladı. Markaların defolu ve stok fazlası denim ürünlerini değerlendiren genç modacılar, hazırladıkları özel koleksiyonlarla büyük beğeni topladı. Moda sektöründe kumaş israfının önlenmesi konusunda farkındalığı artırmak amacıyla örnek bir çalışmaya imza atan İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü öğrencileri, yenilikçi yaklaşımlarıyla dikkat çekti. Öğrenciler, atık denim parçalarına yeniden hayat vererek birbirinden şık ve çevre dostu tasarımlara imza attı. Üçüncü sınıf öğrencileri; Beril Ortaç, Defne Su Arkalı, Doğa Aral, Ilgar Derin Özgüneş, Mobina Agahi, Münevver Günaylı, Nevşah Liva Tekbalcı, Pegah Farhoomand Tehrani, Yaren Gibyeli ve Yaren İştenoğlu, ‘Moda Tasarım Stüdyosu: Koleksiyon 3’ adlı ders kapsamında tasarımlarını hazırladı. Markaların defolu ve stok fazlası denim ürünlerini değerlendiren genç modacıların bu çalışması, beğeni topladı. İzmir Ekonomili gençler, akademisyenlerinde yer aldığı jüriye sunum yaptı. Genç tasarımcılar, bu sayede tecrübe edinme ve çevrelerini geliştirme fırsatı da buldu. Proje sonunda seçilen tasarımlar ise 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramında markaların İstanbul ve İzmir’de belirlenen mağaza vitrinlerinde sergilenecek. Yine öğrenciler, markalar tarafından belirlenecek sektörel projelerde yer alma fırsatı bulacak. İEÜ Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü Öğretim Görevlisi Elif Tekcan, öğrencilerin denim ürün kategorisinde üst dönüşüm yöntemini kullanarak yenilikçi ve zanaat odaklı tasarımlara imza attığını söyleyerek, “Birleşmiş Milletler Sürdürülebilirlik Kalkınma Hedefleri arasında yer alan; nitelikli eğitim, sanayi, yenilikçilik ve altyapı, sürdürebilir şehirler ve topluluklar ile sorumlu üretim ve tüketim ilkelerini önceleyen bu projemizde, öğrencilerimiz başarılarını ortaya koydu. Sağlanan malzemeler, üretim sırasında açığa çıkan tekstil atıklarının değerlendirilmesi hususunda öğrencilerin farkındalık kazanmalarına imkan sağladı. Bu noktada amacımıza ulaştığımız, oldukça yararlı bir çalışma gerçekleştirdiğimizi söyleyebilirim" dedi.