Mersin’in Gülnar ilçesinde yapımı devam eden Türkiye’nin ilk nükleer santrali Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin en önemli ekipmanlarından birinin daha üretimi tamamlandı. Santralin birinci ünitesine ait reaktör kapağı, Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’un mühendislik bölümü Atomenergomash’ın Volgodonsk’ta bulunan Atommash şubesinde üretildi.
Reaktör kapağın üretimi bir buçuk yılda tamamlandı. Kapak üretiminin ana aşamaları arasında ürün parçalarının kaynağı, ana konektörün saplamaları için deliklerin frezelenmesi ve yüzey kaplaması yer alıyor. Kilit işlemi ise mekanizmanın bileşen parçalarına basınç uygulayarak branşman boruların kaynaklanarak birleştirilmesinden oluşuyor. Bu işlem kapsamında uzmanlar, kapaktaki deliklere 35 ila 50 kilogram ağırlığındaki 139 branşman borusunu doğru bir şekilde takıyor. Parçalar, eksi 196 derecede tutulan sıvı azot yardımıyla sıkıştırılıyor.
Uzmanlar daha sonra, baz metalin ve reaktör kapağının kaynak yapılan bölgelerinin sağlamlığını ve yoğunluğunu hidrolik testlerlekontrol ediyor. Üst ünitenin bir parçası olan reaktör kapağı son olarak da parça eksenlerinin eşleştiğini doğrulamak için kontrolden geçiyor. Üretimin temel aşamaları, Türkiye Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) gözetiminde gerçekleşiyor.
Reaktör kapağı, üst ünitenin temel bileşenlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Kapak, reaktörün ana konektörünü yoğunlaştırmak ve iç cihazlarının yüzmesini önlemek için tasarlandı. Reaktör kapağının ağırlığı 93 ton, çapı ise 4.5 metreyi buluyor. Reaktör kapağı, tıpkı reaktör gövdesi olduğu gibi, sismik direncin birinci kategorisi olarak sayılan ekipmanın bir parçası. Çalışma ömrü 60 yıl olan ekipmanın ömrünün 20 yıl daha uzatılması imkanı da bulunuyor.
Sızdırmaz bir yapıya sahip olan reaktör kapağı, birinci sınıf bir güvenlik ürünü olan ve eliptik tabanlı dikey silindirik bir gövdeye sahip olan reaktör gövdesinin üst kısmında yer alıyor. Tabak şeklinde, kesilmiş bir elipsoid ve büyük bir flanştan oluşan damga kaynaklı bir yapı olan kapağın üzerinde, reaktörleri düzenlemek ve korumak için mekanizma aktüatörleri ile reaktör içi kontrol sensörlerinin kablolarının çıkışını sağlayan branşman boruları yer alıyor. Bu borular koruma kontrol sistemi (KKS) aktüatörlerinin sabitlenmesinin yanı sıra, soğutucu akışkanın beslenmesi ve boşaltılması ile devre basıncı boşaltıldığında acil durum soğutma sıvısı beslemesi için de kullanılıyor.
