İnsanlık tarihinin en önemli filozoflarından ve astronomi biliminin kurucusu Aratos’un, Mersin’in merkez Mezitli ilçesindeki anıt mezarının gün yüzüne çıkarılması için kazı çalışmaları başladı.
Mezitli Belediyesinin girişimleriyle yıl boyu kazı programına alınan filozof ve astronomi biliminin kurucusu Aratos’un, toprak altındaki anıt mezarının ortaya çıkarılması için çalışmalar başladı. Soli Pompeiopolis Antik Kenti kazı alanı içinde yer alan mezarın bulunması için ekipler, yaklaşık 20 gündür hummalı bir çalışma yürütüyor.
Mezitli Belediye Başkanı Neşet Tarhan, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Remzi Yağcı başkanlığında, Mersin Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesinden öğretim görevlilerinin yer aldığı kazı ekibini ziyaret etti. Kazı Başkanı Yağcı’dan çalışmalar hakkında bilgi alan Başkan Tarhan, sürecin hızlandırılması için yapılması gerekenler konusunda fikir alışverişinde bulundu.
“Aratos, kendi memleketinde gömülmüş. Kazı ile bunu ortaya çıkaracağız”
Aratos’un anıt mezarının ortaya çıkarılmasının yapacağı katkılara dikkat çeken Prof. Dr. Yağcı, kazı çalışmalarının bir aylık olarak programlandığını söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ve desteği ile Dokuz Eylül Üniversitesi tarafından proje hazırlandığı bilgisini veren Yağcı, “Mezitli Belediyesinin de desteğiyle kazılar 20 Temmuz’dan itibaren başlatıldı. Bu kazıları yapmamızın amacı milattan önce 3. yüzyılda yaşamış, kendi döneminin en ünlüleri arasında yer alan şair, astronom, matematikçi, tıp uzmanı Aratos’un anıt mezarını ortaya çıkarmak. Aratos’un, Solili olduğu tarihçi ve coğrafyacılar tarafından açıkça belirtmektedir. Atina’ya gidip 20’li yaşlarda çeşitli felsefe okullarında, matematik okullarında öğrenim görmüş ve daha sonra dönemin krallarının himayesinde kendisini üne kavuşturacak eserler vermiştir. Bunlardan bir tanesi de gök olayları olarak bilinen astronominin temel kitapları arasında yer alan şiirsel bir anlatımdır. M.Ö. 245 yılında orta Makedonya’da bulunan Pella’da ölmüştür. Bazı gezginlere göre, külleri buraya getirilmiştir. Ama şurası bir gerçektir ki, Aratos kendi memleketinde gömülmüştür veya mezarı yapılmıştır. Bunu kazılarla da ortaya çıkarmaya çalışacağız” dedi.
“Aratos’un adı ayda varken neden Mezitli’deki anıt mezarı çıkarılmasın”
Mezitli’nin tarihi ve kültürel değerlerinin ortaya çıkarılmasının önemine dikkat çeken Mezitli Belediye Başkanı Tarhan da “Bunun için çaba gösteriliyor. Ama tabii ki yeterli değil. Sadece belediyelerle, bakanlıkla olmuyor. Bazı önemli kazı çalışmalarının sponsorlar aracılığıyla yürütüldüğü bilinmekte. Yaklaşık 2 bin yıl önce yaşamış birisi. Astronomi biliminin kurucusu, matematikçi, filozof gibi birçok özelliği olan, hatta aya ilk adım atıldığı zamanki kratere adı verilen Aratos’un ayda adı varken, Mezitli’de bulunan anıt mezarının ortaya çıkarılması gerekiyordu” diye konuştu.
Kazı çalışmalarıyla ilgili yaşanan süreci de anlatan Başkan Tarhan, “Burası özel bir mülkiyete aitti. Arsa sahibi Ahmet Şifan adında vatandaşımız, kendi rızası ile 1 dönüm kadar alanı belediyemize hibe etti. Ayrı tapusu çıktı. Bizim çabalarımızla Kültür Bakanlığına, meclis kararıyla tahsisini yaptık. Bu süreçte Kültür Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy’la doğrudan görüşme yaptım. Tabii ki, Mersin Milletvekilimiz Lütfi Elvan da aracılık yaptı ve yıl boyu çalışma programına alınması sağlandı. Belli bir oranda da kaynak sağlandı” ifadelerini kullandı.
“El birliği yaparsak kentimize büyük bir kültürel değer kazandırmış oluruz”
Bu uzun süreç sonunda kazı çalışmalarına başlanılabildiğini ifade eden Tarhan, “Ancak kazı çalışmalarına başlanmış olması yetmiyor. Bunun bir de finansman yönü var. Yeterli ödenek olacak ki daha çok işçi çalışacak, daha çabuk sonuca ulaşacağız. Amacımız, Aratos’un mezarının bir an önce ortaya çıkması. Çünkü bunun ortaya çıkması ile tüm dünya kamuoyu ilgilenecek. Mersin’in, Mezitli’nin tanıtımına da çok büyük katkı sağlayacağına inanıyorum. Aynı şekilde Soli Pompeiopolis Antik Limanının ortaya çıkması, bizim dünya ölçeğinde de tanımamıza fırsat vermiş olacak. Bu nedenle özel sektörün sponsor olarak destek vermesini istiyoruz. Bazı başvurularımız da oldu ancak sonuçsuz kaldı. Ama arayışımız devam edecek. Yine Kültür Bakanlığımızdan, Büyükşehir Belediyemizden, özel kurum ve kuruluşlardan destek talep edeceğiz. Tek bir kuruluşa bırakırsak işler yürümüyor. Amatör ruhla ve küçük finansman kaynakları ile bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Burayı herkesin görmesini istiyorum. Umarım yakın gelecekte tam olarak ortaya çıkar ve vatandaşımızın uğrak yeri olur. Sadece Türkiye’dekilerin değil, yurt dışından da insanların uğrak yeri olur diye düşünüyorum” şeklinde konuştu.
