Ordu’da 12 yıl önce test amaçlı döşenen milli ürün ’bor’lu beton yol, aradan geçen yıllara rağmen en küçük bir aşınma göstermedi. 12 yılda üç kez asfalt çalışması yapılan yolda, ’bor’lu betonun bulunduğu bölüm bütün doğa şartlarına rağmen ilk gün gibi özelliğini koruyor.
AK Parti Ordu Büyükşehir Belediye Başkan adayı M.Hilmi Güler’in Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olduğu dönemde 2007 yılında test amaçlı olarak Ordu-Ulubey karayolunun 6. kilometresine döşenen bor karışımlı beton asfalt, döşendiği ilk günkü gibi duruyor. Yoğun yağmurlu ve sert geçen Karadeniz ikliminde 12 yıl boyunca üzerinden geçen ağır vasıtalara rağmen en küçük bir aşınma göstermeyen bor karışımlı beton yol, zift karışımlı asfalta adeta meydan okudu. Aynı güzergahta 12 yıl içerisinde üç kez asfalt çalışması yapılırken, borlu beton asfaltın bulunduğu 1 km’lik bölümde bugüne kadar çalışma yapılmasına gerek görülmedi.
40 yıl dayanıklı kalıyor
Bakanlık yaptığı dönemde Bor Enstitüsünü (BOREN) kurarak, bu madeni geleceğe hazırlayan AK Parti Ordu Büyükşehir Belediye Başkan adayı ve eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı M. Hilmi Güler, bor karışımlı çimento ile elde edilen beton ile normal çimentoyla elde edilen betonun farklı olduğuna dikkat çekti. Normal çimento ile atılan betonun çatlamaması için su takviyesi yapıldığını hatırlatan Güler, bor karışımlı çimento ile elde edilen betonun asla çatlamadığını söyledi. Güler, "Bor karışımlı çimento ile elde edilen beton asfalt 30-40 yıl dayanıklı kalıyor. Normal çimento atıldıktan sonra çatlama ihtimaline karşı sulama yapılır ama bor karışımlı çimentoda çatlama ihtimali bulunmuyor. Bor karışımlı çimento ile asfaltı attıktan sonra daha bakım gerekmiyor. Asfalt ise sürekli bakım istiyor. Ayrıca normal çimento bin 450 derecede üretilirken, borlu çimento bin 200 derecede üretiliyor. Hem yakıt tasarrufu sağlıyor hem de havaya karışan emisyon oranı düşüyor. Nükleer santrallerin dış duvarlarında kullanıldığında, kalkan görevi yapıyor ve bir kaza anında dışarıya sızıntı vermesini önlüyor. Açık söylemek gerekirse borlu çimento normal çimentodan yüzde 70 oranında daha dayanıklıdır. Borlu çimento ile yapılan asfaltın 40 yıl sonra ekonomik ömrü bitse bile toprak oluyor, yani aynı zamanda çevre dostu. Bugünkü asfalt ise atıldığı toprağı kirletiyor. Yani bor karışımlı beton asfalt hem ekonomik hem çevre açısından Türkiye için kabuğunu kıracak büyük bir potansiyel" dedi.
Güler ayrıca, "Bor karışımlı çimento önümüzdeki yıllarda beton gövde yapılan barajlarda, uçak pistlerinde, depreme dayanıklı yapılarda, yollarda ve özellikle köy yollarında kullanılabilir. Biz de yeni dönemde özellikle kırsal kesimde ‘köy yolları’ tabir ettiğimiz yollarda borlu beton yola ağırlık vereceğiz ve bu milli ürünümüzü günlük hayatımıza kazandıracağız” diye konuştu.
Türkiye, 240 yıl boyunca bor üretebilir
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB) ve Asya’nın bazı gelişmiş ülkelerinin yıllardır cam, seramik, sabun ve deterjan, tarım, metalürji, nükleer sanayi, yanmayı önleyici maddeler ve beton asfalt üretiminde kullandığı bor madeni baraj, uçak pisti, inşaat ve yol yapımlarında da kullanılıyor.
1 milyon tonluk dünya bor rezervinin yüzde 70’i olan 644 bin tonunu elinde bulunduran Türkiye, kendisine 240 yıl yetecek bir potansiyele sahip bulunuyor. ABD’nin elinde bulunan 105 bin tonluk bor rezervinin 33 yıllık ömrü olduğu bildirilirken, Rusya’nın elinde bulunduran bor rezervinin ömrü 16, Çin’in 17, Şili’nin 5 yıl olarak belirlendi. Diğer bor madeni üreticisi olan Bolivya, Peru, Arjantin ve Sırbistan’ın rezervlerinin bitme noktasında olduğu kaydedildi.
