Tekirdağ’ın tarihi açısından oldukça büyük önem taşıyan ve yaklaşık bin 500 fotoğrafın yer aldığı Eski Tekirdağ Fotoğrafları Müzesi düzenlenen törenle açıldı. ’Aynı evin çocukları’ Süleymanpaşa Belediye Başkanı Ekrem Eşkinat ve mübadeleyle Tekirdağ’dan ayrılıp Yunanistan’a yerleşen Dimitrios Mavridis müzenin açılışını yaptı.
Tekirdağ Süleymanpaşa Belediye Başkanı Ekrem Eşkinat’ın ev sahipliğinde gerçekleşen açılışa onur konuğu olarak mübadele döneminde Tekirdağ’dan ayrılıp Yunanistan’a yerleşen Dimitrios Mavridis ve ailesi ile AB Parlamento Milletvekili Miltiadis Kyrkos, Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak, eski Tekirdağ Milletvekili Güneş Gürseler, TESKİ Genel Müdürü İbrahim İçöz, Süleymanpaşa Belediye Meclis üyeleri, CHP Tekirdağ İl Başkanı Mehmet Ali Işıkgör, İl ve ilçe protokolü, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.
Saygı duruşu, Türk ve Yunan milli marşları okunması ile başlayan törende tarihi binanın müzeye dönüşme hikayesi katılımcılarla paylaşıldı. Açılış konuşmaları ile devam programda ilk açılış konuşmasını Tekirdağ Süleymanpaşa Belediye Başkanı Ekrem Eşkinat gerçekleştirdi.
Çok özel bir ev
Sözlerine Mavridis ile yollarının kesişmesi ile başlayan Başkan Eşkinat, “Biz Mavridis’in evini ziyaret ettiğimizde yaşadığımız olağanüstü anı sizlere kelimelerle tarif etmem mümkün değil. Aynı evin çocukları, aynı hissiyatı yaşayarak, birbirlerine sarılarak bir bütün olmanın verdiği güç ile neleri hissettiklerini ancak yaşayarak öğrenebilirler. Bu ev Mavridis ailesinin 1914 yılında yaptırdığı ve 1922 yılında mübadele ile ayrılmak zorunda kaldığı çok özel bir ev. Aynı şekilde benim ailemde kendi topraklarından ayrılıp Türkiye’ye geldiğinde yerleştirildiği ev burası ve biz bugün müzemizi özellikle açmak istedik. Çünkü Dimitrios Mavridis’e doğum günü hediyesi vermek istedik” dedi.
“Tekirdağ’ın müzeler bölgesi haline gelecek”
Süleymanpaşa Belediyesi’nin bölgede oluşturmak istediği yapı ile sözlerine devam eden Tekirdağ Süleymanpaşa Belediye Başkanı Ekrem Eşkinat, “Bu bölge özel bir bölge. Bu mahallede bugün 3. müzemizi açıyoruz. Müzik Teknolojileri Müzesi ile başlayan arkadan Balaban Müzesi ile devam eden seri bugün Eski Tekirdağ Fotoğrafları Müzesi ile sürüyor. Arkası da gelecek. Arkamda bulunan 3 adanın kamulaştırma kararı Süleymanpaşa Belediyesi tarafından alındı. Bu adaların iki tarafındaki yollar yayalaştırılıp beton binalar yıkıldıktan sonra iki tane kalan eski eser de restore edilip müze haline getirildikten sonra Tekirdağ’ın müzeler bölgesi haline gelecek” diye konuştu.
Türk ve Yunan halklarının dostluğu ile ilgili konuşan Eşkinat, “Baktığınız zaman iki toplum aynı coğrafyada yaşamış, yer değiştirmiş, ama o yerlere memleketim, vatanım diyen insanlarız. Bu çok önemli bir şey. Aynı mutfağa, aynı duygulara sahip, aynı coğrafyanın etkilerinde yıllarca beraber ve bir arada yaşamış bu iki topluma bedel ödettirenler birbirlerine düşmandır diye silah aldıranlar utansın. İşte o utancı yıkmak için Dimitrios Mavridis ile beraber yola çıktık. Sadece Türk - Yunan dostluğunu değil, balkanlarda hatta tıpkı Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi yurtta sulhu cihanda sulhu sağlamak için biz bu dünyada yaşayan çağdaş insanlar olarak kararlıyız” diyerek sözlerini sonlandırdı.
“Tekirdağ’a ait neredeyse tüm fotoğrafları topladım”
Tekirdağ’a ilgisinin çok küçük yaşlardan itibaren oluşmaya başladığını belirten Mavridis ise, “Çok küçük yaşlardan beri Tekirdağ için hikayeler dinlemekteydim. Bu bilmediğim yer için zihnimde romantik bir resim canlandırmıştım. Babamın hasretini çektiği bu yerin değerinin farkına vardım ve zihnimde cennet gibi bir yer oluşturdum. Tekirdağ’ın geçmişini ve güncel halini öğrenmek için yoğun bir istek duymaktaydım. 60 yıl önce Atina ve İstanbul’daki fotoğrafçılardan Tekirdağ’ın fotoğraflarını biriktirmeye başladım. Böylece 20. yüzyılın başındaki Tekirdağ’a ait neredeyse tüm fotoğrafları topladım ve babamın o dönemde yaşadığı evi didik didik aradım. 1912 yılında dedem tarafından inşa edilmiş evimiz hayallerimin ve araştırmalarımın ilk sırasında yer alıyordu” dedi.
“Müze sembolik bir anlam taşısa da kültürleri yakınlaştırmak için önemli bir yere sahip olacak”
Mavridis konuşmasına fotoğrafların Tekirdağ’a gelişi ile ilgi devam ederek, “Bu tarz koleksiyonların tarihsel ağırlığı özellikle kimlik sorunu yaşayan milletler için büyük öneme sahiptir. Yunanistan böyle bir ülke. Sahip olduğum koleksiyonu insanlıktan mahrum bırakmak istemiyordum. Bu sebeple Tekirdağ Süleymanpaşa Belediyesi’nin başkanı bireysel çabalarıyla beni bulduğunda bana böyle bir onur yaşattığı için hiç tereddüt etmeden kabul ettim. Ayrıca fotoğraf müzesi olarak dedemin inşa ettirdiği, babamın doğduğu ve saygıdeğer belediye başkanı Ekrem Eşkinat’ın da uzun yıllar yaşadığı bu eski evi müzeye dönüştürdüğü için çok teşekkür ederim. İşte bu nedenle de koleksiyonumu Süleymanpaşa Belediyesi’ne armağan ettim. Çünkü bu fotoğraflar oraya ait. Ayrıca İstanbul’dan Tekirdağ adlı kitabımın Türkçe’ye çevrilmesini sağladığı için Belediye Başkanı Ekrem Eşkinat’a teşekkürlerimi sunarım. Gururluyum. Çünkü gerçekleşmesi için büyük öneme sahip olan bu girişim gerçek oldu. Bu müze sembolik bir anlam taşısa da kültürleri yakınlaştırmak için önemli bir yere sahip olacak” ifadelerini kullandı.
Katkı veren isimlere plaket verildi
Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak, eski Tekirdağ Milletvekili Güneş Gürseler, Cumhuriyet Halk Partisi Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun ve AB Parlamento Milletvekili Miltiadis Kyrkos’un da açılış konuşması gerçekleştirdiği programda konuşmaların ardından Tekirdağ Süleymanpaşa Belediye Başkanı Ekrem Eşkinat; Dimitrios Mavridis, AB Parlamento Milletvekili Miltiadis Kyrkos, tarihi fotoğrafların bulunması ve müzenin açılışına katkı veren Eyüp Ataman ve Orhan Çebi’ye plaket takdim etti.
İbrahim Müteferrika Parkı’nda gerçekleştirilen program hatıra fotoğrafı çekimi ile sona ererken Eski Tekirdağ Müzesi girişinde açılış kurdelesinin kesilmesi ve müzenin hep birlikte gezilmesi ile tören sona erdi.
Eski Tekirdağ Fotoğrafları Müzesinin hikayesi
1922 yılında Lozan Mübadelesi nedeni ile Tekirdağ’dan Yunanistan’a göç eden Mavridis ailesinin terk ettiği evlerine Selanik’ten gelen Eşkinat ailesi yerleşir. Mübadil olarak yer değiştiren ailelerin bir zamanlar yaşadığı evin çocukları Dimitrios Mavridis ile Ekrem Eşkinat, aslında aynı evin çocuklarıdır. Mavridis’in çocukluk yılları Atina’da geçmiştir. Dimitrios Mavridis babasının ölüm döşeğinde sayıkladığı ‘Tekirdağ’daki evimiz’ sözlerinden etkilenip 50 yıl boyunca Tekirdağ’ı araştırmış, hiç kimsede eşi benzeri olmayan yüzlerce eski Tekirdağ fotoğrafını toplamış, Tekirdağ hakkında 12 kitap yazmıştır. Tekirdağ’daki aile evini yıllarca arayan Mavridis, Tekirdağ gelişlerinden birinde evin fotoğrafını bulmuş, gördüğü gibi evi aramaya başlamış. Bir elindeki fotoğraf bir de eve bakmış. Ekrem Eşkinat ise yıllar sonra Eski Tekirdağ Fotoğraflarını araştırırken, fotoğrafların altındaki imzadan ulaşır Mavridis’e. Eşkinat tarihine ve barışa sahip çıkmak adına hemen harekete geçer. Mavridis’in Atina’daki evine gider. Mavridis’in yaklaşık 1500 Tekirdağ’ın fotoğrafının yer aldığı koleksiyonunu inceler. O ziyaretlerin birinde mübadil olarak yer değiştiren ailelerin aynı evde yaşadıkları ortaya çıkar. Eşkinat Mavridis’e “Bu fotoğrafları bize vermen lazım. Çünkü artık ne ben Türk’üm ne sen Yunan’sın. Biz aynı evin çocuklarıyız.” der. Köşk Süleymanpaşa Belediyesi tarafından müzeye dönüştürülür. Köşkün müze için seçilmesindeki en büyük etken 150 yıllık ve 1500’den fazla Tekirdağ’ın fotoğrafından oluşan dev bir koleksiyonu olan Dimitrios Mavridis’in bu köşkte yaşamış olmasıdır. Mavridis bu paha biçilmez koleksiyonu Tekirdağ Süleymanpaşa Belediyesi’ne bağışlamıştır.
