Diyarbakır Dicle Üniversitesi (DÜ) Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mehmet Başbağ, fakültelerinde 2011 yılında yaklaşık bin ton sertifikalı tohumluk üretimi gerçekleştirildiğini ve bölge çiftçisinin kullanımına sunulduğunu söyledi.
DÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nde yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda bölge çiftçilerine modern tarım desteği verildiği belirtildi. Yaptıkları araştırmalarla bölgedeki bitki materyallerini topladıklarını ve bunların tür teşhislerini yaparak ümitvar görülenlerin ıslahta kullanılmaya başlandığını belirten Prof. Dr. Mehmet Başbağ, ayrıca bölge koşullarına uygun bitki tür ve çeşitlerinin elde edilmesi için bilimsel araştırmaların yapıldığını söyledi. DÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri
Bölümü’nün 1992 yılında fakültenin kuruluşu ile birlikte eğitim, öğretim ve bilimsel çalışmalara başladığını kaydeden Prof. Dr. Başbağ, bölümde şimdiye kadar yaklaşık 250 lisans ve 40 kadar da yüksek lisans öğrencisi mezun ettiklerini ifade etti. 2 profesör, 8 doçent, 3 yardımcı doçent ve 3 araştırma görevlisi olmak üzere toplam 16 öğretim görevlisi ile çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Prof. Dr. Başbağ, Tarla Bitkileri Bölümü’nde tahıllar, yemeklik tane baklagiller, endüstri bitkileri,
çayır-mera ve yem bitkileri alanlarında yetiştirme teknikleri ve bitki ıslahı konularında bir çok bilimsel araştırma projeleri yürütüldüğünü ve halen çağdaş teknolojinin gerektirdiği araştırmaları yaptıklarını söyledi. Prof. Dr. Mehmet Başbağ, "Bilindiği gibi bölgemiz buğday, arpa, mercimek, Karacadağ çeltiği ve bir çok yem bitkisinin gen merkezidir. Bu konularda da ’Bitkisel gen kaynakları’ projeleri yürütülmüştür. Bu amaçla bölge bitki materyalleri toplanarak, bunların tür teşhisleri yapılmış ve
ümitvar görülenler ıslahata kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca bölge koşullarına uygun bitki tür ve çeşitlerinin elde edilmesi için bölümümüz araştırma alanında ’Çeşit verim ve adaptasyon’ yapılmış ve devam etmektedir" dedi.
ISLAH ÇALIŞMALARINDA TESCİL EDİLEN BİTKİ TÜRLERİ BÖLGE ÇİFTÇİSİNİN KULLANIMINA SUNULDU
Tarla Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mehmet Başbağ, bölgenin ekolojik koşullarına uygun, verimli ve kaliteli çeşitler elde etmek amacıyla yaptıkları ıslah çalışmaları sonucunda 1 mercimek, 1 pamuk ve 6 adet de yem bitkisi çeşidinin tescil ettirilerek bölge çiftçilerinin kullanımına sunulduğunu söyledi. Tescil ettirdikleri bu çeşitlerin, klasik ıslah yöntemleri kullanılarak elde edildiğini belirten Prof. Dr. Başbağ, "Genelde, klasik ıslah yöntemi ile çeşit ıslahı, en az 8-10 yıl sürmektedir. Bu süreç
sonunda istenilen özelliğe sahip çeşitlerin eldesi de her zaman mümkün olmamaktadır. Çünkü ıslah sonucunda elde edilen yeni çeşit adayı, öncelikle aynı türden olan ve bölgede tarımı yapılan diğer standart çeşitlerle verim ve kalite yönünden yarışabilecek düzeyde veya daha üstün olması gerekmektedir. Ancak günümüzde gen teknolojisi hızla ilerlemektedir. İstenilen özelliklere sahip genler biyoteknolojik yöntemlerle diğer türlere kısa sürede aktarılabilmektedir. Bu şekilde modern ıslah yöntemleri ile çeşit
ıslah süresi 2-3 yıla kadar düşürülebilmektedir. Fakültemizde biyoteknolojik yöntemlerle ilgili çalışmalara, ’Doku kültürü’ düzeyinde başlanmış bulunmaktadır. İleride, moleküler tekniklerin yardımıyla çeşit geliştirme çalışmalarımızın daha hızlı yapılması beklenmektedir" diye konuştu.
"ELDE ETTİĞİMİZ ÇEŞİTLERDEN SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİMİ YAPIYORUZ"
Ziraat Fakültesi’nde çeşit geliştirme çalışmalarının yanında elde ettikleri çeşitlerden ’Sertifikalı tohumluk’ üretimi de yapıldığını belirten Prof. Dr. Mehmet Başbağ, bu amaçla GAP idaresince desteklenmiş olan ’GAP bölgesinde sertifikalı tohumluk üretim projesi’ kapsamında 1998 yılından beri bölge çiftçileri için verimli ve kaliteli sertifikalı buğday, arpa, mercimek ve fiğ tohumlukları üretildiğini söyledi. Başbağ, "2011 yılında yaklaşık bin ton sertifikalı tohumluk üretimi gerçekleştirilmiş ve bölge
çiftçisinin kullanımına sunulmuştur. Önümüzdeki yıldan itibaren de yeni tescil ettirdiğimiz başbağ yoncasının sertifikalı tohumluklarını üreterek bölge çiftçimizin kullanımına sunacağız. Bölgede alt yapısını oluşturduğumuz tohumculuk sektörüne istinaden 4 yıl önce Diyarbakır Meslek Yüksek Okulu bünyesinde ’Tohumculuk’ ve ’Organik tarım’ programları açtık. Program öğrencilerine bölümümüz öğretim üyeleri teorik ve uygulamalı olarak dersler vermektedir. İki yıldır tekniker kademede öğrenciler mezun edilmeye
başlanmıştır. Ayrıca bölümümüz 2014 yılında Türkiye’de her 3 yılda bir yapılan tohumculuk kongresine ev sahipliği yapacaktır. Tüm bunların yanında Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, bölgedeki diğer tarımsal kuruluşlarca işbirliği içerisinde çalışmalar yürütmekte ve bölge çiftçilerinin her türlü tarımsal sorunlarına katkı sağlamaya çalışmaktadır" şeklinde konuştu.