KAYSERİ ŞEKER BORÇLARINI 2 YILDA BİTİRECEK

Kayseri Şeker Fabrikası Yönetim Kurulu ve Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Kayyum Heyeti Başkanı Hüseyin Akay, "Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.’nin yeni bir kaos ortamına hiçbir şekilde tahammülü ve bunu kaldırabilecek gücü yoktur. Bu nedenle istikrarlı yapının devam etmesi, fabrikanın geleceği açısından çok önemli" dedi. 11.5 aylık dönemde 110 milyon 405 bin liralık bir iyileşme sağlandığını söyleyen Kayyum Heyeti Başkanı Akay, 2 yıl içerisinde fabrikanın borcunu sıfırlamayı amaçladıklarını kaydetti.
Kayseri Şeker Fabrikası’nda ’yolsuzluk’ iddiasıyla eski başkanın tutuklanmasının ardından mahkeme kararıyla kayyum olarak göreve getirilen Kayseri Şeker Fabrikası Yönetim Kurulu ve Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Kayyum Heyeti Başkanı Hüseyin Akay, 11,5 aylık çalışmalarını değerlendirdi.
Akay, yaygın medyaya verdiği brifing de dünya da ve Türkiye’deki şeker üretimi ve tüketimi, göreve geldiklerinde fabrikanın borcu ve yapılan iyileştirmeler hakkında bilgiler verdi. Akay düzenlediği toplantıdaki sözlerine "Sizlere iş bilmezlik ve talanın Kayseri Şeker Fabrikası macerasını aktaracağım" diyerek başladı.
"DÜNYADA ÜRETİLEN ŞEKERİN YÜZDE 78’İ ŞEKER KAMIŞINDAN YAPILIYOR"
Dünya verilerine göre 2010 yılında üretilen toplam 154 milyon ton şekerin yüzde 78’inin şeker kamışından, yüzde 20’sinin şeker pancarından ve yüzde 2’sinin ise nişasta bazlı tatlandırıcılardan elde edildiğini belirten Akay, "Şeker hammaddesi olarak dünyada 71 ülke şeker kamışını, ülkemizle birlikte toplam 41 ülke de şeker pancarını kullanmaktadır. Dünyada yaklaşık 120 ülkede şeker üretilmektedir. 2009 Ekim ayından 2010 Eylül döneminde beyaz şeker eşdeğeri cinsinden dünyanın en büyük şeker üreticileri 35,7 milyon ton ile Brezilya, 18,7 milyon ton ile Hindistan, 15,6 milyon ton ile Avrupa Birliği, 10,7 milyon ton ile Çin. Dünyada pancardan şeker üreten ülkeler sıralamasında ise Türkiye, AB, ABD ve Rusya’nın ardından dünyanın 4. ülkesi, Avrupanın ise Avrupa’nın 3. ülkesidir, Türkiye’nin dünya pancar şekeri üretimindeki payı, 2010-2011 pazarlama yılı itibariyle yüzde 8’dir" dedi.
"KAYSERİ ŞEKER FABRİKASI TÜRKİYEDE ÜRETİMİN YÜZDE 14’ÜNÜ KARŞILIYOR"
Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. hakkında bilgiler veren Akay, 2012 yılı itibariyle günlük pancar işleme kapasitesinin 25 bin 500 ton a ulaştığını kaydetti. Akay, "Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. 1955 yılında günlük 1800 ton pancar işleme kapasitesi ile kurulmuş olup, 2006 yılında devreye alınan Boğazlıyan Şeker ve Mamulleri Entegre Tesisi ile birlikte 2012 yılı itibariyle günlük pancar işleme kapasitesi, 25 bin 500 ton’a ulaşmıştır. Fabrikamız şu an, 297 bin 200 ton’u A kotası, 11 bin 800 tonu B kotası olmak üzere, Türkiye’de şeker üretiminin yüzde 14 ünü karşılamaktadır. Kayseri Şeker Fabrikası, Boğazlıyan Şeker Fabrikası, Pansu, Panküp, Seramis tesislerimiz haricinde Panpa, Panpet, Pandoğa, Pankent, Güneş Hastanesi’nden oluşan 5 iştiraki ile Türkiye’nin 95. büyük sanayi kuruluşudur. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş., hinterlandındaki 2 milyon 105 bin dekar ekilebilir alanda münavebeli olarak, üreticileri aracılığıyla pancar ekimi gerçekleştirip, yılda 2 milyon 100 bin ton pancar üretmektedir. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş, bünyesinde oluşturduğu 12 Pancar Bölge Müdürlüğü ile 4 il, 29 ilçe ve 261 köyde faaliyet göstermektedir. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş., hinterlandında faaliyet gösteren 80 bin çiftçiden 30 bin’i dönüşümlü olarak pancar ekimi yapmaktadır. Şirket, 3 bin çalışanı, 11 bin 500 çiftçi ailesi sağladığı iş hacmi ve yıllık 700 milyon cirosu ile bölgenin en önemli ekonomik unsurlarından bir tanesidir" diye konuştu.
"FABRİKANIN 650 MİLYON BORCU VARDI"
Kayseri Şeker Fabrikası’nda sorunun kaynağına inerek bilgiler veren Akay, "2010 yılı Kasım ayının son günlerinde Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.’nin yönetim kurulu başkanı, üyeleri ve bazı yöneticileri ile yönetim kurulu başkanının bir kısım yakınlarının, Özel Yetkili Savcılık tarafından verilen talimat ile tutuklanmaları gerçekleştirilmiştir. Bunun üzerine Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kooperatifler Kanunu’nun değişen 90. maddesine istinaden, Kanun’dan doğan yetkisini de kullanarak, Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi’ne "Yönetim Kurulu Görevini yürütmek" üzere görevlendirme yapmıştır. Bu sürece gelinmesi, öncelikle Fabrika’nın 1992 yılında Pancar Ekicileri Kooperatifi’ne devredilmesi ile başlamıştır. Devirden sonraki ilk yıllarda, Türk şeker geleneğinden gelen yöneticilerin elinde faaliyet sürdüren Kayseri Şeker Fabrikası’nda, 2001 yılında yapılan olaylı genel kurulda Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi’nin yönetimine seçilen yöneticiler, Kayseri Şeker Fabrikası’nın da yönetimine kendi kendilerini seçmişlerdir. İşte o tarihten sonra bu yönetim gurubu, bugün ortaya çıkan sorunların oluşmasını, peyderpey sağlamışlardır. 2010 yılı sonuna gelindiğinde ise Kayseri Şeker Fabrikası 650 milyon lira borcu olan, bunun yaklaşık 300 milyon Lirası kısa vadeli banka kredilerinden oluşan, çiftçinin, çalışanların, esnafın, ticari partnerlerinin alacaklarının ödenemez olduğu ve kapanma noktasına gelmiş bir kuruluş haline gelmiştir" dedi.
UÇURUMUN KENARINDA OLAN FABRİKANIN KURTULUŞU YAKIN
Akay, bünyesinde 5 ayrı iştiraki bulunan ve Kayseri ile Boğazlıyan Şeker Fabrikası’nın oluşturduğu katma değer ve istihdam ağı ile birlikte bölgenin adeta lokomotifi olan Kayseri Şeker Fabrikası’nın 12 ay önce eski yöneticilerin görevden alınıp tutuklanması ile uçurumun kıyısına kadar yaklaştığını kaydetti. Süreçten bugüne kadar yeniden koşar adımlar ile zirveye ilerleyen bir şirket olabilmek için büyük mücadele verdiklerini ifade eden Akay, "Bu durumun sağlanması için öncelikle mevcut yönetim boşluğunun doldurulması ardından da piyasanın, tedarikçilerin ve çiftçilerin kaybettiği güvenin yeniden sağlanması gerekiyordu 12 ay önce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi’ne idare heyeti olarak, ardından da mahkeme kararı ile Kayseri Şeker Fabrikası’na Kayyum olarak atanan 5 kişilik heyetimiz bugün, ağır bir sorumluluğun altına girerek şirketin yeni Yönetim Kurulu olarak, çiftçinin kaybettiği huzuru yeniden oluşturmak için gayret göstermektedir" şeklinde konuştu.
11,5 aylık süreçte ilk olarak bankalar ile diyaloga geçilerek kredi temini noktasında görüşmeler yapıldığını, bu konuda da olumlu yaklaşımlar sağlandığını söyleyen Akay, "Kısa vadeli banka borçları yapılandırılmış, 250 milyon Lirası uzun vadeli olmak üzere, 450 milyon Lira banka kredisi kullanılmıştır. Yüksek ıskontolar içeren şeker satış sözleşmeleri uygulamadan kaldırılmış, şeker satış ıskontoları, yüzde 12’lerden, yüzde 3’lere kadar düşürülmüştür. Fiilen çalışmayan, kartla maaş alan kişilerin iş akitleri feshedilmiş, çeşitli merkezlerde açılan bürolar kapatılmıştır. İçerisinde bulunduğumuz zor duruma rağmen, çiftçinin gübre, tohum, motorin, ekim avansı, çapa avansı, sulama avansı, söküm avansı ve pancar bedeli alacakları zamanında ödenmiş, bunlarla birlikte çiftçimize nakliye dahil 300 milyon liralık bir hasılat sağlanmıştır. Bu hasılatın en az yüzde 10’u çeşitli teşvik uygulamaları ile çiftçilere kazandırılmıştır. Personelin birikmiş bütün alacakları ödenmiş, maaşları gününde ödenir hale getirilmiş, esnafın ve ticari partnerlerin alacakları ödenmiş, böylece taraflar ve kamuoyu nezdinde güvenli bir ortam oluşturulmuştur. 2011 Ocak ayında yüzde 25 seviyesinde olan güven endeksinin, Haziran ayında yüzde 83’lere çıktığı yapılan araştırmalar ile tespit edilmiştir. Başarılı bir kampanya dönemi yaşanmış ve sonuçlandırılmış, böylece Kayseri Şeker’in duran çarkları başarıyla ve olumsuzluk yaşanmadan döndürülmüştür" dedi.
15 Ocak 2011 tarihi ile 31 Aralık 2011 tarihleri arasındaki 11.5 aylık dönemde farklar göz önüne alındığında 110 milyon 405 bin 885 liralık bir iyileşme sağlandığını söyleyen Akay, "Akaryakıt, seyahat, telefon, sponsorluk, bağış ve yardımlar, reklam giderleri, yönetim ve denetim kurulu giderleri ve yemek giderleri toplamı bir önceki yıl 16 milyon 502 bin TL iken, yeni dönemde 6 milyon 907 bin TL olarak gerçekleşmiş, yüzde 58’lik bir oranla, bir önceki yıla göre 9 milyon 594 bin TL’lik bir iyileşme sağlanmıştır. Ayrıca faiz giderlerinde de 19 milyon 130 bin lira indirim sağlanmıştır" ifadelerini kullandı.
"1 YILDA İSTİKRARLI YÖNETİM ANLAYIŞI OLUŞTU"
1 yıllık bu süre içerisinde Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.’de istikrarlı ve güvenli bir yönetim anlayışının oluştuğunu belirten Akay, "Yapılan icraatlar sonucunda çiftçi, personel, ticari partnerler ve kamuoyu nezdinde, güvenli bir ortam oluşturulmuştur. Personel giderlerinde, toplu sözleşme ve ücret zammı uygulanmasına rağmen büyük oranda tasarruf sağlanmıştır. Bekleyen sorunların çözümü için tüm bu olumlu gelişmelere rağmen sorunların tamamı çözülmüş değildir. Özellikle yapılan tüm iyileştirmelere rağmen önemli bir borç faktörü devam etmektedir. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.’nin yeni bir kaos ortamına hiçbir şekilde tahammülü ve bunu kaldırabilecek gücü yoktur. Bu nedenle istikrarlı yapının devam etmesini, fabrikanın geleceği açısından çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Görevde olduğumuz günden bugüne kadar şeker satıyoruz. Bugüne kadar burada fabrikada şeker satan olmamış. Hep gelip şekeri satın almışlar" dedi.
AKAY, TARTIŞMALARA SON NOKTAYI KOYDU
Şeker fabrikasında gidişatın her geçen gün iyiye gittiğini kaydeden Akay Nisan ayından sonra yapılabilecek her türlü şeker fabrikası özelleştirmesine talip olabileceklerini söyledi.
Kayyum heyetinin görev süresinin 1 yıl olduğu yönündeki tartışmalar hakkındaki soruyu yanıtlayan Akay, "Görevlendirme yapan mahkemenin görevlendirmesi ’Sağlıklı bir şekilde seçim yapılıncaya kadar’ şeklindedir. Bizde sorumluluk anlayışımız gereği, güçlü bir yapıya kavuşuncaya dek, bu görevi sürdürme yönünde irade ortaya koymaya devam edeceğiz" diye konuştu.
GÖREV SÜRESİ VE ADAYLIK
Akay, kayyum heyetinin görev süresinin dolmasının ardından başkan adayı olup olmayacağı yönündeki soruya ise, "Biz yaptığımız görevlerde süreyi hiç dikkate almadık. Ne kadar görev yaparsak bu süre içerisinde en iyisini, en doğrusunu, en faydalısını yapmaktı hedefimiz. Şuan biz sorumluluğun yükünü bilerek başladığımız görevi layıkıyla tamamlamak ilk arzumuz. Ancak ileride neler yaşanır şuan bir şey söylemek doğru değil. Aday olup olmayacağımızı bugünden değil zamanı gelince değerlendirmek gerektiği kanaatindeyiz" yanıtını verdi.
Akay, konu ile ilgili son olarak göreve geldiklerinde Kayseri Şeker Fabrikası’nın kasasında ve bankadaki hesabında toplam 210 TL paralarının olduğunu söyledi.
KAYSERİ ŞEKER FABRİKASININ HEDEFLERİ
Kayseri Şeker Fabrikası 2009 yılı verilerine göre Türkiye’nin 58. büyük kuruluşu iken, 2010 yılı itibariyle 95. sıraya gerilediğini anımsatan Akay, "Şeytan taşlamaktan tavaf yapmaya fırsat bulamadık" dedi.
Akay, "Halbuki emsali konumunda bulunan Konya Şeker Fabrikası, bu değerlendirmede 2010 yılı itibariyle Türkiye’nin 34. sırasında yer almaktadır. Kayseri Şeker Fabrikası’nın, en hızlı şekilde bu pozisyona getirilmesi hedeflenmektedir. Bir kampanya döneminde 400 bin ton/yıl şeker üretebilecek bir fabrikanın bunu 300 bin ton/yıl seviyesinde gerçekleştirmesi önemli bir eksikliktir. Bu eksikliğin sebebi olan kota sorununun giderilebilmesi ve üstte bahsettiğimiz hedeflere ulaşabilmek için gerekli olan tüm çalışmalar ve girişimler yapılmaktadır. Bunun yanında, üretim kapasitelerin arttırılması konusunda da çalışma ve yatırım yapılmasına ihtiyaç vardır. Çünkü Avrupa’daki şeker fabrikaları, fabrika başına 18-20 bin ton/gün pancar işleme kapasitesine erişmiş durumdadırlar. Ayrıca Türkiye’de Türk Şeker Kurumu’na ait fabrikaları özelleştirme kapsamına girmiştir. Şirketin geleceği açısından özelleştirilecek fabrika guruplarından bir tanesine talip olunması ve bünyeye katılmasına ihtiyaç vardır. Bütün bunlardan amaç, Türk çiftçisinin gelir standartlarının yükseltilmesi, bu faaliyetten elde edilecek gelir ile insanca yaşayacağı bir refah seviyesine ulaşması ve hepsinden önemlisi bu topraklara sahipliliğinin devamının sağlanmasıdır" ifadelerini kullandı.