GENEL - 13 Temmuz 2019 Cumartesi 12:09

(Özel) 113 yıllık kömür yükleme iskelesi tarihe ışık tutuyor

A
A
A
(Özel) 113 yıllık kömür yükleme iskelesi tarihe ışık tutuyor

190 yıl önce kömürün bulunması ile birlikte endüstri kenti unvanını alan Zonguldak’ta, yerin metrelerce altından çıkan kömürün seri bir şekilde gemilere yüklenilmesi için 113 yıl önce kurulan yükleme iskelesi adeta kentin tarihine ışık tutuyor.

190 yıl önce kömürün bulunması ile birlikte endüstri kenti unvanını alan Zonguldak’ta, yerin metrelerce altından çıkan kömürün seri bir şekilde gemilere yüklenilmesi için 113 yıl önce kurulan yükleme iskelesi adeta kentin tarihine ışık tutuyor. Kentin önemli simgelerinden birisi olan iskelenin tarihine uygun şekilde projelendirilerek turizme katkı sağlaması bekleniyor.


Uzun Mehmet’in 1829 yılında Zonguldak’ta taşkömürünü bulmasıyla birlikte başlayan kömür üretimi günümüze kadar devam etti. 5 bini aşkın maden şehidinin verildiği kent, 190 yıldır endüstri kenti unvanını elinde bulunduruyor. İngiliz ve Fransız şirketlerinin de yerin metrelerce altında ’Karaelmas’ olarak bilinen taşkömürünü çıkartmasıyla birlikte kent limanında yıllardır kömür hareketliliği yaşandı.


Maden ocaklarından çıkartılan kömür, kent merkezine kurulan demiryolu ile limana ulaştırıldı. Buradan da gemilere yüklendi. İlk etapta kısıtlı miktarda kömür yüklemesi yapılabilirken, kömür ihtiyacının artmasıyla birlikte seri yüklemenin yapılabildiği yükleme iskelenin inşası tamamlandı.


Limana kurulan iskele uzun yıllar limana gelen kömürlerin seri bir şekilde gemilere yüklenmesi işlevini yerine getirdi. Sonraki süreçlerde teknolojinin gelişmesi ile birlikte iskele kullanım dışı bırakıldı.



Koruma altına alındı


İskele, TTK tarafından yapılan başvurunun ardından taşınmaz kültür varlıkları listesine alınarak koruma altına alındı. Yapı, 2009 yılında taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edildi. İskele, Liman Caddesi’ni gezen ziyaretçilerin ilgisini görüyor. İstanbul’da bulunan Kız Kulesi’ne benzetilen yapının tarihine uygun olarak projelendirilerek daha çok turizme katkı sağlaması bekleniyor.


113 yıllık yapının tarihçesini İHA’ya anlatan tarihçi ve maden mühendisi Ekrem Murat Zaman, şöyle dedi:


"Kömürün üretilmesi kadar depolanması, taşınması yani ulaştırılması ve yüklenmesi de önemli. Bu bir yükleme sistemi. Hep tarihi özelliklerini koruyabilen kentlere büyük kentler, tarihi kentler denir. Burada bir tarih var. 1851 yılında İngilizler tarafından ilk yatırımlar yapılıyor ama Fransızlar 1896’dan sonra geliş nedenleri bu gördüğünüz limanı şu mendirek kısmını yapmak. Yani kömürün naklinden söz ettik ya taşımayı sağlamak. Ocaklardan üretilen kömürü harmanlarda stoklayıp, o kömürü yükleme istasyonlarından yükleyerek ki o zaman sadece deniz yolu ile yüklemek söz konusu. 1906 yılında gördüğünüz seri yükleme sistemini yaptılar. Ki onunla bile açıkta yüklenme, koylarda yüklenme, hepsinin denizden yüklenme kapasitesi 800 tondu. Günlük yükleme kapasitesi 800 tondu. Türkiye’nin bugün geldiği noktaya gelmesini sağlayan Türkiye’nin ekonomik enerjisidir benim gözümde Zonguldak. O nedenle bu yapılar önem kazanıyor. Yani Zonguldak’ta liman var, o beş ayaklı köprüsü olan Fevkani köprüsü, bu tesisler o nedenle önem kazanıyor. Bu nedenle bunlar koruması gereken yapılar. Bu iskele koruma altında. Koruma yasası var. 2009 yılında 1190 sayılı koruma yasası ile korunmuş. Tek başına koruma kararları da yetmiyor. Korumak tek başına anlam ifade etmiyor. Zaman içerisinde koruma kararlarına rağmen de yapılar yıkılıyor. Ama kafalarda kent korunması esasında doğru kavram. Bu korunması gereken yapıların başında benim görüşüme göre bu liman gelir. Beş ayaklı kesintisiz şehir trafiğini sağlayan, demir yolu naklini sağlayan Zonguldak’ın göbeğinde, Zonguldak’ın planını oluşturan köprü gelir. Bu gördüğünüz yapı gelir. Bu yapının ve liman gibi tesislerin korunması Zonguldak’ın geleceğini aydınlık hale getirecektir. Bunların yıkılması Zonguldak’ın özelliklerini, endüstri kenti olma niteliklerini ortadan kaldıracaktır. Burada yapılmış bir kaç proje var. Tabi ki bu yükleme sistemi aslına uygun olmasa bile bir yükleme olarak en azından tanımlama yapılabilmesi, tanıtılması gerekiyor."



Yük gemilerinin ardından Denizgülü’ne ev sahipliği yaptı


Uzun yıllar yük gemilerine kömür yüklenen iskele, İstanbul şehir hatları işletmesinin hurdaya çıkardığı Büyükada vapuruna ev sahipliği yaptı. Yüzer lokantaya dönüştürülen vapura Denizgülü ismi verildi. Bir süre sonra çayevine dönüştürülen vapur, yaşı ilerlediği için söküldü. Bir dönem aslına uygun olarak restorasyon çalışması yapılan şarjöman (yükleme iskelesi) kentin simgesi olarak ayakta durma başarısını sürdürüyor.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Şırnak Şırnak’ta Millet Kıraathanesi törenle hizmete açıldı Şırnak Belediyesi ve Toplu Konut İdaresi (TOKİ) işbirliğinde Şırnak Millet Kıraathanesi görkemli bir tören ile açılışı gerçekleştirildi. Millet Kıraathanesi’nin açılışında konuşan AK Parti Şırnak Belediye Başkanı ve adayı Mehmet Yarka, burayı Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ile birlikte yaptıklarını belirterek, seçimlere 3 gün kala hizmete açtıklarını söyledi. Hem mimarisi hem de dış cephe boyası ile Amerika Birleşik Devlet’lerinde bulunan Beyaz Saray’ı andıran Şırnak Millet Kıraathanesi’nin vatandaşlardan tam not aldığını ifade eden Başkan Yarka, “Gençlere bundan sonraki zamanlar için projelerimiz olacak. Bu binada sadece Dengbejevi yok. Yan tarafımızda gençlerimiz için dijital gençlik merkezi yapıyoruz. Arkadaşlar, söz verdik sizlere. Şırnak gençliğini teknolojinin gerisinde bırakmayacağız. Batıdaki şehirler gibi Şırnak gençliğine de her dalda Allah’ın izni ile hizmetleri sunmaya devam edeceğiz" dedi. Üst katta okuma salonları olduğunu aktaran Başkan Yarka, "Çocuklarımızın zihin açıklığı için her türlü kitaplar mevcut. Çocuklarımız buraya gelip hem dinlenecekler, hem çaylarını içecekler, hem kitap okuyacaklar hem de ders yapacakları. Ayrıca bir katı da Şırnak Belediye Başkanı’nın çok değerli Şırnaklı hemşerilerini o mekanda haftanın bazı günlerinde misafir edecektir. Hizmetlerimiz Millet Kıraathanesi ile bitmiyor. Allah nasip ederse haziran ayında da bu bölgenin en güzel Millet Bahçesini de açacağız. Yetmeyecek ve daha fazlasını yapacağız. Şırnak Mesleki Akademiyi açacağız ve yine gençlerimiz için spor tesislerinin barındırdığı her türlü sportif faaliyetlerin olduğu kompleksi yapacağız” dedi Açılış törenine, Şırnak Milletvekili Aslan Tatar, Şırnak Belediye Başkanı Mehmet Yarka, AK Parti Şırnak İl Yönetimi ve çok sayıda davetli katıldı.
Muğla CHP Genel Başkanı Özel, Marmaris’te vatandaşlarla buluştu CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Muğla’nın Marmaris ilçesinde düzenlenen mitinge katıldı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Muğla’nın Marmaris ilçesinde düzenlenen mitingde vatandaşlara seslendi. Özel, "Ayaklarımda derman yokken, dizimin bütün gücüyle koştum geldim, hasta yatağından kalktım geldim. Şimdi hepinizin şöyle bir görevi var. Pazar günü oy kullanmaya kadar bütün komşularınıza, esnafsınız müşterinize, öğretmenseniz okuttuğunuz öğrenciye, sanayide iseniz aracını tamir ettiğiniz müşteriye, alışveriş yaptığınızı esnafa, tarla komşunuza, ev komşunuza, geçmişteki asker arkadaşına mümkünse tek tek ulaşarak şunu anlatacağız. Eğer CHP dışında başka bir partiye, Acar Ünlü dışında başka bir adaya oy verirseniz AK Parti kazanacak. Ama Acar Ünlü’ye oy verirseniz sadece CHP kazanmayacak. İyi Partililerde kazanacak, demokratlarda kazanacak, Marmaris kazanacak, Atatürkçülerde kalacak bunu anlatmamız lazım. Bakın CHP dışında atılan her oy hangi partiye atılırsa açılsın pazar günü AK Parti’ye atılmış demektir" dedi. "Bir ilde bir ilçede turizm olacaksa bunu Turizm Bakanlığı yapacak" Özel, emeklilere de seslenerek, emekli maaşlarının enflasyon karşısında çok eridiğini belirtti. Ülkenin her yerindeki en güzel projeleri Marmaris’e getireceklerini belirten Özel, "Acar Ünlü’nün sağ omzuna Mansur Yavaş’ın eli, sol omzuna Ekrem İmamoğlu’nun eli konacaktır söz veriyoruz. Pazar günü Acar Ünlü gibi pırıl pırıl bir genci göreve getirip onlara kendimize emanet edeceğiz. Marmaris üzerindeki bütün hesapları bozmanın da bir tek yolu var ve Marmaris’e kendin namusu gibi koruyacak Marmaris için tüm gücü ile çalışacak" diye konuştu. “Marmaris Yat limanı Marmaris Belediyesi tarafından yönetilecek” CHP Muğla Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Ahmet Aras ise, "İmkanlarımızı birleştireceğiz. Acar başkan neyse ben de oyum. Ayrı yok gayrı yok, bütün yetkilerimi kendisiyle paylaşacağım. Buradan huzurunuzda söz veriyorum. Öncelikle şu liman meselesini bir ortadan kaldıralım. Limanı ayırıyoruz, ayrı bir şirket kuracağız. Yolcu gemileri gelmiyor bir sıkıntı var. Şirketle görüşeceğim. Dünyada kruvaziyer limanı işletenleri de Marmaris’e seçimden hemen sonra getiriyorum. Kapalı çarşının sıkıntısı olan yağmur suyu ve yukarıdan gelen o sıkıntısını da oluklarını hemen sonra beraber çözeceğiz. Bunun dışında alt yapı sorununu da çözeceğiz. Ondan sonra Selimiye, Turgut, Hisarönü buraların kanalizasyonunu da önümüzdeki dönemde yapacağız. Şu anda biliyorsunuz zaten Bozburun’a doğru bir su projesi başladı. Susuz olan köylerimize su gidiyor. O atık suyu da yönetmek için acilen atık su arıtma tesislerine bölgeye kazandırmamız lazım. Marmaris benim Marmaris’im 13 tane ilçem var her biri benim evladım gibi olacak" diyerek asli görevlerini yapacağını ve bunların namus borcu olduğunu ifade etti. Mitingin ardından sanatçı Onur Akın sahneye çıkarak konser verdi. Marmaris 19 Mayıs Meydanı’nda düzenlenen mitinge Muğla Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Ahmet Aras, CHP Muğla İl Başkanı Zekican Balcı, CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökçe Gökçen, CHP Ankara Milletvekili Umut Akdoğan, CHP Muğla Milletvekilleri Cumhur Uzun, Gizem Özcan, Süreyya Öneş, Muğla Belediye Başkanı Osman Gürün, Marmaris Belediye Başkanı Mehmet Oktay, Marmaris Belediye Başkan Adayı Acar Ünlü ve diğer ilçe belediye başkan adayları ile partililer katıldı.