Batman’da bazı dilenciler, her gün kentin çeşitli noktalarına araçla bırakıldıktan bir süre sonra yine araçla toplanıyor. Kentte dilenmeyi meslek haline getirdiği ve çete olabileceği düşünülen şahısların peşine düşen İhlas Haber Ajansı (İHA), dilenen bazı şahısların araçla alınmalarını anbean görüntüledi. Özellikle trafik ışıklarında her durduklarında karşılarına çıkan dilencilerden bıktıklarını belirten vatandaşlar, yetkilileri göreve çağırdı.
Batman’da dilenen şahısların sayısının her geçen arttığı gözlenirken, kente adeta dadanan dilencilerden bazılarının, çeşitli noktalara araçlarla bırakılıp, belli bir süre dilendikten sonra, yine araçlarla alınmaları dikkat çekti. Söz konusu durum akıllara şahısların dilenciliği meslek edindiği ve çete oldukları düşüncelerini getirdi. Dilencilerin peşine düşen İHA, şahısların getirildikleri trafik ışıklarında, vatandaşların duygularını suistimal edip dilendikten sonra kendilerini almaya gelen araca binerek bölgeden uzaklaşmalarını anbean görüntüledi. Görüntülerde, şahısların profesyonel tavırları da dikkatlerden kaçmadı. Vatandaşlar, kendilerini bıktıran dilencilere yönelik çalışma yapılması için yetkililere seslendi. İlahiyatçı ve hukukçular da dilenmeye ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
“Vatandaşları rahatsız ediyorlar”
Vatandaş Mahsun Kartal, dilencilerin haksız kazanç elde ettiklerini belirterek, yetkililerin gerekeni yapmasını istedi. Dilencilerin tüm vatandaşları rahatsız ettiğini anlatan Kartal, yardım etmeyi seven bir millet olduklarını ancak bunun kullanılarak haksız kazanç elde edilmesini istemediklerini vurguladı.
“Kimin ihtiyacının olduğunu bilmiyoruz”
Songül Algan adlı vatandaş, dilencilerden çok rahatsız olduğunu belirterek, her durduğu trafik ışığında önlerinin kesildiğini, kendilerinden para istendiğini ve vermediklerinde kötü sözlere maruz kaldıklarını dile getirdi. Şahısların dilenmeyi meslek haline getirdiğini ifade eden Algan, kimin ihtiyacının olup olmadığını artık bilmediklerini vurguladı.
“Artık dilencilere para vermekten bıktım”
Dilencilerden bezdiğini anlatan Yusuf Bulut, evden çarşıya gidene kadar günde 10 dilenciyle karşılaştığını, artık para vermekten bıktığını aktardı.
“Gerçek ihtiyaç sahipleri dilenmezler”
Dilenciliğin İslam dinindeki durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan BTÜ İslami İlimler Anabilim Dalı Başkanı Dr. Davut Okçu ise, bu durumun İslam’da yasaklanan bir fiil olduğuna işaret etti. Kur’an-ı Kerim’de ve Hadis-i Şerifler’in Müslümanlara sosyal hayatla ilgili pek çok fiil önerdiğine dikkat çeken Okçu, “Kurban kesin, oruç tutun, sadaka verin, zekat verin deniyor. Bütün bunlar sosyal hayatı düzenlemeye yönelik ibadetler ve eylemlerdir. Buna rağmen toplumda ihtiyacı olan insanlar çıkabiliyor. Kur’an-ı Kerim bunlara da işaret ediyor. ‘Gerçek ihtiyaç sahipleri istemezler, dilenmezler. Siz Müslümanlar olarak onları bulup onların ihtiyacını gidermek durumundasınız’ diye bir ayet vardır. Peygamber Efendimiz dilenciliğe hiç sıcak bakmamıştır. Kendisine, ‘Ben açım’ diyen delikanlıya bir ip veriyor, ‘Git dağdan odun topla, pazar da sat geçimini öyle temin et’ demiştir” dedi.
“Dilencilik psikolojik bir hastalıktır”
Sağlıklı insanların dilenme hakkına sahip olmadığını vurgulayan Okçu, “Dilencilik bir yönüyle psikolojik bir hastalıktır. Çünkü dilenen insanların gözü sürekli dışarda olur, çalışmaya yeltenmez ve sürekli bedavadan geçinmeye alışmışlardır. Çocuk yaşlarda dilenciliği öğretmeleri çocuğun geleceğini karartır. İslam dini dilenmeyi hiç hoş karşılamamıştır. Buna rağmen dileniyorsa bunlara sert bir tepki vermekte doğru değildir. Kur’an-ı Kerim’de, ‘Dilencileri azarlamayın’ diye bir ayeti kerime vardır. Biri karşımıza geçip, ‘Allah rızası için bana bir şeyler ver’ derse onu azarlamak gibi bir hakkımız da yoktur. Sözle güzel bir şekilde baştan salma hakkına sahip olabiliriz” diye konuştu.
“Dilenmek değil, dilendirmek suç”
Avukat Nesrin Bilge ise, TCK’nın 229’uncu maddesinde, çocukların, fiziksel veya zihinsel engellilerin dilencilikte araç olarak kullanılmasının, suç olarak tanımlandığını anlatarak, şunları kaydetti:
“Araç olarak kullanan kişilerin, kan kısmı olan kişilerden üçüncü dereceye kadar olan kişilerin daha fazla cezalandırılma durumu söz konusudur. Örgütsel çapta yaptırılması cezası biraz daha arttırılmaktadır. Dilencilik, TCK‘da bu şekilde değerlendirilmiş olmakla beraber, kişinin kendisinin bizzat gidip sokakta dileniyor olması bir suç değildir. Ancak birilerinin kullanarak dilendiriciliğe zorlaması bir suç ifade etmektedir.”
“Kabahatler Kanununda para cezası var”
Dilenciliğin Kabahatler Kanunu 33’üncü maddesinde de para cezasına çarptırılma şeklinde değerlendirildiğini vurgulayan Bilge, şu ifadelerde bulundu:
“Ceza yıldan yıla değişiyor. 2017’de 109 lira olan para cezası, 2018 yılında 124 lira. Dilenen kişinin bizzat gidip başka bir şahıstan para istemesi suç değildir. Ancak Kabahatler Kanunu çerçevesinde değerlendirildiğini de bir para cezasına mahkumiyeti söz konusudur. Niye suç değildir. Çünkü fiilin ve kastın aynı anda bir şeye yönelmesi şeklinde değerlendirilmiştir. Sokakta bir dilencinin herhangi bir kişiden para istiyor olması, karşıdaki kişinin de kabulüne bağlı olduğu için bir suç teşkil etmiyor. Özgür iradeyle para verilme söz konusudur.”
