GÜNDEM - 18 Nisan 2024 Perşembe 10:06

Dağlarda çiriş otu bereketi

A
A
A
Dağlarda çiriş otu bereketi

Doğu Anadolu Bölgesi’nde ve Erzurum’da bugünlerde çarşı pazarda sıkça görülen "çiriş otu" dağlarda yaban hayvanlarının da ilgisini çekiyor.


Bahar ayları ile birlikte Erzurum’un yüksek kesimlerinde ortaya çıkan çiriş otu vatandaşlar tarafından toplanmaya başlandı. Kendini doğaya veren ve İspir ilçesinde yaşayan Bülent Erkan, yaptığı gözlemlerde yaban keçilerinin de çirişi yediğini ifade etti. Dağlarda doğal olarak yetişen cirişten bir çok yemek yapıldığını anlatan Bülent Erkan, “kiriş gulik turşusu”nun ise vazgeçilmez bir lezzet olduğunu söyledi.



Halk tarafından tedavi için de kullanılıyor


İnsanlar yüzyıllardır yaşamın neredeyse her alanında bitkilerden faydalanıyor. Bazı bitkiler tıbbi faydaları sebebiyle sağlık alanında kullanılırken bazı bitkiler besin bazıları ise boya ya da süs bitkileri olarak kullanılıyor. Çiriş otu da bu bitkilerden bir tanesi. Latincede asphodelus aestivus l. olarak bilinen ve zambakgiller familyasına ait olan çiriş otu, çoğu bölgede güllük, dağ pırasası, kirkiş otu, sarı zambak, yabani pırasa ve yeling otu olarak biliniyor. Toplumun büyük bir kısmı bazı hastalıkların tedavisinde tıbbi bitkilere başvuruyor. Bitkisel tedavi yöntemlerinin yan etkilerinin olmadığı ya da daha az olduğu düşünülmesi buna büyük bir etken olarak gösteriliyor. Çiriş otu da bölgede halkın tercih edilen bitkilerin başında yer alıyor.



Cirişten birçok yemek yapılıyor


Meryem Badayman, Ekin Dinçel ve Ayla Ünver Alçay tarafından yapılan bir araştırmada çirişin; yabani bir ot olup yenilebilmesinin yanında vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri ile vücudu besleyen özelliğe sahip olması sebebiyle yaygın olarak tüketildiği belirtildi. Çiriş otu, Afrika, Arap ülkeleri, Türkiye, Mısır ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde görülen bir bitki türü. Türkiye’de Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişiyor. Çiriş otu genel olarak zararsız ve faydaları ile ön planda olan bir bitki olarak biliniyor. Bunun yanında çirişin yaprakları henüz tazeyken de yenilebiliyor. Ayrıca çirişten çorba ve birçok yemek de yapılıyor. Haşlandıktan sonra yumurta ile kavrulması ya da peynirle de karıştırılarak yufka ekmek içinde yeniliyor. Ayrıca kaşila diye adlandırılan bir yemeği de yapılıyor. Sevilen yemeklerden biri olan kaşila, çirişin kaynatılıp içerisine bulgur katılarak katılaşıncaya kadar pişirilmesiyle yapılıyor. Katılaştıktan sonra içi çukurlaştırılarak yağ dökülüp ve servis edilip yeniliyor.



Dağlarda çiriş otu bereketi

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Kütahya Gediz’de elektrik akımına kapılan 3 büyükbaş hayvan telef oldu Kütahya’nın Gediz ilçesine bağlı Yeşilçay köyünde yaşayan çiftçinin yetiştirdiği yaklaşık 450 bin TL değerinde 3 büyükbaş inek, elektrik çarpması sonucu telef oldu. Yeşilçay köyünde ikamet eden çiftçi Abdullah Türker’in bakımında olan açık beside dün akşam çıkan şiddetli yağmur ve rüzgarın etkisiyle ağaç dallarının elektrik tellerine zarar vermesi sonucunda elektrik akımına kapılan 4 hayvandan 3’ü yaşamını yitirdi. 35 büyükbaş, 16 küçükbaş, 10 tavuk, bir horoz ve 2 köpekten oluşan çiftlikte hayvan besiciliği yapan Türker, “Sabaha karşı 04.00 sularında çiftliğin yanında ki evimden çıkan gürültülü sesler ile uyanıp hızla hayvanların yanına gittim. Dün gece yağmurla gelen rüzgârın etkisiyle ağaçların dalları elektrik direğine ve tellerine takılarak şiddetli bir akım oluşturdu. 4 ineğe elektrik çarptı. Kalan hayvanları o alandan uzaklaştırdım. Anında müdahale ederek 4 inekten sadece birini kurtarabildik. 186’yı arayarak TEDAŞ’a arıza bildirimi yaptım. Sabah 08.30’da arıza servisi köyün elektriğini keserek gerekli onarımı tamamladı. Hiçbir hastalığı olmayan hayvanları köpekler yiyebilsin diye Emet ve Gediz belediyesini arayarak götürmelerini rica ettim. Henüz hayvan barınağının kullanıma başlamadığı bilgisini verdiler. Bu sebeple akrabalarımın yardımı ile ölen hayvanları uygun yerlere gömdük. 25 yıldır bu mesleği yaparak geçiniyoruz. 20 yıldır çalıştığım bu beside ilk kez böyle bir şey ile karşılaşıyorum. Eşimle beraber yetiştirdiğimiz, bağ kurduğumuz hayvanları kaybetmek özellikle kurban bayramı öncesi bizi çok üzdü. Şüphesiz ki her şey Allah’tan. Bizde bundan sonra önlemimizi alıp oluşabilecek tehlikelere karşı çiftliği daha güvenli hale getireceğiz” dedi.
Kütahya Türkiye Yüzyılı maarif modeli “Köklerden Geleceğe1 tanıtım toplantısı Kütahya’nın Gediz ilçesinde yeni eğitim müfredat tanıtım toplantısı yapıldı. Gediz İlçe Millî Eğitim Müdürü Mahmut Bahadur başkanlığında, Şube Müdürleri Yusuf Dağ, Murat İçel, Yaşar Kandemir ve ilçedeki tüm okul ve kurum müdürlerinin katılımıyla, Milli Eğitim Müdürlüğü toplantı salonunda “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” ve yeni eğitim müfredat programının tanıtım toplantısı yapıldı. Toplantıda İlçe Milli Eğitim Müdürü Mahmut Bahadur, Türkiye Yüzyılı Maarif Modelinde becerilerin gelişimi; zihinsel, sosyal-duygusal, fiziksel ve ahlaki boyutları içeren bütüncül bir yapıda ele alınmaktadır dedi. Bahadur, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli; öğrenci profili, beceriler çerçevesi, erdem-değer-eylem modeli, sistem okuryazarlığı, alana ait bilgi kümeleri bileşenlerinden oluşan bütüncül bir modeldir. Bu yapı kapsamında, karmaşık ve soyut fikirleri eyleme dönüştürme sürecinde, ortaya çıkan mefhume beceriler ile bu becerilerin derse özgü bilgi ve becerileri içeren yapılarını temsil eden, alan becerileri ilgili derse ait alan bilgisi ve bu alana ait bilgi kümelerini temsil eden içerik çerçevesi ile bütünleşerek öğrencilerin edinmesi beklenen öğrenme çıktılarını oluşturmaktadır” dedi. Bahadur, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli; sadece son bir yılın değil, on yıllık uzun soluklu bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Yeni müfredat, gelecek eğitim öğretim yılından itibaren okul öncesi, ilkokul birinci sınıf, ortaokul beşinci sınıf ve lise dokuzuncu sınıflarda kademeli şekilde uygulanmaya başlanacaktır” ifadelerini kullandı.