Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, bugün Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya geldi. İki liderle görüşme gerçekleştiren AB Konseyi Başkanı Charles Michel, basın toplantısı düzenleyerek açıklamalarda bulundu. Her iki liderin barış sürecine olan bağlılığına vurgu yapan Michel, "Cumhurbaşkanı Aliyev ve Başbakan Paşinyan ile 6. görüşmemizi yeni bitirdik. Toplantımız, Ermeni ve Azeri liderlerin katıldığı yoğun ve verimli üst düzey toplantılar dizisinin sonuncusuydu. Başbakan yardımcıları ve dışişleri bakanları Mayıs başından beri Brüksel'de, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki müzakerelerin en kapsamlı zafer aşamalarından birini yaşıyoruz. Bu liderleri güçlü bağlılıklarından dolayı takdir ediyorum. Barış sürecine olan güçlü bağlılığından dolayı liderleri takdir ediyorum. Normalleşme yolunda kararlı ve geri dönülmez bir ilerleme sağlamak için daha fazla konuşmak için adımlar oluşturmalıyız. Toplantımız, sahada tansiyonun endişe verici bir şekilde artması bağlamında gerçekleşmiş olsa da, siyasi tartışmalarda ve çabalarda önemli bir ivme görüyorum" ifadelerini kullandı.
"Egemenlik ve toprak bütünlüğü ele alındı"
Görüşmede ele alınan konular hakkında konuşan Michel, "Gündemdeki bütün konular arasında Ermeni ve Azerbaycan için egemenlik ve toprak bütünlüğünü tartıştık. Ermeni ve Azerbaycan liderleri, diğer ülkelere, toprak bütünlüğüne ve egemenliğine olan saygılarını bir kez daha tam olarak teyit ettiler. Anlaşmaya göre Ermeni toprakları 29 bin 980 kilometrekare ve Azerbaycan'ın 86 bin 600 kilometrekaresini kapsıyor. İkincisi, her iki lider için de sınırlama olduğunu teyit ettik. Sınırlandırma için siyasi bir çerçeve olarak 1991 Alma Atı Deklarasyonu'na kesin bağlılığı teyit ettik ve iki sınır komisyonunun 12 Temmuz'daki toplantısını, bu komisyonların statüsü konusunda ileri düzeydeki çalışmalarını memnuniyetle karşılıyorum. Sınırlamanın esasına ilişkin tartışmaları konusunda bu çok önemlidir. Liderler komisyonların çalışmalarını yoğunlaştırma ve hızlandırma konusunda anlaştılar" dedi. Bölgede ulaşım bağlantıları konusunun da ele alındığını söyleyen Michel, "Bölgedeki bağlantılar açısından egemenlik, yetki ve mütekabiliyet ilkelerine saygı duyacak şekilde gelecekteki ulaşım düzenlemelerinin yöntemlerini tartıştık, demiryolu bağlantısının inşası yapılmalıdır. AB mali katkı sağlamaya hazır olacaktır. Bazı ayrıntıların hala açıklığa kavuşturulması gerekiyor, ancak bu konudaki pozisyonlar artık yaklaşıyor ve seçenekler aktif olarak araştırılıyor" ifadelerini kullandı.
"Mevcut durum kimsenin çıkarına değil"
İnsani yardım malzemelerinin bölgeye ulaştırılmasının önemli olduğunu belirten Michel, Laçin koridoru konusunun da konuşulduğunu söyledi. Michel, "Karabağ, Ermeni nüfusunun durumunu ve Laçin koridoru etrafındaki durumu tartıştık. Mevcut durum açıkça sürdürülebilir değildir ve kimsenin çıkarına değildir. Durumu normale döndürmeye yardımcı olacak olası somut adımları da tartıştık. Seçim yolunun açılması gerektiğini vurguladım. Ayrıca Azerbaycan'ın eşit şekilde sağlamaya istekli olduğunu da not ettim. Yapılan insani malzeme tedariklerini her iki seçeneği de önemli görüyoruz ve nüfusun ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamak için her iki taraftan da insani yardımların yapılmasını teşvik ediyorum" dedi. Güvenlik konusuna değinildiğini açıklayan Michel, "Sahadaki halkın her şeyden önce hakları ve güvenliği konusunda güvenceye ihtiyacı var ve bu bağlamda AB'nin Bakü ile eski Dağlık Karabağ Özerk bölgesinde yaşayan Ermenilerin temsilcileri arasında doğrudan diyaloğu teşvik ettiği ifade ediliyor. Bu diyalog, dahil olan herkes için çok ihtiyaç duyulan karları sağlamalıdır" dedi. Michel, "Tutuklular ve liderlerin meselelerini tartıştık. Liderler yanlışlıkla diğer tarafa geçen askerlerin serbest bırakılmasının kolaylaştırılacağı anlayışına olan bağlılıklarını teyit etti. Tutuklular arasında, kayıp şahısların akıbetinin ele alınmasında ve mayın temizleme konusunda operasyon sağlamanın önemi de tartışıldı’’ ifadelerini kullandı.
"Şiddet ve sert söylemler durdurulmalı"
İspanya’da yapılacak Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesinde tekrar iki ülkenin ele alınacağını belirten Michel ,"Gerçek ilerleme, yakın gelecekte atılması gereken sonraki adımlara bağlıdır. Barış ve normalleşme araçlarına uygun ortamın sağlanması için öncelikli olarak şiddet ve sert söylemler durdurulmalıdır. Bir sonraki Avrupa Topluluğu Zirvesi kapsamında Granada'da Fransa ve Almanya liderlerinin de katılımıyla yapılacak başka bir toplantı için Ermenileri davet etme niyetimi de yineliyorum" şeklinde konuştu.
Mustafa Ulusoy
