SAĞLIK - 06 Şubat 2021 Cumartesi 08:50

CoronaVac aşının ciddi bir yan etkisi olmadığı bilimsel olarak da kanıtlandı

A
A
A
CoronaVac aşının ciddi bir yan etkisi olmadığı bilimsel olarak da kanıtlandı

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi sağlık çalışanları tarafından yürütülen ‘Sağlık çalışanlarında inaktive Covid-19 aşılanması sonrasında antikor yanıtı ve etkinlik takibi’ isimli CoronaVac aşısının güvenlik ve koruyuculuğunun izlenmesi konusundaki bilimsel araştırmada katılımcıların sadece yüzde 1,5’inin sağlık kurumlarına başvurduğu ve hiçbirinin ciddi bir yan etki göstermediği tespit edildi.

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı, Tıbbi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyeleri tarafından yönetilen “Sağlık çalışanlarında inaktive Covid-19 aşılanması sonrasında antikor yanıtı ve etkinlik takibi” isimli CoronaVac aşısının güvenlik ve koruyuculuğunun izlenmesi konusundaki bilimsel araştırmanın ilk etabı tamamlandı.

Çalışmada; Dr. Öğr. Gör Şebnem Şenol, Prof. Dr. Erhan Eser, Prof. Dr. Sinem Akçalı, Prof. Dr. Beyhan C. Özyurt, Prof. Dr. Pınar E. Dündar, Prof. Dr. Talat Ecemiş, Dr. Öğr. Gör Deniz Özer, Dr. Merve Gezginci, Dr. Gülizar Deniz, Dr. Yunus Özkaya ve Ferya Karadağ MPH yer aldı.

İlk etapta CoronaVac aşısının birinci doz uygulaması sonrası ilk 7 günlük sürede katılımcılar yan etkiler açısından sorgulanarak 1800’e yakın aşılanan sağlık personelinin 791’inden geri bildirim alındı.
Aşı sonrası görülen bölgesel (aşının yapıldığı yer) ve genel (tüm vücutta görülebilen) yan etkiler olmak üzere tablolarla açıklandı. Tablo bilgilerine göre katılımcıların yaş dağılım aralığı 19-65, yaş ortalaması 34.4 olarak açıklandı. Yan etki görülenlerin yüzde 61.9’unun kadın, yüzde 38.1’inin ise erkek olduğu bildirildi.
Aşı uygulaması sonrasında katılımcıların yüzde 27,3’ünde hafif bölgesel ya da genel yan etki bildirildi. Ancak bu yan etkiler nedeniyle katılımcıların sadece yüzde 1.5’inin bir sağlık kuruluşuna ayaktan baş vurduğu ve tümünün taburcu edildiği açıklandı. Geri bildirimde bulunanlarda hiçbir ciddi yan etki görülmediği açıklanan çalışmada, yan etkiler nedeniyle sağlık kurumuna en sık başvuru 19-29.9 yaş grubunda yüzde 0,9, genel yan etki nedeniyle sağlık kurumuna başvuru oranı kadınlarda yüzde 1 erkeklerde yüzde 0.3 olduğu kaydedil.
En sık görülen aşı bölgesine sınırlı yan etki yüzde 18 ile aşı bölgesinde ağrı olurken, bunu yüzde 1,8 ile kolda kas güçsüzlüğü izledi. Bölgesel yan etkilerin yarısından fazlası ilk iki saatte; yüzde 80’inin ilk 6 saatte gözlendiği kaydedildi.

CoronaVac aşının ciddi bir yan etkisi olmadığı bilimsel olarak da kanıtlandı

En sık görülen genel (tüm vücudu etkileyen) yan etki ise yüzde 11,9 ile baş ağrısı olurken, bunu yüzde 9,5 ile kas-eklem ağrısı, yüzde 3.7 ile boğaz ağrısı izledi. Genel yan etkilerin dörtte biri ilk iki saatte; yüzde 55’ i ilk 6 saatte; yüzde 87’ si ise 24 saatte gözlemlendiği bildirildi.

Açıklanan çalışmada aşılama yapılan 1800 kişiden 791’inden geri dönüş alındığı kaydedilirken 791 kişi içinden 575’inin hiçbir yan etki göstermediği 216’sının ise hafif yan etki gösterdiği kaydedildi. Bölgesel yan etki gösteren 6 kişi ve genel yan etki gösteren 8 kişinin sağlık kurumlarına başvurduğu ve ayakta tedavi ile taburcu edildikleri açıklandı. Toplam 12 kişinin sağlık kuruluşuna yan etki nedeniyle başvurmasının yan etki gösterenler arasında sadece yüzde 1,5’lik bir oranı temsil ettiği kaydedildi.

CoronaVac aşının ciddi bir yan etkisi olmadığı bilimsel olarak da kanıtlandı

Görülen yan etkilerinden en fazla baş ağrısı, kas-eklem ağrısı, boğaz ağrısı, üşüme titreme, baş dönmesi gibi etkiler olduğu tespit edildi.

Sadık Cangel
 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Diyarbakır Diyarbakır’da yüz milyonlarca yıl önceye ait fosiller bulundu Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinin üzerinde olduğu zeminin, Tetis Denizinin zemini olduğu değerlendiriliyor. Zeminde, milyonlarca yıl boyunca oluşan fay kırıklarından çeşitli canlı türüne ait olduğu tahmin edilen fosillere kadar birçok jeolojik ve paleontolojik (fosilbilimsel) kalıntı bulunuyor. İlçe merkezine yaklaşık 4 kilometre mesafede bulunan bu kayaçlardaki fosiller ve fay kırıkları zengin görüntülerle dikkat çekiyor. Antropolog Naci Akdemir, alanın Tetis Denizinde meydana gelen sediment tortulu çökellerinin bulunduğu bir yer olduğunu, bu çökellerin vaktiyle muhtemelen tek tabaka halindeyken Afrika-Arabistan plakasının zorlaması ve Avrasya’nın buna direnmesi neticesinde bir yükselme-dalma hadisesinin meydana geldiğini ifade etti. Afrika-Arabistan zonu yükselirken Avrasya zonunun bunun altına daldığını kaydeden Akdemir, "Tetis Denizinin altındaki çökeller yükselirken önce doğu-batı istikametinde çatlaklar ve kırılmalar meydana gelmiştir. Bilahare yine Afrika-Arabistan plakasının sola momentli yani batıya açılı bindirmesi yüzünden bu defa kuzey-güney istikametli düzgün çatlaklar meydana gelmiştir. Her çatlağın bulunduğu yerde doğudaki zon, batıdakine nazaran daha hızlı ilerlemektedir. Çatlakların vaktiyle bakışımlı iken, günümüzde birbirinden ayrılmış kırıkları, bunu bize açıkça göstermektedir" dedi. "Yöremizdeki depremler bundan kaynaklanmaktadır" Antropolog Akdemir, hadisenin yaklaşık 250 ila 300 milyon sene önce başladığını değerlendirerek, "Biz bunu jeolojik hareket olarak düşünüyorsak halen devam etmektedir. Zaten yöremizdeki depremlerde bundan kaynaklanmaktadır. Bulunduğumuz yer, kanaatime göre hareket başladığında şimdiki Süveyş ve Basra Körfezini birleştiren bir hattın üzerinde bulunuyordu, kabaca. Arazi, yılda 10-15 milimetrelik bir hızla kuzeye doğru seyir halindedir ki Anadolu yarımadası da bunun önünden batıya doğru, yani Ege Denizine doğru kaçmaktadır. Hareket, güneyden kuzeye doğrusal bir hareket değil sola, yani batıya momentli bir hareket karakterindedir. Hareketin ivmesi, aynı şekilde Avrasya’ya yüklenen Hint kıtasında çok hızlı iken, Arabistan ve Afrika’nın batısına gittikçe yavaşlamaktadır. Bakılırsa, Hindistan’ın Avrasya’yı Himalayalar’da 9 bin metrelere varan ölçeklerde yükselttiği, İran ve Anadolu platolarının batıya gittikçe azalan meyillerle bu harekete refakat ettiği görülür. Söz konusu yükselme hareketi batıda, Atlas Dağlarını da kıvırdıktan sonra, Cebelitarık’ta neredeyse sıfırlanmaktadır. Ancak Alp kıvrımları ile Pirenelerin de bu sistemin etkisiyle oluşmuş dağ kıvrımları olduğunu unutmamak gerekir" diye konuştu. "Akdeniz, şu an gittikçe kapanmaktadır" Üzerinde bulunulan sediment tortullarında bakterilerden, omurgalı hayvanlara kadar çok farklı türlerde hayvan fosilini bulmak mümkün olduğunu aktaran Akdemir, "Deniz yumuşakçaları, derisi dikenliler, balıklar ve ne olduğunu tam kestiremediğimiz başkaca omurgalı hayvanların fosilleri bize bunu göstermektedir. Biraz önce görmüş olduğunuz gibi, bir kayanın üzerinde bulunan ve üzerinde birkaç diş bile mevcut olan bir çene kemiği mevcuttur. Bunun üzerinde de oluşmuş ve tabiatıyla daha geç çağlara ait olan başka bir katmanda da omurga kemikleri müşahede ettik. Söz konusu hareketlenmeler neticesinde bu arazi, yaklaşık 5-6 milyon kadar önce günümüzdeki manzaraya büründü. Zaten Tetis Denizinin devamından başka bir şey olmayan Akdeniz, şu an gittikçe kapanmaya, başka ifadeyle daralmaya devam etmektedir. Akdeniz’in zeminininde birkaç, 10 milyon sene sonra, günümüz Kocaköy arazisine benzeyen bir görünüm alacağı tahmin edilmektedir" şeklinde konuştu.
Kayseri Bilim Merkezi’nden sağlık alanına akademik destek Kayseri Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde faaliyetlerini sürdüren Kayseri Bilim Merkezi; sağlık alanında eğitim gören ve çalışan bireylere yönelik önemli bir akademik programa ev sahipliği yaptı. ’Bilimsel Basamak Eğitimi’ başlığıyla düzenlenen program, katılımcılara bilimsel araştırma süreçleri ve akademik yazım konusunda kapsamlı yetkinlikler kazandırmayı amaçladı. 20-21 Aralık 2025 tarihlerinde düzenlenen eğitim, sağlık alanında lisans ve lisansüstü eğitim alan öğrencilerin yanı sıra, sahada görev yapan profesyonellere yönelik olarak planlandı. İki gün süren program kapsamında, bilimsel düşünme sistematiği, araştırma etiği, literatür tarama yöntemleri, hipotez oluşturma ve proje tasarımı gibi temel başlıklar ele alındı. Bunun yanı sıra akademik metin yazımı, etkili sunum teknikleri ve bilimsel makale değerlendirme konularında uygulamalı atölye çalışmaları gerçekleştirildi. Katılımcıların hem teorik bilgi hem de pratik beceri kazanmasını hedefleyen eğitim, sağlık alanındaki bilimsel çalışmaların niteliğini arttırmayı ve araştırmacıların akademik süreçlerde daha yetkin hale gelmesini amaçladı. Program sonunda katılımcıların, bilimsel araştırma planlama ve akademik yazım konularında güçlü bir altyapıya sahip olmaları hedeflendi. Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç’ın bilim ve eğitime verdiği önem doğrultusunda çalışmalarını sürdüren Kayseri Bilim Merkezi, ’Bilimsel Basamak Eğitimi’ ile akademik gelişimi desteklemeye ve bilimsel üretime katkı sunmaya devam etti.
İzmir Göztepe, ilk devrenin en az gol yiyen takımı oldu Göztepe, Trendyol Süper Lig’in ilk devresinde oynadığı 17 maçta kalesinde yalnızca 9 gol görerek ligin en az gol yiyen takımı oldu. Göztepe, Trendyol Süper Lig’in ilk yarısında sergilediği savunma performansıyla dikkat çekti. İzmir temsilcisi, 17 haftalık periyotta elde ettiği 9 galibiyet, 5 beraberlik ve 3 mağlubiyetle 32 puan topladı ve ilk devreyi 4. sırada tamamladı. Avrupa potasında yer alarak hedeflerine ulaşan sarı-kırmızılı ekip, güçlü savunmasıyla ligin zirvesinde yer alıyor. Stanimir Stoilov yönetimindeki Göztepe, ligin ilk devresinde kalesinde yalnızca 9 gol görerek Süper Lig’in ilk 17 haftalık bölümünde en az gol yiyen takımı oldu. Bu alanda Göztepe’yi, 12 golle lider Galatasaray takip etti. Kalesini en fazla maçta gole kapatan takım Trendyol Süper Lig’in ilk yarısında savunma performansıyla öne çıkan Göztepe, 17 maçın 11’inde gol yemeyerek bu alanda da ligin zirvesinde yer aldı. Rakiplerine adeta gol şansı vermeyen İzmir temsilcisi; Çaykur Rizespor, Karagümrük, Beşiktaş, Başakşehir, Gençlerbirliği, Kasımpaşa, Gaziantep FK ve Samsunspor maçlarını hem kazanıp hem de gol yemeden tamamladı. Sarı-kırmızılılar, galip gelemediği Fenerbahçe, Eyüpspor ve Kocaelispor karşılaşmalarında da kalesini gole kapatmayı başardı. Göztepe’nin bu sezon vazgeçilmezleri arasında yer alan Polonyalı kaleci Mateusz Lis, ortaya koyduğu performansla ön plana çıktı. 28 yaşındaki file bekçisi, 17 maçın tamamında 90 dakika sahada kalarak sarı-kırmızılıların ligin ilk yarısındaki başarısında önemli pay sahibi oldu. Savunmada 6 farklı oyuncu oynadı Trendyol Süper Lig’de sezon boyunca üçlü stoper hattıyla mücadele eden Göztepe, karşılaşmalarının büyük bölümüne bu sistemle çıktı. Sarı-kırmızılı ekip, stoper mevkisinde 6 farklı isme görev verirken; Heliton, Bokele, Godoi, Taha, Furkan Bayır ve Miroshi forma giydi. Bu isimler arasında Heliton, Bokele ve Taha en fazla süre alan oyuncular olurken, joker olarak kullanılan Miroshi ise önemli dakikalar almasına rağmen ağırlıklı olarak orta sahada görev yaptı. Godoi, zaman zaman ilk 11’de yer almasına karşın yaşadığı sakatlıklar nedeniyle forma şansı bulmakta zorlandı. Furkan Bayır ise rotasyonun önemli parçalarından biri oldu.