Odyoloji, işitme ve dengeyle ilgili çalışmaların yapıldığı ve işitme-denge bozukluklarının araştırıldığı bir bilim dalı. İşitme ve denge bozukluklarının önceden tespit edilmesi, tanısının konması ve sonrasında tedavisi konusunda nitelikli odyoloji uzmanları önemli bir role sahip. İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi bünyesinde eğitim veren Odyoloji Bölümü’nde işitme kaybı ve denge bozukluğu alanında çalışma yapacak, bu konuda sorun yaşayan hastaların tedavisine yardımcı olacak nitelikli sağlık personeli yetiştiriyor. İAÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Odyoloji Bölümü’nden Odyolog Mehmet Can, odyoloji eğitiminde temel amacın işitme kaybı ve denge bozuklukları konusunda yeterli bilgi ve beceri sahibi, tanısal testler ve uygulamaları en iyi şekilde yapabilen, işitme engellilerle iletişim kurabilen ve onların eğitimine aktif şekilde katılabilen, insan haklarına saygılı, sosyal sorumluluk bilinci gelişmiş bireyler yetiştirmek olduğunu söylüyor.
Odyologlar kritik rolde
Gerek kamu gerekse özel sektörde nitelikli sağlık personelinin önemli bir ihtiyaç olduğuna vurgu yapan Can, işitme ve denge ile ilgili hastalıkların tanısında uzman hekiminin yönlendirmesiyle tanısal testlerin gerçekleştirilmesi ve rehabilitasyonu ile işitme rehabilitasyonu için kullanılacak cihazların belirlenmesi, seçimi ve programlanmasını yapacak odyologların da sağlık alanında önemli bir rol kazandığını söylüyor. İşitme sağlığının korunması ve işitme kaybının önlenmesine yönelik çalışmalar yapan odyologların, sağlık alanındaki görevlerini şöyle sıralıyor: “İşitme tarama programlarında görev alır ve bu programlardaki testleri yapar. Gürültü ölçümlerini yaparak işitmenin korunması hakkında gerekli önerilerde bulunur. Cerrahi işlemler esnasında cerrahın gerekli görmesi durumunda işitme ve denge ile ilgili sinir monitörizasyonu yapar. Kulağa implante edilen cihazlarda ameliyat sırasında ve sonrasında cihaz ayarlamalarını yapar. İşitsel algı değerlendirmesi ve rehabilitasyonu yapar. İşitme ile ilgili eğitim programlarının hazırlanmasında görev alır.”
Odyoloji eğitimi alan öğrencilere; klinik odyoloji, eğitim odyolojisi, pediyatrik odyoloji, geriatrik odyoloji, endüstriyel odyoloji, denge sistemi alanı ve konuşma-ses bozukluklarını içeren bir eğitim sunduklarını belirten Mehmet Can, odyoloji laboratuvarlarında verilen uygulama eğitimlerin dışında, öğrencilerin odyoloji kliniklerinde yaptıkları yerinde uygulama eğitimleriyle de önemli bir fırsat yakaladıklarını kaydediyor.
Odyoloji Laboratuvarı’nda uygulama deneyimi
İstanbul Aydın Üniversitesi Odyoloji Laboratuvarı’nın odyoloji eğitiminde önemli bir işleve sahip olduğunu belirten Mehmet Can, öğrencilerin uygulama konusunda deneyim kazanmasını sağlayan laboratuvarın günümüz teknolojisini taşıyan cihazlarla, tüm ayrıntılar gözetilerek donatıldığını söylüyor: “Öğrencilerimiz bu laboratuvarda Pürton Odyolojik Test Yöntemleri, Objektif Odyolojik Test Yöntemleri, Odyometrik Konfigürasyon Oluşturma ve Yorumlama, Kulak Kalıbı Çalışmaları, İşitme Cihazı Uygulama, Uyum ve Yararlanım Çalışmaları, Çocuk Odyometrisi Uygulamaları ve Vestibüler Sistem Test Yöntemlerini Uygulama ve Yorumlama gibi çalışmalar yapmaktadır.”
Mehmet Can, sadece kulak burun boğaz doktorları ile değil, tüm tıp bilimleri alanlarındaki uzmanlarla karşılıklı yönlendirmenin sağlanmasının gerekli olduğunu söylüyor. Can, odyologların sağlık sektörü içerisindeki diğer uzmanlarla karşılıklı etkileşim içerisinde olmasının öneminin altını çiziyor ve “Bu uzmanlarla karşılıklı pozitif bir iletişim kurmak, hem hastaların tüm ihtiyaçlarının karşılanmasında hem de sabit bir yönlendirmenin sağlanmasında önemli rol oynamaktadır” diyor.
Kamu ve özel sağlık kuruluşlarında çok sayıda odyoloji bölümünde eğitim görmüş personele ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan Mehmet Can, odyoloji mezunlarının çalışma alanlarını; Sağlık Bakanlığı birimleri, özel hastaneler, üniversite hastaneleri, Koklear İmplant Merkezleri, İşitme Cihazı Merkezleri, İşitme Eğitim Merkezleri, okullar ve huzurevleri şeklinde özetliyor.
