Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremden en çok etkilenen şehirlerden biri olan Hatay’da asrın felaketinin ardından, bir dönem bölgede sıkça yapılan kentsel dönüşüm tartışması yeniden alevlendi. Depremden önce mahalle halkının büyük bir kısmının dönüşüme karşı çıkması sebebiyle çalışmalar durduruldu. Depremle birlikte mahallede büyük yıkım ve can kaybı yaşanırken, mahalle sakinleri de buradaki kentsel dönüşüm gerçeğini anlattı. Emek Mahallesi'ndeki depremzedeler, dönüşüme karşı çıkanların CHP’li belediye başkanı ve CHP tarafı olduğunu söyleyerek, dönüşüm yapılmış olsa bu denli bir kaybın yaşanmamış olacağını dile getirdi.
“CHP’li belediye başkanı karşı çıkınca bütün CHP’liler karşı çıktı”
Mahallenin kentsel dönüşüme girmemesinin ardında birtakım siyasi hesaplar olduğunu ifade eden depremzede Murat Sönmez, “Vatandaşlar kentsel dönüşüme girecekti, CHP tarafı engel olunca giremedi. CHP tarafı engel olup kentsel dönüşüme girilmeyince buralar hep böyle kaldı. Burada zaten deprem uyarısı verilmişti ama hiç önlem alınmadı. Önlem alınmayınca zaten 6 Şubat gecesi büyük bir yıkım, büyük bir gürültüyle herkes uyandı, çoğu insan enkaz altında kaldı. Tüm sevdiklerim, tüm takım arkadaşlarım olsun, mahallelerimin gençleri olsun, arkadaşlarım olsun hepsi öldü. Kendi arkadaşımı ben kendi ellerimle ölü çıkardım. İster istemez gözler doluyor, sözler düğümleniyor. Yardım çığlıkları hala aklımda, gözümün önüne geliyor. İnsan uyuyamıyor. Kentsel dönüşüm yapılmış olsaydı belki 100 bin bina değil de bin bina, 900 bina, 800 bina yıkılırdı ama bu kadar büyük bir yıkım olmazdı. Belediye başkanı CHP’liydi, o karşı çıktı. O karşı çıkınca bütün CHP’liler de karşı çıktı. Protestolar oldu, geri adım atıldı. Onu yapacağız, bunu yapacağız, bu zaman gireceğiz dediler ama girmediler, öylece kaldı. Bir daha da kentsel dönüşümün kimse üzerine düşmedi. Kentsel dönüşüm olmayınca, zaten evlerin hepsi eski yapı, çoğu binalar yıkıldı, depreme dayanamadı” dedi.
“Kentsel dönüşüm olsa manzara bu şekilde olmazdı”
Kentsel dönüşüm yapılmış olsa mahallede yıkılan bina ve hayatını kaybeden kişi sayısının daha az olabileceğini kaydeden depremzede Bekir Ramazan Sönmez, “Bazı aileler kentsel dönüşümde anlaştı, bazı aileler anlaşamadı. Siyasilerin tutumu da; bazı şeylerde karşı geldiler büyükşehir şey yapınca. Bazen müteahhitler araya girdi. Kentsel dönüşüm olsa manzara bu şekilde olmazdı. Devletimizin, belediyemizin burada yapacağı işler mükemmel olacaktı. Bu kadar ölüm olmazdı. Yüzde 5 olurdu, yüzde 10 olurdu. Şu anda yüzde 80-90 ölüm var” diye konuştu.
“Biz istedik ama binadakilerin yarısı da istemedi”
Yaşadığı binanın yarısının kentsel dönüşümü kabul etmediğini belirten Hatice Artar, “Binadakiler kabul etmedi, kabul etse olurdu. Biz burada bodrum kattayız ve biz istedik ama binadakilerin yarısı da istemedi. Kentsel dönüşüm kabul edilmiş olsa, bir de olmuş olsaydı bu kadar hasar da kayıp da mümkün değil olmazdı. Bizimkiler ayakta duruyor ama içinden can havliyle çıktığımız yerler” şeklinde konuştu.
“Kentsel dönüşüme karşı gelenler bile şu an pişmanlık içinde”
Kentsel dönüşüme karşı çıkılması yüzünden birçok insanın hayatını kaybettiğini söyleyen bir başka mahalle sakini ise, “Kentsel dönüşüme karşı gelindi. CHP seçmeni aynı yandaştı. Burada yandaşlık zamanı değildi. Kentsel dönüşüm yapılmış olsa, bu kadar sıkıntılar olmaz, bu kadar insan ölmezdi. CHP’liler kentsel dönüşüme karşı geldi. İnsanlara bakıyorum, şu an kentsel dönüşüme yüzde 100 destek veriyor. Depremden önce bir kısım vermiyordu. Siyasi, büyükşehir belediyesini destekleme gibi, bu amaçla bu düşünceyle. Ama şimdi bu durumu görünce kentsel dönüşüme karşı gelenler bile şu an pişmanlık içinde” ifadelerini kullandı.
Öte yandan, depremle birlikte büyük yıkımın yaşandığı Emek Mahallesi'nin son hali dron ile havadan görüntülendi.
Yunus Emre Şeker - Fadıl Kösedağ
