Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Suriye'de çatışmaların azaltılması ve bu ülkedeki ihtilafa kalıcı çözüm bulunması amacıyla başlatılan Astana Süreci’nin garantörleri Türkiye, İran ve Rusya Federasyonu’nun Dışişleri Bakanları arasındaki toplantıların yedincisi, telekonferans yoluyla gerçekleştirildiği belirtildi. Toplantıda, Suriye bağlamında Covid-19 salgınıyla mücadele, İdlib ve Fırat’ın doğusu başta olmak üzere arazideki gelişmeler, siyasi süreç, insani durum ve sığınmacıların geri dönüşü konuları ele alındığı ifade edildi.
Suriye’nin toprak bütünlüğünün önemine dikkat çekilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine dair bağlılık vurgulanmıştır. COVID-19’un Suriye'de yayılmasının önlenmesine atfettiğimiz önemin ve bu amaca yönelik uluslararası çabaların eşgüdüm içinde artırılması gerekliliğinin altı çizmiştir. Bu çerçevede, Suriye’ye Türkiye üzerinden yürütülen insani yardım faaliyetlerinin kesintisiz şekilde sürdürülmesi ihtiyacına dikkat çekmiştir. 5 Mart 2020 tarihli İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesi’ndeki durumun istikrarlaştırılmasına ilişkin muhtıraya ek protokol sayesinde bölgede gerginliğin azaltılmasından duydukları memnuniyeti ifade edilmiştir.
Ek Protokol’le tesis edilen ateşkesin kalıcı hale getirilmesinin önemini vurgulamış; bu çerçevede attığımız adımlar hakkında bilgi vermiş ve kalıcı ateşkesin siyasi sürecin ilerletilmesi bakımından da temel bir gereklilik olduğunun altını çizmiştir. PKK/YPG terör örgütünün Fırat'ın doğusunda oldu bittiler oluşturma teşebbüslerinin tarafımızca akim bırakılmasını takiben sahada yürüttüğümüz istikrarlaştırma faaliyetleri hakkında mevkidaşlarını bilgilendirmiştir. Ayrıca, 22 Ekim 2019 tarihli Muhtıra’da üzerinde mutabık kalınan bölgeden PKK/YPG'nin tamamen çıkartılamamış olmasının da etkisiyle devam eden terör eylemlerinden ve el'an süren PKK/YPG'yi meşrulaştırma girişimlerinden duyduğumuz endişeyi dile getirmiştir.”
“Suriyeli sığınmacıların geri dönüşleri hususunda gerekli çalışmaları sürdüreceğiz”
Suriyeli sığınmacıların geri dönüşleri konusunda çalışmaların sürdürüleceğini belirtilen açıklamada, “Siyasi sürecin 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı uyarınca ilerletilmesinin önemini vurgulamışlar ve BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen'in kolaylaştırıcılığında, Anayasa Komitesi görüşmelerinin üçüncü turunun mümkün olan en yakın zamanda yapılması temennisini ifade etmişlerdir. Bu çerçevede, üçüncü tur görüşmelerde Anayasa Komitesi’nin, görev yönergesi çerçevesinde somut ilerleme kaydedilmesi beklentimizi hatırlatmıştır.
Siyasi sürecin sağlıklı şekilde ilerletilmesini teminen Suriyeli taraflar arasında güven artırıcı önlemlerin hayata geçirilmesine verdiğimiz önem de vurgulandı. Bu bağlamda, Zorla alıkonan/kaçırılan kişilerin serbest bırakılması, cenazelerin takası ve kayıp şahısların akıbetinin tespitine ilişkin çalışma grubunun faaliyetlerinin devamına olan desteğimiz yinelenmiştir. Toplantıda ayrıca, ihtilaf nedeniyle yerlerinden edilen Suriyeli sığınmacıların geri dönüşleri hususunda gerekli çalışmaları sürdüreceğimiz kaydedilmiş; bu konuda Astana ortaklarımızla çalışmaya hazır olduğumuz belirtilmiştir” denildi.
Mehmet Kalay
