Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren 'Serbest Bölgeler Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun' üzerine yazılı değerlendirme yaptı. 1987 yılında Mersin ve Antalya Serbest Bölgeleriyle hayata geçen serbest bölge uygulamasının bugün 18 bölge ile sürdürüldüğünü belirten Zeybekci, "İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etme, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırma, işletmeleri ihracata yönlendirme, uluslararası ticareti geliştirme hedefiyle kurulan serbest bölgeler, bu işlevleriyle ülkemizin önemli kalkınma ve dış ticaret politikası araçlarından birisidir. 2016 sonu itibarıyla serbest bölgelerde 530’u yabancı, bin 495'i yerli olmak üzere toplam 2 bin 25 firma faaliyetini sürdürmektedir. Halihazırda serbest bölgelerimizde toplam 66 bin 95 kişi istihdam edilmektedir" dedi.
Buna ek olarak, serbest bölgelerde 2016 yılında 19 milyar dolarlık ticaret gerçekleştiğini bildiren Bakan Zeybekci, ayrıca serbest bölgelerde 2016 itibarıyla yaklaşık 34,6 milyon doları kamuya ait olmak üzere, toplam 4,6 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirildiğini kaydetti.
Ekonomi Bakanı, değerlendirmesinin devamında şunları söyledi: "Serbest bölgelerimizin yasal çerçevesini oluşturan 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununu günün koşullarına daha uyumlu kılmak, serbest bölgelerimize yepyeni bir çehre kazandırmak, dünyadaki benzerleri arasından sıyrılıp daha fazla tercih edilir hale getirmek amacıyla yürürlüğe konan 6772 sayılı Kanunda; serbest bölgelerin işleyiş sorunlarının giderilmesi, yatırım yeri olma statülerinin kuvvetlendirilmesi, yatırımların serbest bölgelere çekilebilmesi ve serbest bölgelerin ülkemizin lojistik potansiyeline katkısının artırılmasına yönelik önemli düzenlemeler yapılmıştır.
Bu kapsamda;
Serbest bölgelerde yapılacak stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlarda, özel hesap ücretlerine ve stopaj istisnasına yönelik ihracat oranına bölge, sektör, faaliyet alanı veya yatırım türü itibarıyla esneklik kazandırılması sağlanmış,
Hizmet ihracatının geliştirilmesi amacıyla, yararlanıcısının yurtdışında yerleşik olması ve hizmete konu malların Türkiye’ye girişinin olmaması şartlarıyla; bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme ve depolama hizmetlerine gelir veya kurumlar vergisi istisnası getirilmiş,
Serbest bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az yüzde 85'ini yurtdışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edileceği hükme bağlanmış,
Serbest bölge ilan edilen yerlerde yapılacak kamulaştırmalarda acele kamulaştırma usulünün kullanılabilmesine ve kamulaştırma bedeli ile kamulaştırma esnasında ortaya çıkacak masrafların serbest bölgeyi işletecek şirketçe karşılanmasına imkan sağlanmış,
Özel mülkiyete konu serbest bölgelerde kullanıcı niteliği bulunmaksızın mülk sahibi olanların aidat ve diğer hizmet giderleri bakımından yükümlülükleri belirlenmiş,
Serbest bölge teşviklerinden yararlanan kullanıcıların Yatırım Teşvik Sisteminden mükerrerliğe düşülmeden yararlanmasına yönelik düzenleme yapılmış,
Bölgelerden tamir amaçlı yatırım malı çıkışlarında bürokrasi azaltılmış,
Serbest bölge işletici ve kurucu-işleticilerinin sözleşme sürelerinin uzatılmasına ve sözleşmelerin yenilenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesine yönelik düzenlemeler getirilmiş,
Bakanlar Kurulu Kararıyla yurtdışında serbest bölge, dış ticaret merkezi, özel bölge ve lojistik merkez kurulmasının ve bu bölgelerin işletilmesi amacıyla bir şirket görevlendirilmesinin önü açılmış,
Kanunun 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununda değişiklik yapan hükmü ile serbest bölge kullanıcılarının diğer planlı yatırım alanlarına benzer şekilde beş yıllık emlak vergisi muafiyetinden yararlanması sağlanmış,
Kanun ile son olarak 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda değişiklik yapılmış ve Türkiye Tanıtım Grubunun oluşturulmasının önü açılmıştır".
Uluslararası rekabet koşullarının giderek güçleştiği bu dönemde birçok devletin, lokomotif nitelikteki reel sektör yatırımlarının ülke içinde tutulabilmesi adına büyük çaba harcadığını vurgulayan Zeybekci, Türkiye'nin serbest bölgelerinin de, sunduğu elverişli olanaklarla gerek yerli gerek yabancı sermaye yatırımcısına rekabetçiliğini koruyan bir yatırım alanı sağladığını belirtti.
Ekonomi Bakanı Zeybekci, bugün yürürlüğe giren 6772 sayılı Kanun sayesinde Türkiye'nin serbest bölgelerinin, ekonomik kalkınmada ihtiyaç duyulan stratejik nitelikteki yatırımların çekilmesinde ve desteklenmesinde önemli esneklikler kazanmış olacağını açıkladı.
