Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği(GİMDES) Başkanı Dr. Hüseyin Kami Büyüközer görüşülen anayasa değişikliği ile ilgili açıklamalar yaptı. Yeni anayasaya tüketici hakları ve helal ürün kavramının girmesini istediklerini dile getiren Büyüközer, “18 tane tadilat maddesinin içinde bir tane dahi toplumumuzun tamamını ilgilendiren tüketicinin temel haklarını dile getiren maddeye yine yer verilmedi. Başta Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, sağduyulu milletvekillerimiz isterlerse bu talebimizi yeni anayasaya dahil ettirebileceklerdir” dedi.
Tüketici temel hakları bütün toplumu ilgilendirdiğinden yeni anayasanın temel hak ve hürriyetler sosyal ve ekonomik hak ve hürriyetler bölümünde yer almasının zaruri olduğunu söyleyen Dr. Büyüközer, “Helal Ürün kavramı ise bu meselenin özünü ve temelini oluşturmaktadır. Tüketiciyi direkt ilgilendiren gıda, temizlik, tekstil, kozmetik ve ilaç sanayinde ‘Helal Ürün’ kullanma temel hak ve hürriyeti, yüzde 98’i müslüman olan ülkemizde yeni anayasanın en öncelikli maddelerinden birisi olmalıdır. Bugün yaşanan olumsuzluklar, bize göstermektedir ki, tüketici hakları, insan haklarının en başta gelen maddelerinden birisi olarak yeni anayasada yer almalıdır” diye konuştu.
"Tüketicinin vazgeçilmez temel hakları"
Gelişen dünyada tüketicinin haklarının güvence altına alınması gerektiğini vurgulayan Büyüközer, o hakları “Tüketicinin sağlık ve güvenliğinin korunması hakkı, Tüketicinin ekonomik menfaatlerinin korunması hakkı,Tüketicinin zararlarının tazmin edilmesi hakkı, Tüketicinin bilgilendirilmesi ve eğitim hakkı, Tüketicinin örgütlenme ve temsil edilme haklarıdır. Bu hakların gelişmiş ülkelerin tamamında ‘Tüketicinin vazgeçilmez temel hakları’ olarak korunmaktadır” diye belirtti.
“Bir Müslüman inancına göre yasak olan domuz mamulünü kullanmama hakkına sahip olmalıdır”
Müslümanın helal ürün kullanma hakkına sahip olduğunu belirten Büyüközer, bunu ‘İnanca göre ürün kullanma hakkı’ olarak genişletmenin mümkün olduğunu çünkü bir insanın inancına göre yiyip içmesi ve inancına göre ürünler kullanması en doğal ve temel hakkı olduğunu söyledi. Büyüközer, “Müslüman, inancına göre yasak olan domuz mamulünü kullanmama hakkına sahip olmalıdır. Müslüman, inancına göre alkol kullanmama hakkına sahip olmalıdır. Müslüman, kullandığı ürünlerin içinde ve temelinde alkol ve domuz kökenli maddelerin olup olmadığını bilme hakkına sahip olmalıdır. Hanefi veya diğer mezheplerden birine bağlı olan bir kimse, mezhebine göre, kullandığı ürünlerin helal olup olmadığını bilme hakkına sahip olmalıdır. Çocuğu hastalanan bir annenin çocuğu için eczaneden aldığı ilaç ve şurubun inancına göre helal ya da haram olup olmadığını bilme hakkı olmalıdır. Ailesini geçindirmek için çalışan bir babanın marketten aldığı ürünün helal mi, haram mı olup olmadığını bilme hakkı olmalıdır. Hristiyan kullandığı ürünlerin kendi inancına göre yasak mı serbest mi olduğunu bilme hakkına sahip olmalıdır. Vejetaryen kullandığı üründe hayvansal maddelerin bulunup bulunmadığını bilme hakkına sahip olmalıdır” dedi.
Büyüközer'den madde teklifi
Yeni anayasada tüketicinin temel hakları için madde teklifleri olduğunu ifade eden Büyüközer, o maddeyi şöyle açıkladı: "'Temel hak ve hürriyetler sosyal, ekonomik hak ve hürriyetler’ başlığı altında; tüketici hakları ve inanca göre ürün kullanma hakkı, tüketiciler; gıda ve emtia güvenliğine, bilgi edinme ve ekonomik çıkarlarına göre dilediğini serbestçe seçebilme, örgütlenme, temsil edilme hakları ile inancına göre ürün kullanma haklarına sahiptirler. Devlet; tüketicilerin sağlık ve güvenliğini, ekonomik menfaatlerini, zararlarının tazmin edilmesini, bilgilendirilmesini sağlamak, eğitim, örgütlenme, temsil edilme ve inancına göre ürün kullanma haklarının tanınması ve korunması için gerekli önlemleri almak, bu hakların önündeki ekonomik, sosyal, siyasal engelleri kaldırmakla görevlidir. Tüketici hakları ve inanca göre ürün kullanma hakkı kanunla düzenlenir".
