Bankalararası Kart Merkezi (BKM) 2018 yılının ilk 6 aylık verilerini açıkladı. 2018 yılının ilk altı ayında kartlarla toplam 380 milyar TL tutarında ödeme yapılırken, bu değer önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20 büyüme gösterdi. Yabancı kartlarla ülkemizde gerçekleştirilen ödemeler ise 15,8 milyar TL tutarında gerçekleşerek yüzde 67’lik büyüme oranı ile son yıllardaki en büyük artışı gösterdi. BKM verilerine göre Haziran ayı sonunda Türkiye’de 64,8 milyon adet kredi kartı ve 136,4 milyon adet banka kartı kullanılıyor. 2017 yılının haziran ayı ile kıyaslandığında kredi kartı sayısında yüzde 7’lik artış, banka kartı sayısında ise yüzde 10’luk artış görülüyor. Toplam kart sayısı ise 201 milyon adedi geçerek, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 oranında artış gösterdi.
En fazla kartlı ödeme artışı görülen sektör havayolları
Kartlı ödemelerdeki artışla beraber en fazla artışın hangi sektörlerde gerçekleştiği ayrıntılı incelendiğinde, 2018 yılının ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre havayolları yüzde 34, yemek yüzde 28, akaryakıt istasyonları yüzde 24, sağlık/sağlık ürünleri/kozmetik yüzde 24, giyim ve aksesuar yüzde 21 ile en fazla artış gösteren sektörler arasında yer aldı.
İnternetten yapılan kartlı ödemeler yüzde 37 büyüdü
BKM verilerine göre, 2018 yılının ilk altı ayında toplam 61 milyar TL tutarında internetten kartlı ödeme yapıldığı görülüyor. Bu veri 2017 yılının ilk altı ayı ile kıyaslandığında, internetten kartlı ödemelerde yüzde 37 oranında artış dikkat çekiyor. Geçen yılın aynı döneminde toplam kartlı ödemelerin yüzde 14’ünü oluşturan internetten kartlı ödemelerin bu yıl payını artırarak yüzde 16’ya çıkardığı görülüyor.
Yabancı kartlarla yapılan ödeme tutarı ilk 6 ayda 15,8 milyar TL’ye ulaştı
Yabancı kartlarla yapılan ödemeler incelendiğinde ise yılın ilk yarısında yabancı kartlarla yurtiçinde toplam 15,8 milyar TL tutarında ödeme yapıldığı görülüyor. Bu tutar, önceki yılın aynı döneminde 9,5 milyar TL olan kartlı ödeme tutarıyla kıyaslandığında yüzde 67 oranında büyümeyle son yıllarda gözlenen en büyük artışın gerçekleştiği dikkat çekiyor. İşlem başına yapılan kartlı ödeme tutarının ise 457 TL’den 573 TL’ye çıktığı görülüyor.
Genel Kartlı Ödeme Endeksi
Genel Kartlı Ödeme Endeksi’nin 12 ay hareketli ortalama gelişimi incelendiğinde, haziran ayında 1 yıl öncesine göre nominal olarak yüzde 19,6, reel olarak ise yüzde 7,3 büyüme gözlemleniyor. Hane halkı Kartlı Ödeme Endeksi’nin 12 ay hareketli ortalama gelişimi incelendiğinde, haziran ayında 1 yıl öncesine göre nominal olarak yüzde 16,7, reel olarak yüzde 4,7 büyüme gözlemleniyor.
BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, kart kullanmanın sağladığı avantajların yanı sıra banka hesabı sahibi nüfustaki artış, artan nansal okuryazarlık ve e-ticaret kullanımı gibi etkilerin de desteğiyle ödemelerde kart kullanımının arttığına vurgu yaptı. Canko, sözlerine şöyle devam etti: “Kayıt dışı ekonomiyi ortadan kaldıran, finansal verimlilik sağlayan ve tüm bu özellikleriyle toplumsal refahı artıran nakitsiz ödemeler toplumu hedefinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu doğrultuda dünyanın gelişmiş tüm ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de ödemelerde nakit kullanımı her geçen gün azalıyor. Nakitsiz ödemeler toplumu hedefine ulaşabilmek için ilk olarak finansal kuruluşlarda hesap sahipliğinin artış göstermesi gerekiyor. Dünya Bankası kaynaklarına göre, Türkiye’de 2014 yılında 15 yaş ve üzeri nüfusun yüzde 57’sinin bir finansal hesabı bulunurken, bugün bu oranın yüzde 69 ile dünya ortalamasını yakaladığını görüyoruz. Bu oran 15 yaş üzeri kadın nüfusa oranlandığında, 2014’te yüzde 44’lerde bulunan kadın hesap sahipliğinin bugün yüzde 54’lere çıktığını fakat bu oranın, yüzde 83 olan erkek hesap sahipliği oranının halen çok gerisinde bulunduğunu görüyoruz. Hesap sahipliğindeki bu güzel gelişimle beraber, halen kadınlarımızın yarısının banka hesabının olmadığı düşünüldüğünde, kadınların finansal erişime daha çok girmeleriyle birlikte nakitsiz ödemeler toplumu hedefine çok daha hızlı yaklaşacağımızı rahatlıkla ifade edebiliriz.”
Rıfat Fırat
