Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, konut finansmanı sözleşmelerinde tüketicinin, vadesi gelmemiş bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabileceği veya kredi borcunun tamamını erken ödeyebileceği bildirildi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, 28 Mayıs 2015 tarihli ve 29 bin 369 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve yayımından altı ay sonra yürürlüğe girmesi öngörülen 'Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği' 28 Kasım 2015 tarihinde yürürlüğe girdiği, yeni yönetmelikle birlikte tüketicilerin korunması amacıyla birçok yeni düzenleme getirildi.
ERKEN ÖDEMEYE İLİŞKİN BELİRSİZLİK ORTADAN KALKIYOR
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre; konut finansmanı sözleşmelerinde tüketicinin, vadesi gelmemiş bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabileceği veya kredi borcunun tamamını erken ödeyebileceği düzenlendi. Bu hallerde konut finansmanı kuruluşu, erken ödenen tutara göre gerekli tüm faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirim yapmakla yükümlü olacak. Ayrıca konut finansmanı sözleşmelerinde erken ödeme tazminatının, gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve tüketici tarafından erken ödenen tutarın kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde yüzde 1’ini; kalan vadesi 36 ayı aşan kredilerde yüzde 2’sini geçmeyeceği belirlenerek uygulamada tüketici mağduriyetlerine yol açan tazminat miktarı yeniden düzenlendi. Yine erken ödeme tazminat tutarının, hiçbir şekilde tüketiciye yapılacak toplam indirim tutarını aşamayacağı ve oranların değişken olarak belirlenmesi hâlinde, tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilemeyeceği de düzenlenerek tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.
TÜKETİCİNİN İZNİ OLMADAN SİGORTA YAPILAMAZ
Kredi bağlantılı sigortalarda; tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamayacağı düzenlendi. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi hâlinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, konut finansmanı kuruluşu tarafından kabul edilmek zorunda. Bu sigortanın; kredi konusuyla, meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekli. Meblağ sigortalarında, poliçedeki teminat tutarı kalan kredi tutarından yüksek olamayacağı ve sigorta vadesinin kredi vadesinden uzun olamayacağı açıklandı.
KEFİLLERE YÖNELİK OLARAK ADİ KEFALETE İLİŞKİN GÜVENCE GETİRİLİYOR
Konut finansmanı sözleşmelerinde; tüketicinin edimlerine karşılık olarak alınan şahsi teminatlar her ne isim altında olursa olsun adi kefalet sayılacak ve tüketicinin alacaklarına ilişkin karşı tarafça verilen şahsi teminatlar diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça müteselsil kefalet sayılacak.
TEMERRÜT HALİNDE GECİKME FAİZİ ANAPARA TUTARI ÜZERİNDEN HESAPLANACAK
Konut finansmanı kuruluşunun tüketicinin temerrüde düşmesi ya da geç ödemede bulunması durumunda, geç ödenen tutar içinde yer alan anapara tutarı üzerinden gecikme faiz oranı ile geç ödenen gün sayısı dikkate alınarak bulunacak faiz ve bu faiz üzerinden hesaplanacak vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülükler toplamını tüketiciden talep edebileceği, tüketiciden talep edilebilecek gecikme faizi hesaplanırken tüketicinin ödemeyi yaptığı tarih esas alınacağı ve bu sürenin hiçbir şekilde tüketici aleyhine olacak şekilde değiştirilemeyeceği düzenleniyor.
KREDİYE İLİŞKİN AÇILAN HESAPLARA SINIRLAMALAR GETİRİLDİ
Konut finansmanı sözleşmelerine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemeyeceği ve bu hesabın, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanacağı açıkça düzenlendi. Böylece uygulamada konut finansmanı kuruluşu ile kredi ilişkisi sona eren tüketicilerin ilgili hesaplar nedeniyle ortaya çıkabilecek maliyetlere katlanmasının önlenmesi hedefleniyor.
TAKSİT VADESİ/ÖDEME GÜNLERİNE İLİŞKİN YENİ DÜZENLEME YAPILDI
Taksit vadesi veya ödeme gününün, kanunlarda tatil olarak kabul edilen bir güne rastlaması durumunda kendiliğinden bu günü izleyen ve tatil olmayan ilk güne geçeceği düzenlenerek tüketicilerin ödemelerinde yaşayabilecekleri mağduriyetlerin önlenmesi amaçlandı.
ÖNCEDEN, DOĞRU VE YETERLİ BİLGİLENDİRME SAĞLANACAK
Konut finansmanı sözleşmeleri için tüketicilerin konut finansmanına ilişkin olarak aydınlatılması ve doğru bilgilendirilmesini sağlamak adına sözleşme öncesi bilgi formlarının içermesi gereken koşullar düzenlenmiş ve konut finansmanı kuruluşlarınca sözleşme öncesi bilgi formunun; en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenmesi ve bir örneğinin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile makul süre içerisinde tüketiciye verilmesi zorunlu tutuldu. Ayrıca ilgili sözleşmelerde yer alması gereken zorunlu hususlar da hüküm altına alındı.
EKSPERTİZ RAPORUNUN BİR ÖRNEĞİ TÜKETİCİLERCE TALEP EDİLEBİLECEK
Tüketicilere konut finansmanına ilişkin sağlıklı ön bilgilendirmeyi verebilmek adına konuyla ilgili önemli düzenlemeler getirildi. Örneğin; konut finansmanı kuruluşu, kredi talebinin olumsuz sonuçlanması halinde tüketicinin derhal ve ücretsiz olarak bilgilendirileceğine ilişkin bilgiyi, kurulan sözleşmenin bir örneğini düzenlenme tarihinden sonraki ilk yıl için tüketicinin ücretsiz olarak alma hakkı olduğuna ilişkin bilgiyi, temerrüt hali de dahil olmak üzere kredi sözleşmelerine dayanılarak yapılan her türlü işlemde bileşik faiz uygulanamayacağına ilişkin bilgiyi, tüketicinin talep etmesi halinde varsa konuta ilişkin ekspertiz raporunun bir örneğinin verileceğine ilişkin bilgiyi tüketiciye vermekle yükümlü olacak.
YENİDEN FİNANSMANDA TÜKETİCİNİN DOĞRU BİLGİLENDİRİLMESİ SAĞLANIYOR
Konut finansmanı kuruluşu ve tüketicinin mutabakatı ile kredi faiz oranında değişiklik yapılması, kredinin vadesinde değişiklik yapılması, konut finansmanı sözleşmesinde belirtilen faiz türünde değişiklik yapılması, aynı konut teminat gösterilerek birden fazla konut finansmanı sözleşmesi kurulmuşsa bunların tek bir konut finansmanı sözleşmesi ile birleştirilmesi veya kredinin para biriminde değişiklik yapılması hususlarından en az birinin gerçekleşmesi halinde yeniden finansmanın söz konusu olacağı düzenlendi.
Konut finansmanı sözleşmesinde yeniden finansman kapsamında yapılacak değişikliklerde; tüketiciden yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile onay alınacağı, onay alınmadan önce ise yeniden finansman amacıyla konut finansmanı sözleşmesinde yapılan değişiklikleri içeren karşılaştırmalı bilginin en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verileceği düzenlendi.
BAĞLI KREDİLERDE TÜKETİCİLERE ÖNEMLİ HAKLAR SAĞLANIYOR
Konut finansmanı kredisinin münhasıran belirli bir konutun satın alınması durumunda bir sözleşmenin finansmanı için verildiği ve bu iki sözleşmenin objektif açıdan ekonomik birlik oluşturduğu bağlı kredi sözleşmelerinde; konutun hiç ya da gereği gibi teslim edilmemesi nedeniyle tüketicinin 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarından birini kullanması hâlinde, satıcı ve konut finansmanı kuruluşunun müteselsilen sorumlu olacağı ve konut finansmanı kuruluşları tarafından verilen kredilerin; ipotek finansmanı kuruluşlarına veya konut finansmanı fonlarına devredilmesi hâlinde dahi, kredi veren konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğunun devam edeceği düzenlendi.
KURULUŞLAR İZİN ALMADAN KREDİLİ MEVDUAT HESABI AÇAMAYACAK
Tüketicinin açık talimatı olmaksızın konut finansmanı sözleşmeleri ile ilişkili bir kredili mevduat hesabı sözleşmesi yapılamayacak.
